*

  • die würde des menschen ist unantastbar, yani "insan onuru dokunulmazdir" maddesi ile acilis yapar.
  • anayasa [constitution] değil basic law olarak geçer. ikinci dünya savaşı sonrasında yakında iki almanya'nın birleşeceği umuduyla almanya anayasası değil de batı almanya basic law'u olarak kabul edildi. ancak geç gelen birleşme gerçekleştikten sonra da yürürlükte kaldı. basic law'un geçerli olduğu eyaletlere doğu almanya eyaletlerinin eklenmesiyle problem çözüldü ki bu özellikle ab gibi federal almanya'nın üye olduğu uluslararası kurumlarda büyük kolaylık sağladı. kabul edildiği tarih de 1949'muş, bu noktada wikipedia'nın yalancısıyım..
  • günümüz alman anayasasinin, öncüllerinden farkli olarak verfassung (anayasa) degil de, grundgesetz (temel yasa) diye anilmasinin hikayesi söyledir:
    ikinci dünya savasi sonrasinda almanya'yi isgal eden müttefikler, almanlara kisa bir süre icerisinde cagdas ve özgürlükcü bir anayasa hazirlamalarini adeta zorla dikte ettirmisler. bu dikte de, 1948 yazinda bir kurul tarafindan hazirlanan anayasanin, halkoyuna sunulmadan, bavyera haric, eyalet parlamentolarinda onanmasinin ardindan 24 mayis 1949'da yürürlüge sokulmasiyla yerine getirilmistir. alman hukukculari, halk tarafindan degil de isgal askerleri tarafindan dayatilan ve halkoylamasina sunul(a)mayan ve isgal altindaki topraklarda yürürlüge girecek bu yasayi almancadaki asil ismiyle degil de, özel kosullarin dogurdugu gecici bir yasa oldugunu vurgulamak icin "temel yasa" olarak adlandirmislar, ülke duruldugunda da yeni bir anayasa hazirlamayi planlamislardir. ancak, "temel yasa", aradan uzun yillar gecmesine karsin oldukca basarili bir yasama calismasi olarak kendini kanitlayarak yerini korumus, almanya'nin yeniden birlestigi 3 ekim 1990'da da "temel yasa"nin önsözüne eklenen bir tümceyle, geciciligi kalicilasarak "tüm alman halkinin anayasasi" olmus, böylelelikle de niyet neydi, akibet ne oldu deyimine güzel bir örnek teskil etmistir.
  • "bu anayasa düzenini ortadan kaldırmak isteyen herkese karşı, başka
    bir çözümün bulunmaması halinde, bütün almanlar direniş hakkına sahiptir." şeklinde bir madde içerir. (devletin ana ilkeleri; direnme hakkı, madde 20/4)

    bu ne özgüven!
  • (bkz: grundgesetz)
  • 1961 anayasası'nın temeli ve esin kaynağı.
  • biz neden bir almanya değiliz? bugün almanya anayasasını merak edip baktığımda cevabını almış olduğum sorudur. bu anayasanın bazı maddelerini buraya yazmak yararlı olacaktır. bizim anayasayla daha ilk maddelerde ayrışıyor ve bakış açısı farklılığını ortaya koyuyor. onlar önce insan diyor biz ise önce devlet diyoruz yani biz devletin hizmetkârıyız devlet bizim değil.

    madde 1
    [insanın onur ve haysiyetinin korunması]
    (1) insanın onur ve haysiyeti dokunulmazdır. tüm devlet erki
    ona saygı göstermek ve onu korumakla yükümlüdür.
    (2) alman milleti, bu nedenle dokunulmaz ve devredilmez insan haklarını, yeryüzünde her insan topluluğunun, barışın
    ve adaletin temeli olarak kabul eder.
    (3) aşağıda belirlenen temel haklar, yasama, yürütme ve yargı
    organlarını doğrudan doğruya bağlar.

    madde 2
    [yaşam hakkı, kişiliğin korunması, kişi özgürlüğü]
    (1) herkes başkalarının haklarını ihlal etmemek, anayasal düzene veya ahlak kurallarına aykırı düşmemek koşuluğuyla,
    kişiliğini serbestçe geliştirme hakkına sahiptir.
    (2) herkes, yaşam ve beden bütünlüğünün korunma hakkına
    sahiptir. kişi özgürlüğüne dokunulamaz. bu haklar, ancak bir yasaya dayanarak sınırlandırılabilir.

    madde 3
    [yasa önünde eşitlik; ayırım yasağı]
    (1) bütün insanlar yasa önünde eşittirler.
    (2) erkek ve kadınlar eşit haklara sahiptirler. devlet, kadın ve
    erkeklerin eşitliğinin gerçekten sağlanmasını özendirir ve
    varılan dezavantajların giderilmesi için çaba gösterir.
    (3) cinsiyeti, soyu, ırkı, dili, yurdu ve kökeni, inancı, dini veya
    siyasi görüşleri dolayısıyla hiç kimse mağdur edilemez ve hiç kimseye imtiyaz tanınamaz. hiç kimse özür ve sakatlığından dolayı mağdur edilemez.

    madde 4 (bizde dördüncü madde bu olsun desek vatan hayını diye taşlarlar)
    [din, vicdan ve inanç özgürlüğü; askerlik hizmetinin reddi]
    (1) din ve vicdan özgürlüğü ile din ve dünyevi inanç özgürlüğüne dokunulamaz.
    (2) dinin rahatsız edilmeden uygulanması güvence altındadır.
    (3) hiç kimse, vicdanına aykırı olarak, silahlı savaş hizmetine zorlanamaz. konunun ayrıntıları federal yasayla düzenlenir.

    madde 5
    [düşünce ve basın özgürlüğü; sanat ve bilim özgürlüğü]
    (1) herkesin, düşüncesini söz, yazı ve resimle serbestçe açıklayıp yayma ve herkese açık olan kaynaklardan, hiçbir engele
    uğramadan, bilgi edinme hakkı vardır. basın özgürlüğü ile radyo ve film aracılığıyla haber verme özgürlüğü güvence altındadır. sansür uygulanamaz.
    (2) bu haklar, genel yasaların hükümleri, gençliğin korunması hakkındaki yasa hükümleri ve kişisel şeref hakları ile sınırlıdır.
    (3) sanat ve bilim, araştırma ve öğretim serbesttir. öğretim özgürlüğü anayasaya sadakat borcunu ortadan kaldırmaz.

    madde 8
    [toplanma özgürlüğü]
    (1) bütün almanlar, önceden bildirimde bulunmadan ve izin
    almaksızın sükunet içinde ve silahsız olarak toplanma hakkına sahiptir.
    (2) açık havada yapılan toplantılar için, bu hak yasayla veya
    bir yasaya dayanarak sınırlandırılabilir.

    madde 26
    [saldırı savaşı yasağı]
    (1) halkların bir arada barış içinde yaşamalarını engellemek,
    özellikle bir saldırı savaşını hazırlamak eğilimindeki eylemler ve bu amaçla yapılan hareketler, anayasaya aykırıdır. bu eylemlerin cezalandırılması öngörülür.
    (2) savaşmak için kullanılan silahların üretilmesi, nakledilmesi ve pazarlanması, federal hükümetin iznine bağlıdır. konunun ayrıntıları federal yasayla düzenlenir.

    madde 33
    [yurttaşlık haklarında eşitlik; memurların durumu]
    (1) her alman, her eyalette, yurttaş olarak, eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir.
    (2) her alman, ehliyet ve mesleki yeteneğine göre, eşit olarak
    kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir.
    (3) medeni ve siyasal haklardan yararlanma, kamu hizmetlerine alınma, kamu hizmetlerinde kazanılan haklar, ilgilinin dini inancına bağlı değildir. hiç kimse, bir mezhebin üyesi olduğu veya olmadığı için veya felsefi görüşü yüzünden mağdur edilemez.
    (4) egemenlik hak ve yetkilerinin yerine getirilmesi, esas itibariyle, daimî bir görev olarak idari iş ve sadakat ilişkisinde bulunan kamu görevlilerine bırakılır.
    (5) kamu hizmetleri hukuku, memurluğun gelenek ve âdetlerini göz önüne alınarak düzenlenir ve geliştirilir.
  • pek bir önemi olmayan maddelere sahip anayasadır. türkiye, abd, kuzey kore gibi neredeyse tüm anayasalar aşağı yukarı aynı maddelere sahiptir. farkı yaratan kurumların siyasetçileri bu maddelere uymaya zorlayacak şekilde dizayn edilmesi ya da tarihsel süreç içerisinde bu şekilde evrilmesidir.
  • "tanrı ve insanlar karşısındaki sorumluluğunun bilincinde olan,
    birleşmiş bir avrupa’nın eşit haklara sahip bir üyesi olarak,
    dünya barışına hizmet etmek emeliyle beslenerek özgür iradesiyle
    hareket eden alman milleti, kendi anayasa yapma yetkisine
    dayanarak, işbu anayasayı kabul etmiştir." şeklinde bir girişe sahip olan anayasadır.
hesabın var mı? giriş yap