• rp'nin %21,38 oy alarak 1. parti olduğu, anap'ın %19,65, dyp'nin %19,18, dsp'nin %14,64 ve chp'nin %10,71 alarak meclise girdiği, halkın ~ %15'inin temsil edilemediği genel seçimler...
  • türkiye 'nin doksanların ortasından 2000'lerin şu yaşadığımız günlerine kadar uzanan ilginç ve meşakkatli yolunu belirleyen köşe başlarından biridir bu seçimler.
    sonunda yaşananlar için; necmettin erbakan/#9902859 no'lu entiride, daha taze üç beş birşeyler karaladığımdan, şimdilik çok üzerinde duramayacağım bir husus bu.

    ama bir iki noktayı da paylaşmak istiyorum sözlükle;
    bir kere refah partisi 'nin salt gözden uzak, kendi hallerinde örgütlendiklerini tam tamına kabul etmem mümkün değil. (bkz: 24 aralik 1995 secimleri/@kays el mecnun) zira antikomunizm dalgası ve askeriye'nin ısrarlı maneviyatçılık hamlesinin de kesin bir etkisi olmuştur rp'nin yükselişinde. imam hatip okullarını ve onların üzerine yapılan değerlendirmeleri, ülkemiz çok konuştu fazla dalmak da istemiyorum ama, açık olan birşey var ki; mhp nin uzaktan uzaktan örgütleştiği ve 99'daki seçimlerde tavan yaptığı gerçeğini de düşünürsek, maneviyatçı geçinen, hem dini hem milli davalarda ağır söylemlere sahip kesimin, salt rp'nin tabanından ibaret olmadığını bilmeliyiz. öyle bir mukkadesatçı refleks oluşturdular ki on yıllarca; biri gidiyor biri geliyor, kimi saflarımız da, "bütün partiler denendi." safsatasıyla kendilerini kandıradursun, adamı çekip kenara sorarsın; "yahu sen hayatında hangi parti ve siyasi sistemlere oy verdin? " diye, adam bir tane isim sayar, hayatı boyunca tek partiye oy vermiştir, ama "bütün partiler denendi." demekten de kendini alıkoyamaz.

    neyse konumuz o değil.
  • refah partisi : 158
    doğru yol partisi : 135
    anavatan partisi : 132
    demokratik sol parti : 76
    cumhuriyet halk partisi : 49

    milletvekili çıkarmıştır.
  • türban sorununu çözemeyen seçimler. farkındaysanız daha hala çözülemedi. 15 sene oldu nerdeyse. kürt sorunu da çözülemedi misal. hep o şeyler ya neydi? haha atayist kemalistler, anarşikler şşunlar bunlar. olmuyo işte. ya bi de bu refah habire meydanlara toplardı bu seçmenlerini. sultanahmete'te orda burda haremlik selamlık dururdu bunlar. ben bi kere turist ayağına aralarına daldıydım. yolumu uzatıolar diye. safdilli, safgönüllü insanlardı hepsi:p ya şeyi hatırlıyorum bi yerde daha yazdım sanırım da neyse ya panik filan ahah ahh ah. böyle bir iradenin neresinden tutsan ne siklenir ne sikilir. ben onu diyem de sen anlayan.
  • 3 ayı aşkın bir sancının ardından anayol azınlık hükümeti doğmuştu bu seçimle. deniz baykal o dönem dyp ile koalisyonda olan (1993-95) shp'yi biritip erdal inönü'yü de emekli ettikten sonra yeni kurulan chp ile seçimlere girmiş ve kılpayı barajı aşarak tbmm'de temsil hakkı kazanmıştı. daha sonra, refah'ı iktidara getirmeme amaçlı anayol turları atılmaya başlandığında dsp'yi de iktidar bloğuna itmeye çalışmış ve chp için muhalefette kalan sol parti imajı oluşturarak gelecek seçimlerde oy almayı hedeflemişti. hükümete girmese de, güvenoylamasında dsp çekimser kalıp anayol'a destek verince baykal bu söylemine memnuniyetle devam etmişti. nihai amaç, muhalefette kalarak sağ partiler ile iktidarda görünen dsp'nin tabanını chp'ye kaydırmak ve "solu chp'de birleştirmek"ti.

    sonrası hiç beklendiği gibi olmadı ama. hükümetin düşmesi, 28 şubat, 3. yılmaz hükümetine dışarıdan destek, bu arada ecevit'in işgüder başbakanlığında öcalan'ın yakalanması ve 1999 genel seçimleri ile birinci parti çıkan dsp, baraj altında kalan bir deniz baykal chp'si...
  • bu secimlerin yarattigi travmayi milliyet'in bir sonraki gunku mansetiyle anlatmak mumkun: "anayol'a dogru: secmenden sol destekli anayol mesaji geldi." bakiyorsun sonuclara, birinci olan parti refah partisi. bu manset, sonrasinda yasayacagimiz surecin de gostergesi oldu zaten.

    yalniz bu secimin esas galibi bulent ecevit olmustur, bakmayin siz. 1980 sonrasi yasaginin kalkmasiyla birlikte siyasete dondugunden beri bitmez tukenmez bir liderlik hevesi ve enerjisiyle solu alip milliyetcilige dondurme cabasi guden ecevit, shp'yi en sonunda kivama getirmisti. deniz baykal'in surekli erdal inonu'yu alasagi etmeye calismasi meyvesini verip de shp deniz baykal onderliginde chp'ye donusunce, turkiye solu tam anlamiyla "ayni kazagin laciverti" kivamina gelmis, 1994 yerel secimlerindeki fiyaskolar da duruma tuy dikmisti. turkiye solu, 1980 darbesi sonrasi son nefesini iste bu donemde vermis, ardindan bulent ecevit kullerinden dogmustur. adana'da dsp birinci olmustur desem cumlenin gerisi tamamlanir.

    turkiye solu'nun basini yiyip bitiren "birlesin" baskisinin turkiye saginin basini yemeye baslamasi da bu secim sureciyle bas gostermistir. tabii bu gazi veren anaakim medya, turkiye saginin akp catisi altinda birlesmesini uzun sure idrak edemeyecekti o ayri. onlarin kafasindaki senaryo farkliydi halbuki.
  • akp neden bu kadar çok oy alıyor sorusunun cevabı seçimler.

    sağ partiler (baraj altı kalan mhp de dahil): %68
    sol partiler: dsp+chp toplam %25

    zaten daha önce de konuşuldu ama türk seçmeni merkez sağcı. türkiye'nin kaderini hala 1995 yılında anap ve dyp 'ye toplam yüzde 39 oy çıkartan seçmen belirliyor. aşırı muhafazakar kesim ise taş çatlasa yüzde 21 alıyor. bu hala geçerli. yani bu seçimlerde chp 'nin yüzde 30 ve üzeri oy alması cidden başarıdır ve oylar merkez sağ içinden gelmiş demektir. bu bağlamda chp söylemlerini soldan sağa kaydırmakta yerden göğe kadar haklı.
  • 1989'dan 1992'ye kadar shp lideri olmak için 124187401924 tane kurultay yapan deniz baykal'ın 1992'de shp'den ayrılıp, chp'yi kurması(ki gerek de yoktu) ardından 1995'te shp'nin toptan chp'ye katılması ile ayak sesleri duyulan seçimdi.

    1995'in sonlarında koalisyon ortağı aran çiller'e baykal şartlı destek verdi. şart: erken seçim.

    seçimden sonra shp'yi bünyesine katmasına rağmen chp ala ala %10.7 ile kıl payı meclise girdi. baykal da bunu başarı sayıp görevine yine devam etti.

    **bu adamı özlediğini söyleyenlere hatırlatılır.
    **zira kendisinin 1991 genel 1994 yerel 1995 genel 1999 genel-yerel 2003 siirt iptal ve 2007 genel seçimlerinde solu yerin dibine batırmak amaçları vardı ve büyük oranda başardı.
  • chp ve shp’nin birleşmesiyle beraber chp koalisyonun ortaklarından biri haline gelmiş oldu. dyp’nin hem kendi içerisinde hem de chp ile yaşadığı anlaşmazlıklara 1994 yılı yerel seçimlerinde özellikle büyükşehirler olmak üzere birçok belediye başkanlığını refah parti’nin kazanması da eklenince, ülke yeniden bir erken seçim sürecine girmiş oldu. böylelikle 25 aralık 1995 tarihinde bir erken seçim yapılmasına karar verildi. 1995 seçimleri sonucunda hiçbir parti tek başına iktidar olabilecek çoğunluğa ulaşamadı. böylelikle hükümet, anap-dyp koalisyonu ile kuruldu ancak 3 ay sonra, rp ve dyp hükümeti dönemi başladı.

    bugüne kadar erken seçimler kime yaradı?
  • ilk defa bu secimlerde, secimin oldugu tarihte 18 yasindan gun alanlar oy kullanabilir aciklamasi yapilmisti. ( daha once de yapilmis olabilir ). secimin yapildigi tarihte 18 yasindan gun almis olacagim icin oy kullanmak icin basvuru yapmistim. hayatimda ilk ve son kez oy kullandigim bir secim oldu.
hesabın var mı? giriş yap