aule

• bir ainu. valardan demirci tipinde olani. cuceleri yaratmistir.
• cuceleri ilk gelenlerden evvel yaratan demir vb. zanaatlarda usta olan tanrı.
  aule, iluvatar elfleri yaratmadan once cuceleri yaratmıştır tıpkı kendisi gibi
  yarattıkları cüceler de zanaatte yaratıcı ve beceriklidir,hatta iluvatar kendisinden
  izinsiz cücelerin yaratılmasına kızmış, aule`ye hesap sormuştur ve cucelerin
  ortadan kalkmasını istemiştir..aule balyozunu yarattıklarına karşı yukseltmisken
  eru merhamet edip cucelerin kalmasına izin vermiştir.
  
  (bkz: silmarillion)
• sekiz büyük valar’ın arasında, arda’da, taş ve metalle ilgilenen vala. angainor’u yarattı.
  
  iluvatar ın çocuklarının yani elfler ve insanların beklentisi içindeyken, kendi ırkını yaratma isteği duydu. bu ırk cüceler olacaktı. iluvatar onlara yaşam bahşetti fakat elflerden önce dünyaya gelmelerine izin vermedi. böylece aule onları orta dünya’da elfler gelene kadar uykuya yatırdı.
  
  elfler valinor’a gelince, noldor aule’nin işlerinden etkilendi ve aule de onları öğrencileri yaptı. feanor kendisinin en yetenekli öğrencisiydi ve aule’den silmaril’leri yaratmasına yarayacak yeteneği öğrendi.
• cüceleri yaratmıştır ancak verdiği hayat tam anlamıyla bir hayat değildi. cücelerin canlılığını düşündükçe cüceler canlı olacaktı eğer düşünmeyi bırakırsa cüceler tekrar cansız yapıtlar olacaktı. ama eru onlara merhamet ederek hem yaşamalarına izin verdi hemde onlara tam anlamıyla bir hayat verdi.
  
  ayrıca aule cüceleri yaratırken melkor tehlikesinide göz önüne almış ve cüceleri büyüye ve tamahkarlığa dayanıklı olarak yaratmıştır. bu yüzdendir ki sauron'un verdiği güç yüzükleri cücelerde işe yaramamıştır...
• aynı sauron gibi saruman'ın da ustası olan vala'dır. çürüklük onda mı öğrencilerinde mi anlaşılamamıştır.
• yavanna, manwe'den yok olmalarından korktuğu olvarı korumasını ister. ağaçların çobanlarının^* onları koruyacağını öğrenince içine su serpilir ve cüce imalatçısı kocası aule ile arasında şu diyalog geçer:
  
  -eru'nun eli açık. şimdi söyle de sakınsın çocukların kendilerini! çünkü öyle bir kudret dolaşacak ki ormanlarda, onun gazabını uyandırmaları hayrına olmayacaktır hiçbirinin.
  -yine de oduna ihtiyaç duyacaklar.
  
  böyle de net bir vala kişisidir.
• valarin dilindeki ismi azûlêz^*** olan, kendi yarattığı cüceler tarafından ise mahal olarak seslenilen vala. eru iluvatar'a çaktırmadan cüceleri yaratmaya kalkmış, sonradan fırçayı yiyince af dilemiş ve dileği kabul görmüştür. cücelere kendi tasarladığı khuzdul dilini öğretmiştir, elf boylarından noldor'un her daim dostu olmuştur ve feanor manyağına da bizzat öğretmenlik yapmıştır. eşi yavanna kementari ile belki de en uyumsuz vala ailesini oluşturur bence, evlerinde çok kavga gürültü çıkıyordur bunların kesin.
• ted nasmith tarafından, yarattığı cücelerin üzerine tokmağını indirmeye hazırlanırken şöyle resmedilmiştir.
• manwe ve ulmo'dan sonra kudret sırasında üçüncü vala. mahiyetindeki maiar çok hayırsız çıkmıştır.
  
  (bkz: saruman)
  (bkz: sauron)
• yetenekleriyle bana hep hephaistos'u hatırlatan becerikli vala. bir şeyler üretmedeki aceleciliğini ve hevesini çok tatlı ve çocuksu, adeta naif bulmuşumdur; fakat yarattıkları ya da eğitttikleri^{*** *} onun gibi vala olmayıp daha basiretsiz tipler oldukları için bu beceriklilikle biraz kibirli ve tamahkar olmuşlar gibi geliyor bana.
  
  yani bence sorun adamda değil, vala olmayanların daha iradesiz oluşunda.
  
  kontrolsüz güç güç değildir vesselam.