ağlayabilseydiniz anlayabilirdiniz

• duyguları donmuş, duyarsızlaşmış ya da sadece mantıgıyla yaşayan kişilere söylenebilecek söz
  (bkz: aglayabilmek)
  (bkz: aglayamamak)
  (bkz: robotlasmis bilim adami)
• reis bey filminde geçer bu laf.
• "anlamak isteseydik aglayabilirdik"
• rasyonalitenin imkanlarının tükendiği, sizi bir adım daha ileri götürmediği, bir sorunuza daha cevap bulamadığı noktada insanın amentüsü haline gelebilecek olan cümledir.
• okuyun, okutturun:
  
  "ben diyorum ki her fert baş ucuna; “suçlu benim, herkes suçsuz!” levhasını asmalıdır. ben diyorum ki yegâne kurtuluşumuz herkesin herkesi affetmesindedir. daha ötesi kanunların sorumluluğuna girer. ama görüyorum ki anlatamıyorum… hissediyorum ama anlatamıyorum! çocuk, “ağlayabilseydiniz, anlayabilirdiniz…” dedi. ağladıkça anlıyorum… ağladıkça anlıyorum… artık bütün mantık hesaplarımı kaybettim. hem de öylesine kaybettim ki; amerika’da bir cinayet işlense de, dünya çapında bir ses sorsa; “katil kim?”, “benim!” diye haykırabilirim! soğuk kış geceleri, köprü altında yatan çıplakların vebali benim boynumda, gömleğimin yakasında… isterse çareme adli tıp baksın fakat bir hastaneye girsem de kan kanseri çeken hastalar görsem acaba onları bu hale ben mi getirdim? diye düşünüyorum.
  
  ben ne yaptım? uykuda, baygınlıkta, annemin karnında, babamın kanında hangi cinayeti işledim? hangi mukaddesi kirlettim ki kendimi gelmiş gelecek bütün fenalıkların tek sorumlusu biliyorum? dışımda ne arıyorlar? içime doğru suçluyum ben! bir de kalkmış belki kendimden birine, ondan öbürüne geçer, bir merhamet yangını çıkar bütün ülkeyi sarar diye; tımarhanelik bir hayalin peşine düşmüş gidiyorum!"
• tam olarak şöyledir:
  
  "etmeyin reis bey! siz ağlayamazsınız! ağlayabilseydiniz, anlayabilirdiniz...
  siz merhametten, acıma duygusundan, yalnız kötülük doğacağına inanmışsınız. yerine göre haklısınız. fakat ondan ne büyük iyilik doğacağını unuttuğunuz için en büyük hakkı kaybediyorsunuz. rahmet kaldırılmış sizin kalbinizden. buz çölünde yol alıyorsunuz!
  reis bey! mühürlü kalbinizin açılmasını dilerim, allah sizi de arındırsın..
  
  http://www.youtube.com/watch?v=gueccsijyfk
• bazı durumlarda tam tersi geçerli olan tespit. bazen ağlayamadığınız için anlarsınız. o derece karışır ki duygularınız, ağlamak, bünyenin vereceği en son tepki olur. ama siz, o süreçte tattığınız acıyı asla unutmazsınız.
• bir yandan kendini savaşcı millet olarak tanımlayan ve hemen hemen tek gurur kaynağı, sözde çetinliği olan, diğer yandan ise aşırı ağlak olup mağduriyetten mağduriyete koşan, "keşke en ufak şey olsa da koca adam halimle bebeler ve hanım kızlar gibi hüngür hüngür ağlasam" diye ortalıkta gezen halkın bir klasiğidir.
• türk sinemasının en iyi sahnelerinde ilk 10'a girebilecek, insanın içini ürperten sahne.
• reis bey adlı tiyatro kitabında geçer bu cümle necip fazıl'ın. kalbi katılaşmış birine merhameti neden anlayamadığı ile ilgili söylenmiş bu vecize, kitapta suçsuz yere idam edilen çocuğun kendisini dinlemeden hüküm veren reis bey'e karşı söylediği ve dilden dile dolaşmasına rağmen çok az kişinin kaynağını bildiği bir cümledir.