11 eylül 1957 ankara sel felaketi

• 11 eylül 1957 de ankarada gerçekleşen sel felaketi.
  
  bir kaç gündür bu olayı araştırıyorum. o günleri yaşamış insanlarla muhabbet halindeyim. zira internette bir kaç gazete kupüründen başka bir şey yok.
  neyse hadiseyi özet olarak anlatmaya çalışayım.
  11 eylül 1957 günü ankarada özellikle kazıkiçi bostanları bentderesi demirlibahçe gülveren bölgelerini etkileyen bir sel felaketi olmuş. o gün ankarada yağmur yağmamasına rağmen elmadağ taraflarına yağan şiddetli dolu ve yağmur sonunda, o suyun doğal yolunu takip ederek gülveren tarafından şehre girmesi ile yüzlerce ev yıkılmış, pek çok dükkan harap olmuş. bazı yerlerde ölü sayısı binden fazla denirken bence ortalama ölü sayısı 200 civarında. demirli bahçe civarında su yükşekliğinin 10 metreden fazla olduğunu söyleyen bir görgü tanığı ile bile konuştum. anlattıklarına göre normalde çok daha fazla kişi ölecekken kaybın az olmasının sebebi bir helikopter pilotunun seli elmadağdan gelirken görmesi ve gülveren ile demirli bahçe üstünde megafonla insanları uyarması. ( bu bana biraz tuhaf geldi ama polis helikopteri olma ihtimali var. ve bu megafonla uyarı olayını üç kişiden dinledim sanırım doğruluk payı var) bir de gülveren taraflarında eskiden kerestecilerin bulunduğu ve selin sürüklediği bu kerestelerin de can kaybında payı olduğunu söyleyenler var ki o biraz tartışılır.
  neyse bir kaç küpür ile olayı noktalıyalım
  1957
  1957
• peder bey'in "hiç unutmam... ilk görev yerim ağrı'ya gitmek üzere tren garına doğru yola çıktığım gündü. hava günlük güneşlikti. bentderesi-dışkapı taraflarına hâkim, yüksekçe bir yerdeydim. önce sesi geldi. ama ne ses! uğultu lafı hafif kalır; böğürtü gibi bir şeydi..." diye hatırladığı; sel suları boyunca sürüklenen ev eşyalarından, ağaç kütüklerinden, insan başlarından, bebek beşiklerinden bahsettiği felaket...
  
  ölü sayısını, rahmetli kurthan fişek 196, sanki viran ankara adlı seçki ise 133 olarak verir. aynı seçkide, sel mağdurlarının bir kısmının yeni kurulan yenimahalle'deki seylap sitesi'ne yerleştirildiği de belirtilir.
  
  kaybın bu kadar ağır olmasında, "sel geliyor!" uyarılarının, gecekondularda oturan ahali arasında "inanmayın; evlerimizi yıkacaklar, boşaltmak için uyduruyorlar!" şeklinde karşılanmasının da payının olduğu söylenir...
• helikopterle selin geldiği konusunda uyarıların yapıldığı, ancak kişilerin bizleri buradan uzaklaştırıp evlerimizi yıkacaklar kaygısıyla evlerinde kalmayı tercih edip hayatlarını kaybettikleri sel felaketidir.
  
  o zaman da devlete güven yokmuş. ne kadar acı.
• cehape zamanında olmaması, menderes zamanında olması hasebiyle kaderdir, allahtan gelmiştir, olabilirdir...
• sel mağdurlarının bir kısmına yenimahalle semtinde 20 sene boyunca aylık cüzi miktar para vererek karşılığında devlet apartmanlar yapmıştır. yenimahallede sel evleri olarak geçen yerde ilk plana göre 9 tane apartman için temel atılmış çukur kazılmış ama menderesin asılmasından sonra 4 tane apartman dikilmiştir.
  
  2 oda 1 salon 80 metrekare 24 dairelik apartmanlardır.
  o günü yaşayan görgü tanıklarından duyduğuma göre belediye sel öncesi duyuru yapmıştır.
  şimdi o evler yıkılmış yerine yeni apartmanlar dikilmiştir.
• sanırım 1957'de zir vadisi'ni yok eden selle aynı yağışın sonucu oluşan felakettir.
• bunca yıldır ankara'lı olup da nasıl bilemediğimi bilmediğim trajik vaka
  bir diğeri için (bkz: 1 şubat 1963 ankara uçak kazası)
• konu hakkında yazılmış bir makale şuradadır.
• ankara tarihinin büyük felaketlerinden biridir. kayaş suyu, tabakhane deresi veya bentderesi olarak bilinen hatip çayının taşması ile resmî kaynaklarda belirtildiğine göre 165 kişi yaşamını yitirmiştir. büyük maddi hasarlara yol açan sel felaketinin uzunluğu 60-70 km, genişliği 30-40 metre, derinliği 3-10 metre arasındadır. ceviz büyüklüğünde yağan dolunun sele sebep olmuş, dönemin belediye başkanı orhan eren'in kayaş su katında kalınca yol güzergahındaki evleri ve askeri birlikleri uyarmış askerler uçaklarla halkı uyarmaya çalışmış fakat evleri istimlak çalışması neticesinde ellerinden alınacak düşüncesiyle halk evlerini boşaltmayıp uyarının oyun olduğunu düşünüp hayatlarını kaybetmişlerdir.
  
  görsel
  görsel