• amazon.com'dan 14 $'a kitap almak istediğinizde sizden 5 $ vergi isteyen bir maliye sistemimiz var. kitap ya hu bu kitap. okumayalım mı? hadi elektronik ürünlari filan anladık da, kitaptan bu yüzyılda vergi almak nedir!

    tanım: uzun soluklu fakirleşme sürecimizin yeni halkası.

    türk akımı açıldı bugün. bu alternatif hat sayesinde bulgarlar 5 $ daha az para ödeyerek alacaklar doğalgazı. peki biz? hiç bir allahın kulu gazeteci de sor(a)muyor bunu yöneticilerimize..
  • 2015
    2016
    2017
    2018
    2019

    yıllarında ekonomik kriz başlığı açılmış. 2015&2016 yılında itibar görmemiş. 2017 yılında kıpırdamaya başlamış.

    2018&2019 yılında zirve yapmış.

    2020'de bir kriz beklemek normal. hala içinde olduğumuz durumu kriz değil de hangi terim ile değerlendirebiliriz bilemiyorum.

    enflasyon oranlarının %10 olduğu ama vergilerin %22,6 arttığı, mal ve hizmetin yerine göre %30-50 fiyat artışı gösterdiği,

    elektrik&doğalgaz'ın son 1 yılda,

    1/8/2018 %9
    1/9/2018 %9
    1/10/2018 %9
    1/7/2019 %15
    1/10/2019 %15

    fiyat güncellemesine uğradığı, zam değil %57'lik updateçik.
    keşke zammı bir kerede yapsalardı dediğim, eğer zam bir seferde uygulansa:
    100 lira baz fiyat ise zamla beraber 157 lira olacaktı.
    5 defa zam yapınca fiyat 171,27 lira oldu.
    100 liralık doğalgaz faturanız 171,27 lira olmuş.
    fatura 100 lira iken 18 lira kdv ödüyorduk. zamlardan sonra 30,82 lira kdv ödüyoruz.

    ben ikna oldum kriz yok.
  • 2015 yili en cok satilan otomotiv markalari ve satis adetleri:

    volkswagen: 139.043

    ford: 118.640

    renault: 117.363

    fiat: 109.490

    hyundai: 51.743

    2019 yili en cok satilan otomotiv markalari ve satis adetleri:

    fiat: 76.251

    renault: 64.977

    volkswagen: 48.496

    ford: 47.107

    hyundai: 23.900

    soyleyeceklerim bu kadar, iyi gunler.
  • yukaridaki yazar kitap satin almis ve bes usd vergi alindigindan bahsetmis ama gecen gun izledigim bir video da genc arkadasimizin universite kitabini birakin almayi kopy halini dahi alamadigi pdf olarak kopy alabildigini konusuldu. yani kitap almak tamamen lux oldugu icin sevgili devletimiz sizden 5 usd katki payi alabiliyor...
  • hazine’nin nakit açığı(milyar tl);

    2005 - 13
    2006 - 7
    2007 - 19
    2008 - 16
    2009 - 49 (ekonomik kriz)
    2010 - 34
    2011 - 15
    2012 - 24
    2013 - 12
    2014 - 21
    2015 - 17
    2016 - 38
    2017 - 60
    2018 - 70
    2019 - 130

    ekonomik krizi adlandırmak için daha ne yapılması gerekiyor merak ediyorum.
  • “...temelde yatan tez, eşitsizlik için büyük bedeller ödemekte olduğumuzdur: daha az istikrarlı, daha az verimli ve daha az büyüyen bir ekonomik sistem ve tehlikeye atılmış bir demokrasi. fakat dahası da var: iktisadi sistemimizin vatandaşların büyük bölümünü yüzüstü bıraktığı ve siyasal sistemimizin parasal çıkar odakları tarafından zapt edildiği görüldükçe, demokrasimize ve piyasa ekonomimize duyulan güven, küresel etkimizle birlikte, yavaş yavaş zayıflayacaktır. artık fırsatlar ülkesi olmadığımız ve hatta hep övündüğümüz hukukun üstünlüğü ilkemizden ve adalet sistemimizden bile ödün verdiğimiz gerçeğiyle yüzleştikçe, ulusal kimlik bilincimiz dahi tehlikeye düşebilecektir.”

    (bkz: joseph stiglitz)
    (bkz: eşitsizliğin bedeli)

    joseph stiglitz değerlendirmelerini her ne kadar amerika özelinde yapmış olsa da; tespitlerinin bütün dünya ülkeleri açısından ortak olduğunun farkına varılamaması halinde başta türkiye olmak üzere tüm kırılgan yapıya sahip ülkeler, yüzleşmek zorunda kalacağı krizler ile baş edemeyecek duruma geleceklerdir.
  • 2020 ile ilgili bazı riskleri yazacağım ama öncelikle 2019'dan başlamak gerekiyor.

    2019 kriz yılı olmamıştır ama dünyada eninde sonunda bir kriz çıkacak ve o krizde keşke "save" alsaydık denecek yıldır.

    2019'a girerken ana hikaye küresel normalleşme idi; abd'de fed'in başlatmış olduğu bilanço normalleşmesi (basılan paraların geri çekilmesi diyebiliriz.) hızlanacak (yıllık 600 milyar dolar) ve fed üç faiz artırımı yapacak; avrupa'da ecb bir süre ertelediği bilanço artırımının sona erdirilmesini gerçekleştirecek ve negatif faiz politikasına son verecekti. boj'dan (japonya) net bir politika vaadi yoktu ama piyasa boj'un da normalleşme adımları atacağını bekliyordu ki bu üç bankanın normalleşmesi dalga halinde bütün dünyaya yayılacaktı. kısacası kapitalist sistemin karşılaştığı en tehlikeli sorun olan 2008 krizi'nin ardından başlayan olağanüstü önlemler 2019'de yerini normalleşmeye bırakacaktı.

    normalleşme derken yanlış anlaşılma olmasın normalleşmeden kastım japonya (boj) para basmayı azaltacak; avrupa(ecb) para basmayacak ve abd (fed) normalleşme hedefine ulaşsaydı 10 yılda bilançosunu 3 katına çıkarmış olacaktı.

    2019'un başında normalleşmenin borsalardan başlaması(likiditenin azalması ile borsalarda güçlü zayıflama) ve ardından gelen ticaret savaşı belirsizliği ile boj normalleşmeyi gündemine bile almadı; ecb aylarca ertelediği varlık alımlarının sonlandırılmasını 2019 yılı başında gerçekleştirdi ama 1-2 ay sürmeden para basmaya geri döndü; yıla 3 faiz artırımı+ 600 milyar dolar bilanço azaltılması hedefi ile giren fed 3 faiz indirimi gerçekleştiridi+ kabaca 500 milyar dolar bilanço artırıdı, 1.5 yılda fed'in bilançosu 700 milyar dolar civarında azalırken bunun kabaca 500 milyarı tekrar piyasaya sürüldü.(o işin ne olacağı şu an muğlak). özetle merkez bankaları 10 yıldır izledikleri politikalar ile istenen sonucu elde edemediler ve çözüm olarak da 10 yıldır başarısız olan politikalara devam etme kararı aldılar.

    japonya, 30 yıldır yapısal problemlerini (en başta demografik sorun) para politikası ile çözmeye çalışıyor hatta 30 yıllık politika artık bir tık üstte de çıkabilir. 2019'da japonya merkez bankası'nın elindeki japonya devlet tahvili oranı %44'lere yükseldi(2008'de %8 idi.) bundan bir aşama sonrası helikopter paradır. avrupa, japonya'nın 30 yıllık hatalarını bire bir kopyalayıp farklı sonuç elde edeceğini umuyor; geçenlerde ecb'nin yeni başkanı lagarde, avrupa'da japanification riski yok dedi muhtemelen haklı çünkü avrupa'daki durum risk aşaması geçti, avrupa'da japonyalaşıyor. avrupa'da para politikaları çok büyük riskleri tetikliyor olmasına rağmen bir iyileşme sağlayamıyor diğer yandan sonuç vermeyen politikaların zayıflaması ise ciddi şekilde kötüleşmeyi tetikliyor. abd'de durum biraz daha iyi olsa da amerika'da ilginçlik konusunda üstüne düşeni yaptı; geçen sene fed'in gerçekleştirdiği 3 faiz indirimini ne istihdam ne büyüme ne de enflasyon verileri ile açıklamak mümkün değil ve geçmişteki hiçbir karar ile uyumlu değil. abd ekonomisi rekor seviyedeyken sadece zayıflama ihtimali bile fed'i çok güçlü şekilde harekete geçirebildi ki bu geçmişte görülmemiş bir şey. abd'nin iyiliği de sadece nispi yoksa geçmiş resesyonlardaki politikalardan çıkarım yaparsak abd ekonomisi 5-10 sene boyunca resesyona girmezse bile( iki resesyon arası 10 yılı çok fazla aşamıyor) fed bir sonraki resesyona hazır olamayacak.

    piyasa böyle kafayı yerse yatırımcı durur mu o da kafayı yedi... kısaca diyebilirim ki the big short filmi dünyada akıl almaz şekilde yuva yıkacak; bütün dünyada yasaklanması gereken bir film... 2008'de konjonktürü fark edip buna göre pozisyon alanlar akıl almaz şekilde bu kararlarından fayda gördüler ama günümüzde benzer şartların oluşması ile herkes kendini bahsettiğim filmin kahramanı sanıyor ve aynı şartların bire bir oluşmasını umuyor. rakamla ifade edersek 2008 krizi sonrası küresel ekonominin en iyi olduğu yıl 2018 idi fakat borsalara gelince 2009'daki çöküşten(%50) beri en kötü yıl olmuştu. 2019 yılı ise küresel resesyon beklentilerinin ciddi şekilde arttığı bir yıldı fakat borsalar ise bahsettiğim çöküşün düzeltmesi olan 2010'dan(+%30) beri en iyi yılını yaşamış.(2013 ile beraber) yani son on yılda bozulan küresel ekonominin işleyişi sebebiyle yüzyıllardır borsalar için iyi olan şeyler artık yatırımcıların gözünde pek iyi kabul edilmiyor, tam aksine en kötü diyebileceğimiz senaryolar ise yatırımcılar yeni gözdeleri... bu saçmalık geniş toplum kitlelerini olumlu etkilese ona da mutlu olurdum ama öyle bir şey de yok. (başka bir yazının konusu)

    ekleme: çin'e değinmedim çünkü yuan rezerv para olmaması ve pboc'un kararlarının küresel etkilerinin sınırlı olması sebebiyle çin'deki etki yerel kalıyor fakat çin'in de diğer ülkelerden bir farkı yok hatta çin'deki sorun çok daha yapısal.
  • bu ekonomik kriz teranesi ne zaman başlamış sözlükte merak edip araştırdım.
    2006 ekonomik krizi ile başlayıp 2020 yılına kadar her yıl düzenli olarak bir kriz peydah olmuş sözlükte.

    (bkz: 2006 ekonomik krizi)
    (bkz: 2007 ekonomik krizi)
    (bkz: 2008 ekonomik krizi)
    (bkz: 2009 ekonomik krizi)
    (bkz: 2010 ekonomik krizi)
    (bkz: 2011 ekonomik krizi)
    (bkz: 2012 ekonomik krizi)
    (bkz: 2013 ekonomik krizi)
    (bkz: 2014 ekonomik krizi)
    (bkz: 2015 ekonomik krizi)
    (bkz: 2016 ekonomik krizi)
    (bkz: 2017 ekonomik krizi)
    (bkz: 2018 ekonomik krizi)
    (bkz: 2019 ekonomik krizi)
    (bkz: 2020 ekonomik krizi)

    sadece 2008 yılında global ölçekte bir likidite krizi yaşanmıştı. geri kalan tüm krizleri herşey hakkında bir fikri olan çok zeki sözlük yazarlarımızın götünden uydurduğu gözlemlenmektedir.
  • imf'nin sdr sepetine yuan'ı eklemesi yuanın kanada doları, isviçre frangı, avustralya doları kadar bile kabul görmediği gerçeğini değiştirmez. çin'in devasa ticaret hacmine rağmen dünya merkez bankalarının rezervlerinde yuanın payı %2 civarıdır ki bunun da önemli bir kısmı rusya vb. ülkeler sayesindedir. değeri tamamen pboc'un kontrolünde olduğu için yatırım, değer koruma aracı olarak kabul görmez.
hesabın var mı? giriş yap