ayna testi
-
konu ile ilgili:
https://en.wikipedia.org/…ave_been_observed_to_pass -
fizik ilminde insanı insanlıktan çıkaran bir test çeşidi. yok iki tane birbiriyle kesişen düzlem ayna varmış da birine gelen ışın diğerine bilmem kaç derecelik açıyla yansırmış da bu sırada çıkıp gelen küresel ayna hani bana ışın hani bana ışın dermiş de bilmem ne. iki aynayı karşılıklı koyup sonsuza kadar kapı açtığını düşünen bi nesiliz lan biz yemişim ışınını açısını.
-
hayvanın karşısına konan bir aynada kendini tanıyıp tanımaması şeklinde tanımlanabilecek test. daha önce ayna, dolayısıyla kendi yansımasını, görmemiş bütün hayvanlar (insan da dahil olmak üzere) kendi yansımasını başta tehlike olarak algılasa da bazıları bir süre sonra karşısındakinin kendi komutları üzerine hareket ettiğini ve dolayısıyla karşısındakinin kendisi olduğunu kavrayabilir. testi geçebilen hayvanların büyük çoğunluğu primat olup, testi geçtiği belgelenen türlerin de bütün üyeleri testte başarılı değildir. erişkinler testte başarılıysa da yavrularda başarı oranı daha düşüktür. kendini tanıyabilen türler ise bonobo, şempanze, goril, insan, orangutan, katil balina, şişe burunlu yunus, fil ve saksağan'dır.
-
ilk defa 1970 yılında gordon gallup tarafından, insan dışındaki canlıların kendisini tanıyıp tanıyamayacağını test etmek için yapılmıştır.
deney yapılırken, canlının normalde göremeyeceği bir yeri deri renginden farklı bir boyayla boyanır, boya kuruduktan sonra hayvanın önüne bir ayna getirilir ve davranışları gözlemlenir. eğer hayvan boyalı yerine dokunup, incelerse karşısındakinin başka birisi olmadığını, kendisi olduğunu anladığı kabul edilir.
1970 yılında gallup, yetişkinlik yaşına ulaşmamış iki erkek ve iki dişi şempanze üzerinde bir deney yapar. daha önce hiç ayna görmemiş olan bu şempanzelerin her biri, tek başına farklı birer odaya koyulur. daha sonra önlerine büyük bir ayna koyulur ve 80 saat boyunca bu ayna periyodik olarak şempanzelere doğru yaklaştırılır. ilk başlarda şempanzeler kendi görüntülerini görünce bunu bir tehdit olarak algılar ve saldıracak gibi davranırlar ama daha sonra aynadaki canlının kendi davranışlarını taklit ettiğini görünce farklı davranmaya başlarlar. ayna yokken hiç yapmadıkları bazı davranışlar, kendi tüylerini düzeltme, değişik yüz şekilleri yapma veya baloncuk çıkarma gibi davranışlardır.
gallup daha sonra bu deneyini ilerletmeye karar verir. şempanzelerin görünüşlerini değiştirerek nasıl davranacaklarını izler. ilk etapta şempanzelerin kaşlarının üzerine ve diğer taraftaki kulaklarının üstüne kırmızı bir boya sürer. boyalar kuruyup, herhangi bir koku veya deri üzerinde his kalmadığında davranışlarını tekrar izlemeye başlarlar. aynalar olmadığında şempanzelerin boyalı yere dokunma sıklığı sadece 1 dir. aynalar getirildiğindeyse 30 dakika içinde şempanzeler boyalı bölgelerine 4 ile 10 kez arasında dokunmuştur. şempanzeler boyalı bölgelerini temizlemeye çalışmış, boyalı yere dokunduktan sonra parmaklarına bakmış ve boyalı bölgeyi daha iyi görebilmek için aynaya farklı açılardan yaklaşmıştır.
aynada kendini tanıyan canlılar, dört aşama geçirir.
1 - sosyal karşılık verme
2 - fiziksel inceleme
3 - karşıdaki canlının aynı davranışları yaptığını test etme
4 - kendisini gördüğünü fark etme
benzer bir deney filler üzerinde de gerçekleştirilmiştir. 2006 yılında üç dişi asya filinin normalde göremeyecekleri yerleri deriyle aynı renkle ve deriden farklı renkle boyanmıştır. sadece bir fil kendisini incelerken, diğerleri hiçbir şey yapmamıştır. ancak bu deneyin yetersiz olduğu ileri sürülmüş, çünkü aynaların yeterince büyük olmadığı belirtilmiştir. bunun üzerine 2.5m - 2.5m bir ayna kullanılarak deney tekrar yapılmıştır. bu deneyde filler arka taraflarını incelemiş ve bir fil yemeğini yemek için aynaya yaklaşmıştır. fillerde kendini tanımanın kanıtı ise, happy ismindeki filin alnına çizilen kırmızı x işaretini hortumuyla incelemesiyle sağlanmıştır. aynı bölgenin yakınlarına renksiz bir boyaylada işaret koyulmuş ve filin koku veya deri üzerinde oluşan hisse yönelmediği, kendi yansımasında gördüğü kırmızı boyaya dikkat ettiği kanıtlanmıştır.
bir deneyde karıncalar üzerinde yapılmıştır. karıncaların üzerine mavi bir boyayla nokta koyulmuş ve daha sonra kendilerinin karşısına ayna getirilmiştir. karıncalar mavi noktayı temizlemeye çalışmış, kendileriyle aynı renkte olan kahverengi noktalarlaysa ilgilenmemiştir.
saksağanların boğaz kısmına kırmızı, sarı ve siyah renkte kağıtlar yapıştırılarak deney yapılmıştır. saksağanların kağıtlardan rahatsız olmadığı, buna karşılık renkli kağıt yapıştırılan saksağanların aynayı görünce kağıttan kurtulmaya çalıştığı ama kendi tüyleriyle aynı renkte siyah kağıt yapıştırılan saksağanınsa hiçbir müdahalede bulunmadığı gözlemlenmiştir. şimdiye kadar kuşlar üzerinde yapılmış deneylere göre, saksağanlar kendisini tanıyabilen tek kuş türüdür.
ayna testini geçen canlılar şöyledir ;
asya fili
şempanze
bonobo
borneo orangutanı
yunus balığı
katil balina
saksağan
karınca
ayna testini geçemeyen canlılarsa şöyledir ;
deniz aslanı
panda
goril
gibon
makak
al yanaklı şebek
kapuçin maymunu
habeşistan maymunu
gri afrika papağanı
küçük karga
ahtapot
birde şöyle bir video bulunur, çeşitli kedigillerin aynada kendilerini görmeleriyle ilgili ;
youtube -
karıncaların başarıyla geçtiği test. zira karıncalar kendilerini tanıyabiliyorlar. yapılan test şu şekilde:
bilim insanları, karıncaların gövdelerini mavi noktalar ile boyadılar ve bir aynanın karşısına koydular. boyanan 24 karıncadan 23'ü vücudundaki mavi noktayı kaşımaya çalıştı. yani karıncalar üzerindeki noktaları görebiliyorlar.
şimdi belki de boyayı hissettikleri için kaşımaya çalışmışlardır diyenleriniz olabilir. ama durum öyle değil. çünkü karıncalardan hiçbiri üzerlerindeki noktayı görmek için bir ayna olmadığında kaşınmaya çalışmadı.
http://journalofscience.net/…y4a2fsywkxndc4ntiznjk= -
hani bunlar kördü
-
ilgili hayvanda “ben“ bilincinin olup olmadığını öğrenmek için yapılan test.
anlatılanlara göre, testin yaratıcısı olan psikolog gordon gallop bir gün ayna karşısında traş olurken yüzünü keser ve bu olaydan esinlenerek ayna deneyi‘ni ilk kez bir şempanzede (şempanzenin alnına bir parmak kırmızı boya sürerek) uygular. -
ing. mirror self-recognition (msr) test.
insanoğlunun bu testi geçebilmesi için de belirli bir zihinsel olgunluğa erişmesi gerekir. ortalama bu kazanım 18. aylara tekabül eder. -
ayna testi, 1970 yılında psikolog gordon gallup jr. tarafından geliştirilen ve bir hayvanın aynada kendini tanıma yeteneğine sahip olup olmadığına karar vermeye yarayan bir deneydir. bu test, hayvanlarda öz farkındalığın ana göstergesidir ve gelişim psikolojisinde çocuklarda ayna evresine girişi belirtir.
-
hani hayvanların benliği bilinci yoktu lan https://twitter.com/…rmy/status/1489908064681615365
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap