önbellek

• cache'in turkcesi.. (bkz: ara bellek)
• sun fire serisinde cpu başına 8m olan bellek.
• bi nevi bi cache memory... ama herhalde 64 bit falan kapasiteli
• tampon bellek
• centrino modellerde koskocaman, celeronlarda ise miniminnacik olan (hatta level2'si olmayan) bellek turu. frekans hizi dusuk centrino'lar (1.4-1.6ghz) bu yuzden denk hizli pentiumlardan daha hizli calisir, celeron'lar bu yuzden daha yavas/ucuzdur.
• olayi sudur: islemci ile bellek arasinda iletisim sanildigi kadar hizli degildir. her gerektiginde islemci o kadar yolu katedip de bellege gitmesin diye, islemcinin dibine bu tampon bellek konulur. islemci bellege birsey almaya gider, ama gerekenden fazlasini alip onbellege kopyalar. boylece, biraz sonra demin istedigi bellegin civarina gitmesi gerekirse, once onbellege bakar, orda bulur, ta bellege kadar gidip vakit kaybetmez. onbellege erisim, bellege erisimden yuzlerce kat hizlidir, ama onbellek islemci ustunde bir unite oldugu icin buyukluk olarak kisitlidir.
• (bkz: robson)
• elde etmesi maliyetli olabilecek verilerin bir kopyasının kolayda, daha hızlı bir yerde tutulduğu yer.
• bugün bilgisayarlarda kullanılan tüm donanımlar 15 yıl öncesine göre çok daha hızlı. ama her bir donanım bileşeninin hızı eşit ölçüde artmadı. örneğin, işlemcilerdeki performans gelişimi, sabit disktekilerden kat kat daha fazladır. hani bir bilgisayarın gücü en zayıf halkası kadardır derler ya, işlemci ve bellek çok hızlı olsa da yavaş kalan bir sabit disk ile bu performans artışını tam anlamı ile yaşamanız mümkün değildir. işlemci boş boş oturup kendisine bilgi gelmesini bekler. tabii bunu önlemek için bazı ara çözümler geliştirildi. örneğin, yakın zamanda kullanılan bilgilerin sabit diskten önbellek (cache) adı verilen bir birime aktarılması, işlemcinin ihtiyaç duyduğunda sık kullanılan bilgileri bu önbellek alanından alması olanaklı kılındı. işte önbelleklemenin esası budur. bir bilgisayarda çeşitli bellek kademeleri vardır: birincil önbellek (l1 cache), ikincil önbellek (l2 cache), sistem belleği (ram) ve sabit disk veya cd-rom. diyelim ki işlemci bir bilgiye ihtiyaç duyuyor. önce gider, en hızlı bellek türü olan l1 önbelleğe bakar. bilgi orada varsa, gecikme olmaksızın bu bilgileri alır ve işler. l1 önbellekte yoksa l2’ye bakar ve bilgiler buradaysa nispeten küçük bir gecikme ile bilgileri alır. orada da yoksa önbelleğe göre daha yavaş kalan sistem belleğine, yine yoksa en yavaşları olan sabit diske veya cd-rom vb. bilginin geldiği aygıtlara bakar. l1 ön bellek en hızlısıdır ve günümüz bilgisayarlarında doğrudan işlemci üzerinde yer alır. bu önbellek küçüktür (genelde 64k’ya kadar. pentium ııı, pentium ıı ve celeron işlemcilerde 32k, amd k6-2 ve k6-3 işlemcilerde 64k). l2 önbellek biraz daha yavaş ama biraz daha büyük olabilir. pentium ıı ve ııı’lerde boyutu 512k’dir ve işlemci ile işlemci hızının yari hızında haberleşir. ilk celeron’larda yoktur; günümüz celeron’larında boyutu 128k’dir ve işlemciyle aynı hızda haberleşir. amd k6-2’lerde işlemci üzerinde değil, ana kart üzerindeki bir yuvada 2gb’a kadar l2 önbellek bulunabilir ve veri yolu hızında (66 veya 100 mhz) haberleşir. amd k6-3’de 256k önbellek bulunur ve işlemci ile aynı hızda haberleşir. amd k6-3 l1 ve l2 önbelleği üzerinde bulundurduğu, aynı zamanda kullanıldıkları ana kartlarda da sistem veri yolu hızında çalışan bir önbellek daha bulunduğu için 3. düzey (l3) önbelleği literatüre sokmuştur.