boyhood

• on iki sene boyunca, merkeze mason konulmak üzere, dört kişinin( öz baba, anne, erkek ve kız çocuklar) yaşamlarından kesitler sunuyor film bize. filmin çekimlerinin gerçek zamanlı olarak , 12 seneye yayılarak, yapılması hem filmin kendisine-bütününe gerçeklik hissi katmış hem de karakterlerin içinde bulundukları yaş ile alakalı ''hal''lerin filme yansıması sağlanmış . özellikle mason ve samantha karakterlerini , filmin kapsadığı 12 sene içinde farklı farklı kişilerin canlandırması (çocukluk, ergenlik-gençlik) filmin etkileyiciliği ve izleyicinin üzerinde yarattığı gerçeklik hissi üzerinde zedeleyici etkisi olurdu muhtemelen.
  
  --- spoiler ---
  
  patricia arquettenin canlandırdığı anne bence psikanalitik açıdan izaha en çok muhtaç karakter gibi duruyor. izlediğimiz iki evliliğinde de benzer erkekleri seçiyor; sorumluluk sahibi ama despot, şiddete meyilli, içki sorunu olan ve bence en önemlisi süperegoları (üst ben) oldukça gelişkin kişiler bunlar. tabii, bu karakterin geçmişinden haberdar olmadığımızdan bunun böyle olmasını kendi çocukluk evresinde oidipus kompleksinin içselleştirilememesinden ya da bu kompleksin doğal yürüyüşünün bir noktada sekteye uğrayıp, bunun da kadını ilerleyen zamanlarda eş seçiminde bir baba figürü arayışına itip-itmediğini bilmiyoruz ama linklater'ın kadrolu oyuncusu ethan reis -çocukların babası- devreye giriyor burada. baba karakteri (kadının ilk evliliği) bence, id'in yön verdiği biri. sorumluluktan hayli uzak, canı ne isterse onu yapıyor. bir bakmışsın alaska'ya gitmiş bir bakmışsın uçsuz bucaksız doğada kamp yapıyor. kafa dengi bi' ev arkadaşıyla birlikte ortalığın bok götürdüğü bir evde kalıyor. müzikle uğraşıyor. açıkçası kafasına ne eserse onu yapan biri. kadının, ethan reisden sonra seçtiği eşler, yani id'i dengeleyen süperego karakterler, bir baba figürü arayışından çok, ilk boşanmanın yarattığı travmanın sonucunda bilinçaltında verilmiş kararlara benziyor.
  
  ayrıca, oğlunun üniversiteye gitmek için evden ayrılmasıyla -yani anne için, hayat içinde sonu ölüme giden yol içinde bir aşama daha geçildiği hissedilince- annenin kendini koyverip ağlaması film içinde en hüzünlü noktalardan biriydi.
  
  ethan hawkenin canlandırdığı baba karakterine yukarıda biraz değindim fakat filmin ilerleyen bölümlerinde babayı, başka bir kadınla yeniden evlenmiş ve yeni bir çocuğu olmuş olarak görüyoruz . bir anda karşımıza bıyık bırakmış ve arabasını değiştirmiş olarak çıkıyor. sanıyorum ki, burada araba değiştirmesi önemli bir sahne. yani karakterin kendi içinde yaşamış olduğu bir dönüşümü simgeliyor. burada şunu söylemekte fayda var. freud, ego, süperego ve id'in tanımlarken bir benzetme yapmış muhtemelen konunun daha iyi anlaşılması için; at ve binici örneğini vermiş. buna göre; ego binici ve at id’dir. superego ise öğrenilen bir bölümdür. başlarda kullandığı, spor, son derece hızlı , onu bilinmez maceralara, dizginlenmesi zor isteklere sürükleyen aracı (yani atı) satmış yerine belki o kadar hızlı olmayan ama son derece güvenli bir aile arabası almış olarak görüyoruz babayı yeni evliliğinde. bu yeni arabasını da artık, alaska'ya macera arayışı için filan değil de kiliseye gitmek, aile büyüğünü vs. ziyaret etmek (öğrenilen şeyler) için kullanmakta. yani, bir anlamda karakterinde baskın olan id'i dengelemiş gibi durmaktadır.
  
  lorelei linklaterın canlandırdığı samantha karakteri her ne kadar mason kadar olayın merkezinde olmasa da, küçükken cin gibi olan, kardeşi üzerinde baskı unsuru olacak kadar dominant bir karakterden neredeyse içine kapanık , pısırık bir karaktere dönüşümünü görebiliyoruz. belli bir yaşa geldikten sonra (doğurganlık) kadınlığının ona durmadan hatırlatılması - ki bunu, babasının yaptığı hamilelik- prezervatif muhabbetiyle görüyoruz. karakter gelişiminin olması gerektiği gibi değil de toplumsal baskılar sonucu birtakım içe tıkılmalar, utanmalar ile şekillendiğini görüyoruz.
  
  ellar coltranenin oynadığı mason karakteri üzerinden ise daha genel gözlemler yapılabilir. örneğin; 17. doğum gününde hediye edilen tüfek ve incil, a.b.d'nin (ve texas) toplumsal değer yargıları genel bir fikir verebilir. yine mason'ın devam ettiği okulda ders başlamadan önce sınıfta, bizdeki andımıza benzeyen bağlılık yemini gibi şeylerin (hem de iki tane biri texas eyaleti diğeri de ulusal bir şey herhalde) okutulduğu görülebilir. ayrıca, çocukluk yaşlarının ablanın gölgesinde geçmesi, annenin yaptığı evliliklerin ve durmadan yaşanan taşınmaların-savrulmaların mason üzerinde çok daha fazla baskı yaratmasına karşın mason'ın duygusal ve cinsel yürüyüşünün sağlıklı bir şekilde, olması gerektiği bir şekilde geliştiğini söyleyebiliriz.
  
  --- spoiler ---
  
  edit: imla