• ekşisözlük'ün hit rakamları iyi gidiyor; ama, bu genel yüzeysellikle popülerliğini daha ne kadar sürdürebilir soru işareti. bu başlığın şu anda değil, gerekirse site yönetimi tarafından öncesinde açılması gerekiyor.

    bugün arjantin para birimi peso çakıldı, borsası merval 40%'a varan kayıp yaşadı, tahvilleri 75'ten 55'e indi... bu durum da dolaylı olarak tl fiyatına yansıdı.

    bütün bunların nedeni, alberto fernandez'in 27 ekim'de yapılacak başkanlık seçimi öncesindeki bağlayıcı olmayan, kamu yoklaması ve adaylık listelerinin belirlendiği ön seçimde 47% oy alması... fernandez millileştirici ve dayatmacı ekonomi politikaları uygulayacağını belirtiyor ve başkan olması halinde arjantin'in yeniden moratoryum ilan etmesi olması. bu sıçrayıcı bir etki yaratabilir ve tüm gelişen piyasalar bundan payını alabilir.

    geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde arjantin'deki sabit olmayan yabancı yatırım miktarı 180 milyar dolar civarındayken, şu an 110 milyar dolar mertebesinde ve hızla çekiliyor.

    özet haberler ve bağlantıları aşağıda:

    the primary, in which presidential candidates from all parties take part, was won by his left-wing rival, alberto fernández.

    mr macri, whose austerity measures have turned many voters against him, is hoping to win a second term in office in the presidential poll on 27 october.

    but analysts say his chances of beating mr fernández now look very slim.

    https://www.bbc.com/…s/world-latin-america-49317750

    buenos aıres (reuters) - peronist candidate alberto fernandez was seen leading president mauricio macri as polls closed in argentina’s primary election on sunday, according to argentine tv stations tn, cronica and a24.

    fernandez, whose running mate is former president cristina fernandez, is the main opposition to incumbent macri.

    https://www.reuters.com/…ary-local-tv-iduskcn1v10lj

    arjantin’de yapılan ön seçimlerin ilk sonuçlarına göre muhalefet geçerli oyların yüzde 47’sini aldı.

    arjantin’de 27 ekim’de yapılacak devlet başkanlığı seçimine katılacak adayları belirlemek için düzenlenen ön seçimlerin ilk sonuçlarına göre muhalefetteki “herkesin cephesi” koalisyonu lideri alberto fernandez’in oy oranı diğer adaylara göre en yüksek oldu.

    https://www.paraanaliz.com/…-arjantin-etkisi-37250/

    https://edition.cnn.com/…/argentina-peso/index.html

    https://www.cnbc.com/…arn-of-peso-depreciation.html
  • aslında esas seçim değil, bir önseçimdir (esp. primarias). hiç kimse bu seçimler dolayısıyla resmi bir göreve gelmez. yine de bu önseçimler amerikan önseçimlerinden (ing. primaries) farklıdır. kafa karışıklığını önlemek için burada hemen bir parantez açarak arjantin seçim sistemini özetlemek istiyorum:

    arjantin'de başkanlar 4 yıllığına seçilirler ve arka arkaya iki defa görev yapabilirler. ancak, iki kere seçilen bir başkan bir dönem ara verdikten sonra üçüncü sefer için tekrar aday olabilir. seçimler iki turdan oluşur. ilk tur genelde ekim ayında, eğer bir aday ilk turda seçilemezse ikinci tur kasım ayında yapılır. ancak seçilmek için yüzde 50 şartı yoktur. biraz garip gelebilir ama eğer bir aday en yakın rakibine yüzde 10 ve daha fazla fark atmışsa ve oyu da yüzde 40 üzerindeyse ikinci tura gerek kalmadan ilk turda seçilmiş olur.

    2011 yılında kabul edilen yasal düzenlemeye göre, adayların ve partilerin asıl seçim(ler)e girebilmeleri için zorunlu önseçimler yapılır. vatandaşlar tıpkı normal seçimlerde olduğu gibi bu önseçimlerde de oy kullanmakla mükelleftirler (16 ve 17 yaşında olanlar da bu önseçimlerde oy kullanabilir ama hem bu grup hem de 65 yaş üstü için önseçimde oy kullanmak opsiyoneldir). bu önseçimlerde yüzde 1 buçuktan az oy alan aday ve partiler seçimlere katılamazlar (bu yüzden 2015 yılında yüzden fazla parti seçim dışı kaldı). bu önseçimler aynı zamanda bir çeşit anket işlevi de görüyor. bu mekanizma sadece ulusal ölçekte geçerli olmakla birlikte her eyalet ve belediye kendi içerisinde kendi önseçimlerini kendileri ayarlayabilirler.

    oldukça iyi işleyen bir demokratik sisteme sahip olan arjantin'de bu yeni yasa epey tartışma konusu. anti-demokratik olmakla eleştiriliyor. muhalefetin ve azınlık görüşlerin seslerinin kısıldığı söyleniyor. genel olarak freedom house başta olmak üzere birçok uluslarası sivil toplum kuruluşu tarafından özgür ülkeler kategorisinde değerlendirilen arjantin demokrasisinin tek problemi bu değil tabii ama hepsini bu başlıkta tartışamayacağım için sonraya bırakıyorum.

    başlığa konu olan önseçimlere gelirsek; ekonomik olarak ciddi bir kriz geçiren ülkede siyaset de krizden nasiplenmiş gözüküyor. son iki yılda yüzde 400'e yakın değer kaybeden arjantin pesosu en son bu hafta yüzde yüzlük bir devalüasyon daha yaşadı. bu sebeple, halihazırda iktidarda olan mauricio macri ve cambiemos (değişelim) hareketi bu önseçimlerde büyük darbe alarak yüzde 30 civarında kaldı ve peronist parti (aslında partinin adı partido justicialista) adayı alberto fernandez ve başkan yardımcısı adayı olan eski başkan cristina fernandez de kirchner'in 16 puan arkasına düşmüş durumda. başkanlık seçimleri bu yıl 27 ekim'de yapılacak ve kirchner arjantin'in süleyman demirel'i olma yolunda ilerliyor.*

    küçük bir düzeltme: @kozniku uyardı, bu hafta gerçekleşen devalüasyonun oranı yüzde 35 civarında. ben hafta başında 1 usd = 30 ars zannediyorum ama 42-45 arası imiş.

    tema: latin amerika
  • zahmet olmazsa biri bu başlığı 'önseçimleri' olarak düzeltebilir mi acaba. insanları yanlış yönlendiriyor (başka başlıklarda yönlendirme yapamıyorum sırf bu yüzden çünkü yanlış anlaşılıyor).

    not: ilgili düzeltme gelince bu girdi silinecektir...
  • bu önseçimlerden (primarias) sonra asıl seçimlerde oluşan tablo için (bkz: 27 ekim 2019 arjantin seçimleri/#97086789)
hesabın var mı? giriş yap