4k

• amman haaa diyeyim almak için daha iyilerini bekleyen birisi olarak. 4k olmayan tvleri yutturuyorlar 4k diye. uydu alıcısı 4k destekliyor mu ? 4k için gerekli olan hdmi 2.0 mevcut mu , olmazsa olmaz usb 3.0 desteği var mı , 4k nın olmazsa olmazı h265 kodeği var mı. bunlar olmadığı için ucuz. şimdilik beklemek gerek yeni seriyi
• 4k video, 4k ve sonrası için çok ciddi sıkıntılar var şu anda bence.
  
  sektörün içinden değilsem de sektörü ve görüntü teknolojisini az çok bilen birisi olarak 4k ve üstü için en büyük sıkıntıları yazayım.
  
  4k'nın üstüne "kaliteli" görüntü ile çıkmak şimdilik zor. çünkü bu görüntüyü üreten video kamerların yarattığı veriyi bir yere yazmak çok çok zor. bu yüzden yüksek bitrate ile çekim yapılmazsa zaten hd veya 2k 'dan bile kötü görüntü alınacağı için düşük bitrate ile 4k'nın anlamı yok. yüksek bitrate ile kayıt denilince de harici kaydediciler işin içine giriyor ve amatör veya yarı amatör görüntü üretenler için iş o noktada duruyor. birkaç gün önce canon eos c300 mark ii duyuruldu. canon diyor ki harici kaydediciye gerek yok. bu cihaz cfast 2.0a dahili raw kaydediyor. yaşasın. peki bu kamera kaç para? hiç bir lens vs olmadan abd fiyatı 16.000$ ama bu cihazın pahalı olması dışında (dahili) veri yazma konsundaki sınırlara geldiğini de belirtmek lazım. 1 dakikalık 4k video 3 gb yer kaplıyor. saniyede 50 mb civarı yazılıyor. bu son kullanıcı için bir şey ifade etmeyebilir de 4k tv sayılan yerlerde tvde dönüp duran videolar için bir anlam ifade ediyor. orada yayınlanan videolar bu şekilde üst seviye kameralarla çekiliyor. (red'i blackmagic'i vs dilegetirmiyorum bile) böylece görüntü kaliteli oluyor. alıcı "vayy" diyor. ama üretilen veriyi harici kaydediciye alalım raw video elimizde olsun onu da işleyelim daha çok video olsun herkeşler izlesin mantığı yukarıdaki maliyet ve sınırlar nedeni ile zor. (yine profesyonel işleredn bahsediyorum. sony veya panasonicte kaliteli çekim yapan ama bahsettiğim sevieyde profesyonel kayıt yapmayan kameralar var. daha ötesi bir çok telefon da var 4k kayıt yapan)
  4k'nın üstüne çıkabilmek için cfastten daha ötesi bir kayıt sistemi gelişmeli (dahili) yoksa pro kamerlar dışında izleyeceğiniz görüntüler o 4k tvnin hakkını hiç bir zaman vermeyecek. özeti bu söylemek istediğimin.
  bu iş hd'den farklı. hd yıllarca sd olan seviyeyi beklenmedik bir kaliteye çıkardı. ve çok uzun süre geçmeden çok yayılabildi. (çünkü teknolojinin üst seviyeey atladığı bir dönemdi) akıllı telefonların olduğu dönemde gelişti hd. tv yayını olarak hızla yer alabildi. bunlar hd'nin avantaı idi. ancak 4k daha çok sinemanın altentaifi olarak gelişmeye çalışıyor. bundan memun değilim. aslında "yaşlı" olmamdan değil sadece şunu çokaçık şekilde bildiğimden sinema'da dijitale karşıyım. (bi yere kadar) 2 gün önce dumb and dumberı izledim 1994 yapımıymış. hd olarak izledim. neden? çünkü film ile yapılmış bir film olduğundan hd'ye aktarıldı.
  ya 4k? 4k ile çekilen filmleri 19 yıl sonra (demin bahsettiğim filmin geçtiği süre kadar) çöplük gibi izleyeceğiz. bu yüzden film devam etmeli(ydi) neyse ki kodak ile hollywood geçtiğimiz aylarda sözlü bir uzlaşma anlaşma yaptı da daha bir süre film ile çekim olacak gibi görünüyor (kodak 10 yıl dedi sanırım)
  şu an 4k'yı ileri teknıloji sanan/diye düşünen gençler biliyor musunuz aynı şeyi 2000 yılında ilk kameralı telefon çıktığında o zamanın gençleri de aynı şeyi düşünüyordu? bakın 15 yılda o rezalet telefon kamerasından 4k telfon kamerasına gelindi. ben 20 yıldan fazla sürer düşünmüştüm. ancak ilk kameralı telefon kaç yılında çıktı diye baktığımda sürenin 15 yıl olduğunu görünce 4k'nın "eski teknoloji" oalcağı zamanım 10 yılı bile bulmayacağını rahatlıkla söyleyebilirim.
  
  özet.
  4k iyidir. ama sinema için değil.
  4k pahalıdır. kaliteli olması için çok yatırım şarttır.
  4k ile kalitesiz iş yapacağınıza 2k veya hd yapın daha iyi.
  son söz:
  hd veya 2k 4:4:4 videoyu 4k 4:2:0 video ile karşılaştırın.
  
  bir ilave. yazarken de düşündüğüm ama eklemediğim bir konuyu mesajlaşarak kısaca da olsa tartıştık. "peki gözün algıldığı kalite/ppi seviyesi geçilince ne olacak. bu yükselme 8k/16k filan devam etmez belki" dendi. mantıklı görünse de insanlar mantıksız cihazlar kullanmayı seviyor. 4k çekim yapıyor diye 3000 tl telefona para veriyor. yani burada kapitalizm ve "bende daha iyisi olmalı" duygusu öne geçip doğal sınır aşılmış olsa da artış devam ediyor olabilir. veya daha "kötüsü" göze müdahale başlayabilir. gerçi bir retina hastası olarak şimdilik bu noktada imkanların kısıtlı olduğunu söyleyebilirim..
• önümüzdeki 6-7 yıl içerisinde yavaş yavaş gerek televizyon-yayın, gerekse bilgisayar kullanımında standartlaşacak olan yeni çözünürlük standardı.
  
  ekranların yavaş yavaş 4k standardını yakalıyor oluşu beraberinde bazı kafa karışıklıklarına da sebep oluyor maalesef. bunlardan en bariz olanı şüphesiz ki 4k ve uhd (ultra high definition) kavramları arasında yaşanandır.
  
  4k nedir? – 4k, profesyonel prodüksiyon ve sinema standardına verilen addır. bir önceki sinema standardı 2k’nın (2048x1080) tam 4 katı (2x2) çözünürlüğe sahiptir. çözünürlüğü 4096 x 2160 olup, oranı 16:10’dur.
  4k aynı zamanda 4k materyalin nasıl encode edildiğine de verilen isimdir.
  
  uhd nedir? – ultra high definition (uhd), tüketici ekranı ve yayın standardında kullanılan çözünürlüğe verilen addır. bir önceki standart olan full hd’nin (1920x1080) yine 4 katı (2x2), 3840 x 2160 çözünürlüğe sahiptir ve oranı 16:9’dur.
  uhd kendi içinde uhd-1 ve uhd-2 olmak üzere de ikiye ayrılır.
  
  uhd-1 - 3,840 x 2,160
  uhd-2 - 7,680 x 4,320 (8k)
  
  piyasadaki çoğu ekran size 4k olarak pazarlanmasına rağmen aslında uhd’dir.
  
  peki bizler 2015 yılında bu teknolojinin tam olarak neresindeyiz? şu anda neler bilmeliyiz?
  
  bilgisayar kullanıcıları için:
  
  eğer kendinize uhd bir mönitör almak istiyorsanız öncelikle hdmi 1.4’ün 60 hz tazeleme hızıyla uhd çözünürlüğü desteklemediğini bilmelisiniz. eğer display port 1.2 destekli bir ekran kartınız yoksa, 30 hz’e mahkumsunuz demektir ve bu gerçekten ileri gideyim derken 2 adım geri gitmek gibi bir şey oluyor. film izlerken sorun teşkil etmeyebilir, oyunları geçtim normal masaüstü kullanımında bile midenizin kaldıracağını sanmıyorum. kendinize bir iyilik yapın, 30hz monitörlerden uzak durun.
  
  windows 7 ultra hd için yetersiz bir işletim sistemi. 8.1, 7’ye göre bu konuda daha iyi olsa da nispeten o da öyle. her ne kadar scaling ile ikonları ve metinlerin büyük kısmını ayarlayabiliyor olsak da, 10’un çıkmasını beklemek bu kapsamda çok mantıklı bir hareket olacaktır. 28’’ bir mönitorde çok geniş bir alana yayılabiliyoruz ancak çoğu uygulama uhd’ye hazır olmadığı için ikonlar korkunç küçük bir boyuta sahip oluyorlar ve bu maalesef verimliliğe balta vuran bir etken oluyor. an itibariyle bile uygulamalar yavaş yavaş kendilerini 4k ya adapte ediyorlar.
  
  uhd çözünürlükte oyun oynamak bildiğiniz gibi korkunç bir gpu gücü ve vram gerektiriyor. en az 4 gb vram’li ve sli gtx 980/970/780/ti gibi bir konfigürasyonunuz yoksa (tek gtx 980 ile de tatmin edici bir deneyim yaşanabilir) bu işe kalkışmadan gpu üreticilerinin yeni chipsetlerini beklemek mantıklı olabilir.
  
  ancak;
  
  monitörü şimdi alıp, gpu gücünü ilerde temin etmek isteyenlerin, 1080p’nin ultra hd’ye mükemmel bir şekilde (perfect scaling) ölçeklendiğini duymak hoşlarına gidecektir. bu ne demek?
  
  bir oyunu 1080p çözünürlükte ultra hd monitörde oynadığınız zaman, ekrandaki her karenin bir pikseli, monitörün 2 yükseklik ve 2 genişlik olmak üzere 4 pikseli tarafından temsil edileceğinden dolayı (tam kare), görüntüde herangi bir bulanıklık vb. durumla karşılaşılmaz. yani:
  
  (__) ------- 1080p’nin bir pikseli
  
  oo
  oo -------- uhd diyebiliriz.
  
  bu sebeple pikseller aynı oranda streç olacağı için 1080p çözünürlükle uhd’de oynamak, full hd’de daha düşük çözünürlüklerde oynamakla aynı kalite kaybını yaşatmayacaktır.
• 2015 şubat ayı itibariyle ülkemiz için genel değerlendirme yapalım,
  
  -film: azimle netten indirmezseniz film falan yok. ama 2015 ortalarına doğru 4k bluray'ler marketlerde olur sanırım.
  
  -kişisel videolar: telefonlar, küçük kameralar vs. bile çekebiliyor. ama bitrate'ler düşük, bu yüzden de tatsız. özellikle telefonların vs. çektikleri 4k'nın hakkını asla veremiyor. yüksek meblağları gözden çıkarırsanız hakkını veren 4k kameralar var elbette.
  
  -oyun: hayal kırıklığı yaratacak şekilde yeni nesil konsollar 1080p oyun oynatmak için bile ciddi efor sarf ediyorlar. pc için ekran kartları 4k oyun oynatabiliyorlar ama birkaç tepe model hariç diğer modeller 4k için yetkin değiller.
  
  -internet videoları: en basitinden youtube'da ve farklı mecralarda 4k videolar var. olur da "hızı yeterse" bağlantınıza kuvvet.
  
  sonuç;
  
  daha değil.
• full hd - sd farkının yarattığı heyecanın 4k ile tekrar yaşanması pek mümkün olmayacağı düşünülen hedere hödörü...
• 2007 yılında 40" samsung full hd lcd tv 5.500 tl'ydi. bugün aynısı üretilmiyor da muadili 1.000 tl'den pahalı değildir sanırım.
  
  bugün 55" samsung/lg 4k tv'ler 9.000 tl civarı. yani 1-2 sene içinde 5.000 tl'ye alınabilir diye düşünüyorum.
  
  dolayısıyla ps4'ün ve digiturk'ün destekleyeceği bu cillop format için beklemek lazım. mevcut tv'lerle idare etmek lazım. düşen full hd led fiyatlarıyla gaza gelmemek lazım... gelmemem lazım... lazım... zım...
• nuri bilge ceylan'ın , kış uykusu isimli filminde yararlandığı teknoloji.
  
  büyük ihtimalle kapadokya'daki çekimlerde sarı rengi nasıl daha iyi kullanabilirim diye düşünen nuri bilge ceylan filmini 4k çözünürlükte çekmeye karar verdi.
• yakın zamanda yaygınlaşacak gibi durmayan, 3840x2160 çözünürlüklü devasa televizyonlara verilen isim. kolay kolay her eve giremeyecek olmasında iki temel sebep var:
  
  1. çok büyük paneller altında üretiliyorlar, bu yüzden 84 inçlik bir televizyonun satış fiyatı da 20-25 bin dolar seviyelerine kadar çıkıyor. tabi piyasaya yeni çıkmış olmasının da bir etkisi vardır; ama hali hazırdaki full hd denen televizyonların 65 inçlik modelleri bile 10 bin tl civarı olduğuna göre bu televizyonları 1 yıl içerisinde en iyi ihtimalle 20 bin lira civarında görmemiz mümkün olur. tabi ki bunun inanılmaz iyimser bir tahmin olduğunu da hesaptan atmayalım.
  
  2. şimdikinden 4 kat fazla pixel sunan bu televizyonlar için youtube haricinde bir kaynak yok, yakın zamanda olacağına dair bir haber de yok. her ne kadar bu televizyonların normal görüntüyü 4k'ya kadar çıkartabildiği söylense de insan bu kadar para verdikten sonra gerçek 4k sunan yayınlar veya -yeni adı ne olursa artık- dvd.blu-ray tarzı şeyler bekliyor.
  
  kısacası bu 4k tv'lerin piyasadan bir pay kopartabilmesi için 4k çözünürlükte yayınların yanı sıra ekran boyutlarının da küçülmesi gerekiyor. herkesin ne 84inçlik bir tv alacak parası veya bunu koyabilecek bir yeri var.
• sony tarafindan ~$25000 dolara satilan tvlerle 1% icersinde yayginlasmaya baslamistir.
• gelecekte bu çözünürlükteki kameralar güvenlik kamerası olarak kullanılmaya başlanıldığında csi dizilerindeki gibi 3 kilometreden plaka okumak, ebesinin örekesindeki adamın yüzünü teşhis etmek hayal olmayacak. oğlum özel hayat felan hikaye olacak ilerde. bildiğin cesur yeni dünya geliyor amk. sokayım sizin teknolojinize de insanları denetleme aşkınıza da.