*

  • o sıralar üç maymunu oynayan milletler cemiyeti, finlandiya'ya yapılan saldırı karşısında kendisinden beklenenden çok daha kısa sürede tepki vermiş, sovyetler birliği'ni saldırgan ilan etmiş ve cemiyetten çıkarmıştı.ancak kağıt üzerindeki bu sert tepki, finlandiya'ya asker erzak vs yardımı olarak dönemedi ne yazık ki. isveç ve norveç, ingiltere ya da fransa'dan gelecek yardımı kendi topraklarından geçirmek istemiyorlardı, böyle bir izin vermek sovyet belasına bulaşmakla aynı şey demekti. "bana dokunmayan yılan bin yaşasın" diyen norveç & isveç ve zor bi dönem geçirdiklerini bahane edip yardım edemeyeceklerini söyleyen "kelin ilacı olsa başına sürermiş... kusura bakmayın" diyen fransa & ingilitere finlandiya'yı kendi kaderine bıraktı.
  • sovyetler birliginin genisleme cabalari sonunda us ve toprak taleplerinin baltik ulkelerine kabul ettiktirden sonra,finlandiya'dan da hak iddia ettigi toprak ve usleri istemesi ve finler'in reddetmesi sonucu cikan savas.ruslar kendisinin 5'te biri buyuklugundeki fin ordusuna karsi 3 ay mannerheim hattini gecemeyerek birsey yapamamis,zor kis sartlarinda kayakli fin birliklerine karsi agir kayiplar vermistir.ancak topcu ve ucak destekli milyona yakın askeri cepheye surunce fin cephesi cokmus ve finler tum rus taleplerini kabul ederek baris imzalamislardir.bu savasla komunist rejim tum dunyada tepki toplamis,finliler'e sempati duyulmustur.bu savas,almanlarin ruslara savas acmasinda da etkili olmustur cunku bu savasa bakarak hitler,rus ordusunun sanildigi kadar guclu olmadigini sanmistir.yalniz isvec,finlandiya'ya silah ve asker yardiminda bulunurken,bati dunyasi sadece sempati gostererek seyretmistir.
  • bu savaşın hemen ardından 1941'de third reich'ın sovyet rusya'ya savaş açması ve norveç'in işgali ile birlikte, müttefikler tarafından ortada bırakılmış finlandiya mihver devletleri tarafında savaşa girmeye zorlanmıştır.
  • koskoca kızıl ordunun bir avuç fin'linin karşısında ne yapacağını şaşırmasının ardından rusya uluslararası alanda da madara olmuş; churchill verdiği bir demeçte açık açık " belki de biz yanlış ülkeyi kendimize müttefik olarak seçtik" demeye getirerek rusya'yı bir temiz aşağılamıştır.
  • kış savaşı olarak da bilinir.
  • ispanya iç savaşı 'nda cumhuriyetçilerden , devrimcilerden esirgediği topları, tankları gariban finlilerin üzerine salıp avucunu yalayan stalin 'in marifeti savaş . franco'ya tepki gösteremeyen aciz, ikiyüzlü batı kamuoyunun ve milletler cemiyeti'nin bu savaşa şaşırtıcı bir şekilde fazla tepki göstermesi tarihin bir başka ilginçliklerinden .
    ki bunu yapan stalin kısa bir süre sonra bunu da yaptı :
    (bkz: hitler stalin ittifakı)
  • polonya'nın paylaşılmasının ardından stalin, rusya'nın baltık kanadını geçici müttefiki hitler'den korumak için bir an önce muhafaza altına almak istiyordu. bu sebeple finlandıya'ya 3 ana konuda hedeflerini ve bunlara yönelik askeri taleplerini bildirdi.
    birincisi; leningrad'ın denizden gelebilecek tehlikelere karşı korunması amacıyla finlandiya körfezinin her iki yanına topçu birlikleri yerleştirmek ve dışarıdan körfez'e girmek isteyecek gemileri engellemekti. buna ek olarak körfez içinde bulunan hogland, seiskari, lavanskari, tytarskari ve loivisto adalarının ruslara kayıtsız devrini, körfezin kuzey tarafındaki hango limanı'nı da otuz yıllığına anlaşma yaparak ülkelerine katmak istemişlerdi. yanı genel olarak finlandiya korfezini deniz üssüne çevirmek istemişlerdi.
    ikicisi; lenıngrad'ı fin topraklarından gelebilecek kara saldırılarına karşı güvence altına almak için karelian kıstak'ındaki sınırı lenıngrad'ın topçu menzilinden dışarı çıkartmaktı. bunun anlamı açık açık toprak talebi idi.
    üçüncüsü; kuzey uçta petsamo bölgesinde sınır çizgisinin baştan düzenlenmesiydi. bu, bölgenin coğrafi yapısı sebebiyle rusya'nın olası bir muharebede avantaja geçmesi için seçilmiş alanların rusya'ya devredilmesi anlamına geliyordu.
    sovyetler birliği bu toprak düzenlemesi karşılığında fınlandıya’dan aldığı 1700 kilometrekarelik toprak için 3500 kilometrekarelik repola ve porajorpi bolgelerını vermeyi teklif etti.
    durum, tarafsız bir gözle incelendiğinde finlandıya'nın güvenliğine bir zarar gelmeden rusya'ya büyük bir emniyet sağladığı görülür. anlaşma, rusya'ya karşı yapılacak herhangi bir alman taarruzunda, finlandıya'nın atlama tahtası olarak kullanılmasını kesinlikle engelliyordu. ancak finliler, böyle bir çözümü kabul etme konusunda çok duyarlı davrandılar. gerekçeleriyse büyük bir titizlikle uyguladıkları tarafsızlık politikasıyla denk düşmemesiydi.
    bunun üzerine rusya, 28 kasım 1932'de imzaladığı saldırmazlık paktı anlaşmasını iptal ettiğini açıkladı ve hemen ardından 30 kasım'da sovyetler birliği'nin işgali başladı.
    ilk harekat 7. ve 14. ordu tarafından, leningrad’dan karelina kıstakı’na doğru başlatıldı. bölge finlandiya körfezine hakim olma yolunda atılacak bir adım için çok önemliydi. ancak taarruz, ileride bir efsane olarak anlatılacak mannerheim hattı’nın ön taraflarında durdu. fin askerlerinin katı savunması ve hattın isim babası carl gustav emil mannerheim ‘in akılcı taktikleri ile bu bölgeye harekat düzenleyen her rus birliği bunun bedelini çok ağır ödedi. rusya cephe daraltarak işgalin gerçekleşemeyeceğini kabul etti ve var olan sınır boyunca her uygun açıklıktan saldırıya başladı.
    ikinci harekat, finlandiya’nın geniş karnı üzerinde başlamıştı. kuzeyden başlayan taarruz finlandiya içlerine kadar ilerlemiş botni körfezi yolunu yarılamıştı. bu noktadan sonra harekat bir fin tümeni tarafından geri püskürtüldü ve oyalama muharebeleri* başladı. güneydeki taarruz ise ocak ayının başlarında yavaşladı ve fin kayaklı askerleri tarafından gerçekleştirilen karşı saldırılar ile durduruldu. rusya’nın kanatlarını kuşatan finliler, ikmal yollarını tıkadılar ve rusların geri çekilmesini engellediler ve birliklerin açlıktan ve soğuktan bitkin hale gelmelerini bekledikten sonra saldırarak rus birliklerini dağıttılar.
    ilk taarruzlar dünyayı hayrete düşürmüştü. batı’da sovyet saldırganlığının kurbanı olan finlandiya’ya duyulan sempati, kuvvetli düşmanını püskürten bir ülkenin başarısını coşkun bir şekilde desteklemeye dönüştü. bu durum fransa ve ingiltere hükümetlerinde finlandiya’ya yardım gönderme fikrini doğurmuştu. amaçları hem finlandiya’ya yardım etmek, hem de almanların iştahını kabartan isveç’in gallivare bölgesinde bulunan demir cevherlerini emniyet altına almaktı. ancak bu proje kısmen norveç ve isveç’in itirazlarından dolayı fınlandıya’nın çöküşüne kadar gerçekleştirilemedi.
    rusya kesin bir sonuç belirlemek için tam 14 tümenini mannerheim hattı önlerine yığdı. ilk taarruz 1 şubat’ta yoğun topçu ateşi ve hava desteği ile başladı. bir hafta süren bu yoğun mücadele sırasında mannerheim hattı’nda ilk açılmalar meydana geldi ve ruslar siperleri bir bir ele geçirerek viborg önlerine kadar ulaştılar. kahraman direnişin sonu gelmişti. hareket kabiliyetleri kalmadığından ve ulaşım tesisleri artık felce uğradığından, çöküş kaçınılmazdı. çöküşten kurtulmanın tek yolu ise şartlı teslim olmaktı.
    6 mart 1940’ta finlandiya hükümeti barış görüşmeleri için rusya’ya bir heyet gönderdi. sovyetler ilk önerilerinde yer almayan yeni bölgeler talep ediyorlar, istekler bunula sınırlı kalmayıp ülke içindeki tren yollarının da tamamının rus hükümetinin emrine verilmesini istiyorlardı.
    mareşal mannerheim, birçok devlet adamından daha gerçekçi bir yaklaşımla (fransa ve ingiltere’den gelecek yardımdan endişe ediyordu) bir an önce şartların kabul edilmesini istiyordu. stalin de isteklerini sınırlı tutarak akılcı davranmıştı. zaten savaş sırasında bir milyondan fazla rus askerini, çok büyük miktarda tank, top ve teçhizatını yitirmişti. finlandiya, koşulları kayıtsız şartsız kabul etti ve rusya’nın isteklerine, istemeyerekte olsa boyun eğmek zorunda kaldı.
    bu zorlu savaş boyunca kahraman fin halkının son ana kadar (barış şartlarının kabul edildiği gün dahil!!! – dikkatiniz çekerim) verdikleri insanüstü mücadelesi, bütün dünya ülkeleri tarafından büyük bir içtenlikle izlenmiştir. ülkemizde yarattığı izler açısından cumhuriyet gazetesinin attığı başlıklar ve haberler bu görüşlerin doğrulandığını kanıtlar biçimdedir.

    tarih: 12 ocak 1940
    başlık: ''finlandiyalı kayak şampiyonlarının akıllara hayret veren kahramanlıkları, ruslara büyük zarara mal oluyor''
    haber: bu adamlar akıllara hayret verecek faaliyetler gösteriyorlar. bir gece içinde 100 kilometreden fazla mesafe alarak düşman müfrezelerine baskın yapmakta ve ağır zayiat verdirmektedirler. bir harp muhabiri finlandiyalı kayakçılar arasında bir gün geçirmek fırsatını bulmuştur. bunların arasında en tanınmış kayak ve atış şampiyonu da vardır. (ailesinin rusya da bulunması sebebiyle ismi gizli tutulmuş)

    tarih: 14 mart 1940
    başlık: ''fin ordusu, mütareke fiilen başlayıncaya kadar şiddetle çarpışarak rusları püskürttü''
    alt başlık: ''hariciye nazırı, rus şartlarının kabulüne niçin mecbur olduklarını anlatırken halk ağlaşıyordu, bayraklar yarıya indirilmişti''
    haber: bu gün öğleye doğru ''ateş kes'' emri verilecek olmasına rağmen çarpışmalar bütün şiddetiyle halen sürmektedir. fin halkı hariciye nazırı mr.tanner’in nutkunu dinlerken ağlaşmaktadır. gazeteler sulh metnini siyah çerçeve ile baskıya sunmuşlardır.

    efendim, son olarak... konuyla alakalı olaraktan… üzülerek; (bkz: uluslarin kaderlerini tayin hakki)
  • talvisotafilminde anlatilan savas.
  • yaklaşık 200 bin kişilik finlandiya ordusunun, koskoca sovyet ordusuna 2 milyon askerlik kayıp verdirdiğini göz önünde tutarsak, finladiyanın yaptığı savunma ve direnişin boyutlarına vakıf olabiliriz. berbat hava şartları ve amansız coğrafi koşullar her ne kadar etkili olduysa da yürekli finlerin direnme gücü ve taktiksel becerileri rusları şaşkına çevirmiş, her yeni taaruzlarında daha şaşkınca kararlar almalarına ve bozgun duygusuna yenik düşmüşlerdir.
  • finlandiya ulusal kimliginin olusmasinda onemli bir rolu vardir. ozellikle savunma alaninda harcanan cilgin paralar (ki finlandiyanin ne gibi bir tehlikesi var artik etrafinda) ve zorunlu askerligin bulunmasi gibi bir cok olgu finlerin bir kisminin kis savasi gunlerinde takili kalmasiyla aciklanabilir.
hesabın var mı? giriş yap