akaid ilmi

• îmân esaslarını anlatan ilim dalı.
  akâid ilmi, îmânın esaslarını geniş ve derin olarak anlatır. bu ilme önceleri fıkh-ı ekber, sonraları kelâm ilmi denildi. akâid ilmi ile ilgili ilk eser imâm-ı a'zam ebû hanîfe hazretlerinin yazdığı el-fıkhu'l-ekber'dir. daha sonra ehl-i sünnet îtikâ dını anlatan pekçok eser yazıldı. (muhammed muhyiddîn)
• talep olması halinde ders verebileceğim iman ilmi.
  
  kullandığım kitap ise allame taftezani'ye ait ömer nesefi kitabının tefsiri olan şerhi akaid.
• kuran'ı mantık kuralları ile haklı çıkarmaya çabalama sanatı. bin dereden bin su getirerek hem de..
• imanla ilgili meseleleri ele alan bir ilim dalıdır. hz. peygamber’in vefatıyla yavaş yavaş ortaya çıkan görüş ve yorumlama ayrılıkları söz konusu ilmin ortaya çıkmasını gerekli kılmıştır.
  
  akaid ilminin konusunu “amentü”de özetlenen, ayet ve hadislerle de açıkça ortaya konan iman esasları oluşturmaktadır. akâid ilmi, başta kur’an-ı kerim ve sahih hadisler olmak üzere naklin ışığı altında incelendiği gibi kelam metoduna bağlı olarak aklın ışığı altında da incelenebilir. bu noktada kelamla benzerlik gösteren akâid ilmi, tartışma metodunu kullanmayışı bakımından kelamdan farklılık gösterir.
  
  hz. peygamber’in vefatından sonra ortaya çıkan akâid ilminin sonucu olarak akâid-nâme türünde eserler ortaya konmuştur. bu türde eserlerin ilk örnekleri arap edebiyatında görülmüştür. akaid literatürü islami ilimler içinde geniş bir yer tutar. türk edebiyatında da görülen akâid-nâmeler, edebiyatımızda telif ve tercüme şekilleriyle karşımıza çıkmaktadır. kolay ezberlenebilir olması sebebiyle türk islam edebiyatında manzum akâid-nâmeler çok rağbet görmüştür.
  
  türklerin islamiyet’i benimsemesiyle birlikte türk edebiyatında arap ve fars edebiyatlarının etkisinin görülmesi bilinen bir gerçektir. türklerin islamiyet’i kabul etmelerinin ilk yıllarından itibaren edebiyatımızda hem şekil hem de muhteva açısından arap ve fars etkisi açıkça görülmektedir. islamiyet’i daha iyi öğrenmek isteyen kimseler arapça kaynaklara yönelmiş, bunun sonucu olarak da arapça birçok eser türkçeye tercüme edilmiştir. bu tercümeler arasında manzum akâid-nâmeler de bulunmaktadır. en yaygın tercüme akâid-nâmeler arasında imâm-ı azam’ın el-fıkhu’l-ekber ve el-vasiyye adlı eserlerinin, siraceddin ali b. osman el-ûşî’nin kasidetü’l-emâlî’sinin, hızır bey’in kasîde-i nuniyyesi’nin, molla câmî’nin itikad-nâme’sinin, birgivî’nin vasiyet-nâme’sinin tercümeleri bulunmaktadır.
  
  konuyla ilgili şu iki çalışmadan istifade edilebilir:
  1- ali ihsan akçay, türk edebiyatında manzum akâidnâmeler: inceleme metin, (basılmamış doktora tezi), uludağ üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü, bursa, 2011.
  2-mevlüt ilhan, “mütercimi belli olmayan mensûr bir kasîde-i emâlî tercümesi” littera turca journal of turkish language and literature, s. 1, (yaz 2015) s. 9-26.
• şerhu'l-emali ve metnü'l-akaid kitaplarının mevzuu olan ilim.