ümmi sinan

• (bkz: ummisubyan)
• halk ozanı. ümmi sinan'ın nereli olduğu üzerinde çeşitli söylentiler var. kimi söylentilere göre bursalı, kimi söylentilere göre karamanlıdır. "sinaniye" adında bir tarikatın kurucusu olduğu biliniyor. asıl adı ibrahim'dir. 1551 yılında ölmüştür.
  yunus emre yolunda giden gizemci ozanlardan olan ümmi sinan'ın, döneminde oldukça etkin olduğu anlaşılıyor.
• zamanında anıtkabir'e yaptığım bir ziyarette atatürk'ün okuduğu bir kitapta ümmi sinan'ın üç mısra olarak yazılmış şiirinin dördüncü mısrasını atatürk'ün tamamladığını görmüştüm. [2023 editi: işte atatürk'ün el yazısı ile tamamladığı şiir]
  
  şiir şuydu:
  
  bir pınarın başına
  bir testiyi koysalar
  kırk yıl orada kalsa (*)
  zila dolası değil
  
  (*) bu dize tam olarak aklımda değil ama böyle bir şeydi.
  
  "zila dolası değil" kısmı atatürk'ün el yazısıydı. "zila" kelimesini ne tdk sözlüğünde, ne osmanlıca sözlükte bulabildim.
  söz konusu şiir "halk edebiyatı antolojisi - yusuf ziya ortaç" isimli eserdeydi.
  bu şiir aynı zamanda yunus emre'nin bir dörtlüğünün neredeyse aynısıdır:
  
  çeşmelerde bardağın
  doldurmadan kor isen
  bin yıl anda durursa
  kendi dolası değil
• türbesinin bulunduğu aile yadigarı evin sahipleri, bu sıralar büyük bir anlaşmazlık içindedirler.
  http://youtu.be/rvij8e3xlqm
• aşağıdaki beytiyle cennet ve cehennem algısında kemale ermiş ve kafamdaki duvarları yerle bir etmiş hazret.
  
  "hûri, gılman gerekmez bana o'nsuz
  beni ol dost muhammed'den ayırma"
• asıl adı yusuf'muş. antalya elmalılı imiş. onu eroğlu nuri yetiştirmiş. kendisi de niyazi mısri'yi eğitmiş ve onun mürşidi olmuş. iki eseri mevcut:
  
  1.kutbü'l maani: insani hakikatin tenezzül ve tekamülünü yani devir konusunu anlatan tasavvufi bir eserdir.
  
  2.divan-ı ilahiyat: ilahilerinin toplandığı bir divandır.
  
  divanından bir şiirin bazı beyitleri;
  
  aşk değil mi on sekiz bin alemin sermayesi
  gerçi yerler gökler ehli hikmete manzur ise
  
  aşk değil mi adem'i bir nice yüz yıl ağlatan mustafa'nın hürmetine ger suçu mağfur ise
  
  aşk değil mi yakup'un gözlerini kan eyleyen
  gerçi yusuf hasretinden ciğeri tennur ise
  
  aşk değil mi yusuf'u kenan'a sultan eyleyen gerçi takdir-i hüda-yı kadir u gayyur ise
  
  aşk değil mi her nebi'den gösteren bir mucizat
  gerçi halik hilkatinde kabiliyet kor ise
  
  aşk değil mi bu sinan ümmi'yi bülbül eyleyen
  gerçi zikr-i has ile ol halika mezkur ise
  
  kaynak: ümmi sinan halveti -divan/ diyanet işleri başkanlığı
• "gül alırlar gül satarlar
  gülden terazi tutarlar
  gülü gül ile tartarlar
  çarşı pazarı güldür gül."
  
  mana: tasavvuf yolunda hz. peygamber ahkami ile hareket edilir. her hareket ölçülür, tartılır. bunun sonucunda huzur bulunur.