apocalypse stalin

• josef stalin ekseninde rusya'nın yakın tarihinin bir bölümünü renklendirilmiş tamamen orijinal görüntülerle anlatan 2015 fransız yapımı 3 bölümlük müthiş belgesel.
  
  geçmiş ve 2. dünya savaşı arasında geçişli bir örgüye sahip eser muhteşem kurgusuyla da ayrıca göz doldurmaktadır.
  
  belgeselin bölüm bölüm detaylı özeti;
  
  1.le possédé
  
  almanya’nın ihtiyaç duyduğu “yaşam alanı”nı rus toprakları olarak gören ve ülkeyi fethetme niyetindeki hitler, 22 haziran 1941’de polonya üzerinden leningrad, moskova ve kiev hedefleri ile rusya’ya girer. bu ana kadar stalin savaşı engellemek için her yola başvurmuş, almanya’nın fransa’yı işgaline yardımcı olan tüm hammaddeyi almanlara sağlamıştır.
  
  ağustos 1939’da imzalanan almanya - rusya saldırmazlık paktına hitler bir fotoğrafçı gönderir, görevi stalin’in yakın plan fotoğraflarını çekmektir. hitler’e göre yahudilerin kulak memeleri deformedir, bu fotoraflardan stalin’in kulak memelerinin deforme olmadığını gören hitler stalin’in yahudi olmadığına kanaat getirir.
  
  yahudiliği bir yana, rusça’yı çocukken gittiği rahip okulunda öğrenen stalin, ana dili gürcüce olan bir gürcüdür. dayakçı ayyaş babasının hatırasını, deforme ayak parmaklarını, çocukluğunda geçirdiği çiçek hastalığının yüzünde bıraktığı izleri, diğerinden kısa olan sol kolunu ve aksayan bacağını ömrü boyunca saklamaya çalışacak ancak sonradan öğrendiği rusçasındaki ağır gürcü aksanını saklayamaması nedeniyle halk içinde konuşmaktan hep çekinecektir.
  
  stalin 1937’de binlerce üst düzey rus askerini infaz ettiği için 1941’de askerlerini yönetecek komutan eksikliği yaşayan rusya almanlar’a karşı kaybetmektedir. stalin’in düşmana teslim olan askerlerin ailelerinin cezalandırılması yasasını çıkarttığı ülke topraklarında almanlar ilerleyişine devam etmektedir. stalin yönetimindeki baskı ve kıtlıktan 6 milyon vatandaşını kaybeden ukrayna’da almanlar sevinçle karşılanır. sovyetler ukrayna’yı geri alınca bu ukraynalıların pek çoğu infaz edilecektir.
  
  moskova yolundaki alman yıldırım harekatı smolensk’te durdululur. bu aksamanın üzerine hitler “komünizm geleceğin en büyük tehditidir, bu tehdit tamamen yok olana kadar duramayız, savaşı kazansak da 30 yıl sonra problem geri gelecektir” açıklaması yapacaktır.
  
  hitler gibi başarısız bir askeri stratejist olan stalin’in yanında güvendiği başarılı general georgi konstantinoviç jukov vardır. jukov almanların kiev’e ilerleyeceğini tahmin eder, şehrin boşaltılması gerektiğini söyler, stalin buna şiddetle karşı çıkar. jukov haklı çıkar, hitler askerlerini kiev’e yönlendirir, 600,000 esirle birlikte şehri alır. almanlar on binlerce ukrayna yahudisini infaz edecektir.
  
  stalin 1903’te 25 yaşında, başında sürgündeki komünist teorisyen vladimir lenin’in bulunduğu en uç sosyalist oluşum olan bolşevik hareketine katılır. lenin’in organizasyondaki yükselişini destekleyeceği stalin çarlığı yıkmak için eylemler düzenleyecek, gürcistan’ın en azılı suçlusu haline gelecektir.
  
  1941’de stalin’in teğmen rütbesindeki oğlu almanlara esir düşer, stalin kendi koyduğu kanuna uygulatarak oğlunun karısını kendi torunundan ayırarak tutuklatır, oğlu nefret ettiği stalin hakkında almanlara önemli bilgiler verir. yıllar sonra stalingrad zaferiyle ele geçirilen alman 6.ordusu'nun komutanı için almanlar stalin'in oğlunu takas etmeyi önerecek, stalin "bir generalle bir teğmeni takas edecek değilim" diyerek reddedecektir.
  
  1914. 1.dünya savaşında yer almayan stalin, sosyalist eylemleri nedeniyle tutuklanarak 3 yıllığına sibirya’ya sürgüne gönderilecek, vaktini diğer sosyalistlerle tartışmalar yaparak geçirecektir. stalin çar’ın devrildiği şubat 1917 devriminden sonra petrograd (st. petersburg)’a gelir. kurulan geçiş hükümeti savaştan çekilmez, ordu halk içinden askere almaya başlar ancak stalin sakat kolu nedeniyle çürüğe ayrılır, komünist aktivistlere dahil olur. 3 nisan 1917’de sürgündeki lenin isviçre’den döner, geçiş hükümetini emperyalistlerle hareket ettiği için reddeder. devrim programını açıklar; tüm güç işçilere, sovyetlere verilmeli, tüm bankalar birleşmeli büyük tarım işletmelerine el koyulmalı, geçiş hükümeti ve kapitalist bakanlara son verilmelidir. ordudaki çiftçiler harekette yer almak üzere cepheyi terk etmeye başlar, bolşevik etkisi 1917 yazında lenin’in “size barış, toprak ve ekmek vaadediyorum” sloganı sayesinde tüm ülkeyi etkisi altına almaya başlar. bu hareketler karşısında geçiş hükümeti ülke çapında aralarında hareketinin önde gelen figürleri lev kamenev ve leon trotsky’nin de bulunduğu 800 bolşeviği tutuklatır. lenin stalin’in de yardımıyla finlandiya’ya geçer, kılık değiştirir, meşhur sakalını keser, çiftçi olarak saklanır. stalin ise geride kalır, lenin’in habercisi olarak önem kazanır.
  
  3 ay sonra lenin petrograd’a döner, 7 kasım 1917’de bolşevikler başkentin tüm stratejik noktalarını ele geçirir, tutuklu mahkumlar serbest bırakılır, kışlık sarayı’nın işgaliyle geçiş hükümeti dağıtılır, hükümetin başı alexander kerensky amerika’ya kaçar (bkz: ekim devrimi).
  
  lenin hükümetini oluşturur, “minister” gibi burjuva kelimelerinden kurtulmak isteyen lenin bunun yerine “commissar” terimini getirir. trotski dışişleri, stalin “milliyetler bakanı” olur. 20 yıl sonra stalin lenin’in 1917 hükümetindeki 15 bakandan 12‘sinin infaz emrini verecektir. bolşevik devriminden sonra petrograd’da hayat normale döner. lenin’in üzerinde 2 konuda baskı vardır; almanya’yla barış ve yaklaşan seçimler. geçiş hükümeti devrimden önce seçim planlamıştır lenin yönetimini kanuni hale getirmek için seçimleri yapmaya karar verir. rusya’da ilk özgür seçimler 25 kasım 1917’de yapılır. devrimden 3 hafta sonra seçimler bolşevikler için fiyasko olur. bolşeviklerin 168 temsilcisine karşı daha ılımlı ve demokrat sosyalist devrimciler 400 temsilci çıkarmıştır. lenin derhal meclisi dağıtır, “proleterya’nın diktatörlüğü” olarak adlandırdığı diktatörlüğünü ilan eder. sınıfların olmadığı bir toplum vaat eder, tüm hak ve özgürlükleri askıya alır, siyasi partileri yasaklar, basın özgürlüğünü ve grev hakkını yok eder, sağ ve sol tüm rakiplerini halk ve devrim düşmanı ilan eder, bu düşmanları etkisiz hale getirmek için gizli servis örgütü çeka’yı kurar.
  
  “acımasız bir terör hareketi başlatılmalıdır, infaz mangaları olmadan devrim olmaz” diyen lenin’in kurduğu, en radikal bolşeviklerden, psikopat suçlulardan oluşturulan çeka 6 hafta içinde 50,000 suikast düzenler. mart 1918’de rus ve alman askerleri hendeklerinden çıkar, brest-litovsk antlaşması imzalanır. rusya, ukrayna ve polonya dahil hammadde kaynağı büyük topraklarını kaybeder, petrograd alman sınırına çok yakın olduğu için bolşevikler eski başkent moskova’yı başkent yapar.
  
  lenin 47 çarın mezarına ev sahipliği yapan kremlin’e “yeni çar”, marksist diktatör olarak döner. lenin’in rejimi 3 ana yapıyla desteklenmektedir; bolşevik parti, gizli polis çeka ve geleceğin kızıl ordusu kızıl askerler (red guard).
  
  rusya’nın tamamında çar rusyasına bağlı askerlerden oluşan beyaz ordular kurulur, “beyazlar” yetersiz donanımlı ve disiplinsiz işçi ve çiftçilerden oluşan “kızıllar”la kana kan savaşacaktır, lenin bu işle uğraşmak için bolşevik devriminin tasarımcılarından güvenilir yoldaşı trosky’yi görevlendirir. 4 yıl sürecek bir iç savaş başlar, iki tarafın da barbarca sürdüreceği savaş 10 milyon hayata mal olacaktır.
  
  lenin ve yanındaki bir avuç adam tüm ülkeyi kaosun içine sokmuştur, ülke çapında bolşevikelere düşman yapılar oluşur. sosyalist devrimci bir kadın lenin’e suikast düzenleyerek omuz ve akciğerinden vurarak yaralar, lenin güvende olmayacağını düşünerek hastaneye götürülmeyi reddeder, kremlin’de doktorlar müdahale eder ancak vücuduna giren kurşunları çıkaramazlar. suikastçiye işkence edilir ve öldürülür, karşılık olarak çeka 1300 “burjuvazi tutsağı” nı infaz eder.
  ağustos 1918’de lenin yönetimi bir kanun ile “kızıl terör”ü resmi hale getirir, tüm hükümet karşıtları ve beyaz yandaşları toplama kamplarına/gulaglara gönderilecek ve sorgusuz infaz edilecektir. bolşevikler 20 yıl boyunca almanlar moskova kapılarına gelene kadar iktidarda kalmak için tüm ülkeye yıkım ve ölüm yağdırmaya devam edecektir.
  
  kasım 1941. alman uçakları moskova’yı bombalamakta, alman tankları moskova’ya 70 km. mesafededir. şehrin tahliyesini durduran ve kaçmaya çalışanların vurulmasını emreden stalin, yeraltından, moskova metrosundan hükümete konuşma yapacaktır.
  
  2.l'homme rouge
  
  1941 kışında moskova cephesinde -35 dereceye varan hava hayatı durma noktasına getirmiştir. soğuk tankların çeliğini çatlatmakta, paletlerin kauçuğunu sertleştirmekte, topların/silahların yağlarını dondurmakta ve atları öldürmektedir. stalin ve jukov’un karşı saldırıyı planladığı kızıl orduda askerlerin gerisinde konumlanan polisler kaçanları anında infaz etmektedir. stalin bu durumu “bizim orduda geri dönmek ilerlemekten daha tehlikeli” şeklinde ifade eder. durumun vahameti içinde stalin önemli bir haber alır; 7 aralıkta almanya’nın müttefiki japonya pearl harbor’a saldırmıştır. stalin yeni bir mütteffik kazanacaktır; abd.
  
  1941 aralık sonunda moskova kurtulur, almanlar 200 km çekilir, sovyetler 300 bin kayıp vermiştir. hitler 1942 yazında yönünü bakü’nün petrol rezervlerine çeviren alman ordusunu stalingrad hedefi ile ikiye böler. churchill müttefik yardımlarını koordine eden amerikan iş adamı harriman ile stalin’e gider. amerika ve ingiltere ruslara 15,000 uçak, 140,000 kamyon, milyonlarca ton yakıt ve diğer malzeme yardımı önerir. kapitalist dünyanın en büyük iki temsilcisinin en büyük komünist ülkeyle olan bu ilişkisi için churchill “if hitler invaded hell, i would side with the devil” diyecektir. ingiltere ve abd yardımların yetersiz olacağını, hitler’le savaşacak milyonlarca rus askerinin canının fedasının gerektiğini bilmektedir. stalin de yardıma ek olarak alman güçlerini bölmek için acilen batıda ek cephe açılmasını istemektedir. çıkarmadan çekinen hitler daha önce doğuya yüklenerek stalingrad’ı dolayısıyla stalin’i bitirme hedefindedir.
  
  1918’de bolşeviklerin kontrolündeki eski adıyla tsaritsyne (stalingrad) çarlık yanlısı beyaz orduyla savaşın eşiğindedir. stalin aç moskova’yı doyurmak için bu şehrin tüm tahıl stoğunu çalar. bölgenin savunmasından sorumlu trotsky fazla bağımsız hale gelmiştir, lenin stalin’i trotsky’ye göz kulak olmakla görevlendirir. stalin trotsky’yi beyazlarla iş birliği yapmakla suçlar, trotsky ve stalin bölgeyi kana bular. 1919’da komünizm tehlikesinden korkan fransız, amerikan ,ingiliz ve japonlar beyazlara desteğini açıklar ancak komünizm’in kendi ülkelerine yayılmasından da çekinmektedirler. devrimi tüm avrupa’ya taşıma niyetindeki trotsky stalin’i askeri konulardan uzak tutmayı başarır.
  
  devrimden sonra sürekli yeri değiştirilen son çar 2.nikolay ve ailesine son olarak sibirya’da bir ev tahsis edilmiştir. 1918’de bolşevik partisinin emriyle çar ve ailesi burada infaz edilir. lenin'in emriyle gizli polis parti içi ve dışı tüm “halk düşmanları”nın avlandığı kanlı bir temizlik başlatır.
  
  1922’de stalin kendisi için "tsaritsnye fatihi ve iç savaş kahramanı" propogandası yapar, şehrin adını stalingrad olarak değiştirir. 20 yıl sonra ekim 1942de almanlar “stalin’in şehri”ni ele geçirecektir.
  
  3 milyonun üstünde tutuklu rus ülkedeki savaş ekonomisi için kritk öneme sahip sayısız toplama kampı gulaglarda çalıştırılmaktadır. stalin 1.6 milyonun üzerinde insanın öldüğü gulaglardan birine kızı svetlana’nın 20 yaş büyük yazar sevgilisini de gönderir.
  
  kasım 1942’de ruslar jukov’un toplamakta olduğu bir milyonluk ordu ile almanları çevreler ve stalingrad’ı teslim alır.
  
  1921’de 4 yıldır süren iç savaş halka kıtlık, yoksulluk ve ölüm getirmiştir. besinlerin karneyle verildiği ülkede bir işçi aylık 200 gr balık alabilirken partinin ve yönetimin üst kademesinden 20,000 yetkili 4 kilo et ve 4 kilo balık alabiliyordur (bkz: communism, bitch!). lenin mart 1921’de ekonomiye belirli özgürlükler getirerek halkı rahatlatır.
  
  1922 de lenin 2 felç geçirir, bakımını üstlenen stalin lenin’i izole eder, parti üyeleriyle iletişimini keser, aralık 1922’de sscb kurulur. ocak 192’4te lenin ölür, vasiyetinde stalin’in çok vahşi olduğunu, partinin onu durdurması gerektiğini söyler, bunu kullanarak stalin’i istifaya zorlamaya yeltenecek bolşeviklerin tümü ölecektir. stalin’in lenin’den devraldığı asıl mirası doktrini olacaktır. stalin topluma, partiye, devlete ve bürokrasiye sızmış, yalancı komünist hain ve “halk düşmanları”na karşı asla bitmeyecek baskıcı bir savaşa girer. lenin ülke çapında ölümsüzleştirilmeye başlanır, adı petrograd’a verilir (leningrad). stalin trotsky karşısında partinin ve işçilerin desteğini toplar, sovyet karşı hareketleri iddiasıyla sürgüne gönderir, rakipsiz lider haline gelir.
  
  stalin kasım 1943’te tahran’da churchill ve roosevelt ile buluşur (bkz: tahran konferansı).
  
  3.le maitre du monde
  
  1944 yazında müttefikler normandiya’ya inmiş, ruslar almanya’ya doğru ilerleyişe geçmiş, leningrad 900 günlük kuşatmanın ardından özgürlüğüne kavuşmuştur ancak hitler yenilgiyi kabul etmemektedir. 1939’da hitler’le polonyayı bölüştükten sonra katyn’de 20,000 polonyalı subayı infaz ettiren stalin rus ordusunun 1944’te polonya’yı kontrolü altına almasıyla majdanek, belzec, sobibor, treblinka gibi imha kamplarıyla açığa çıkan nazi teröründe yaşamını yitirenlerini “yahudi” değil “sovyet vatandaşları” olarak lanse edecek, insanların millet-etkink kimlik gruplandırmalarını engelleyecektir.
  
  1930’larda stalin’in karşıtları ve düşmanlarıyla çevrili ve gizli polis tarafından sürekli takip altında olduğu paranoyası gün geçtikçe artmaktadır. köylüler stalin’in kolektivist-komünist hareketlerine karşı çıkar, topraklarından vazgeçmek istemezler. polis köylü ve çiftçilerin tüm mal varlığına el koyar, 2 milyon köylü sibirya’ya sürgüne, 300,000 köylü gulag’lara gönderilecek, 300,000 tanesi infaz edilecektir.
  iç savaşın neden olduğu 1918 - 1921 kıtlıklarının aksine 1930’larda stalin’in tarımsal kolektivizm, hızlı sanayileşme gibi ekonomik politikaları nedeniyle oluşan kıtlık başta ukrayna olmak üzere tüm ülkeyi bir yoksulluğa sokar. 5 milyon insanının açlıktan öldüğü dönem ukraynalılar tarafından “holodomor” (extermination by starvation) olarak adlandırılır. tüm bunlar olurken stalin ülke çapında yaptırdığı 20’nin üzerinde yazlık köşklerde (daça) yaşamaya başlar, ülkeyi bu köşklerden yönetir.
  
  1930. stalin ülkesini her zaman kıskandığı amerika seviyesine çıkarma hayaliyle "çılgın projeler" başlatır. on binlerce gulag tutsağının çıplak elleriyle granit zemini kazdığı baltık denizi - beyaz deniz kanalı, dev barajlar, fabrikalar inşa edilir. stalin avrupa’nın 100 küsur yıl gerisindeki rusya’nın komünizm sayesinde 5 yıllık kalkınma planlarıyla avrupa'yı yakalayacağını düşünmektedir, tüm halk “üretecek”, devlet de bunları satıp sanayi gereçleri, uçaklar, tanklar ve teknoloji sağlayacaktır. ocak 1934’te stalin yalanlardan oluşan zafer dolu coşkulu bir konuşmayla hedefe ulaşıldığın ilan eder ancak halk hala açlığın ve yoksulluğun doruklarında gezmektedir.
  
  parti içerisinde kendisine karşı bir hareket oluştuğu bilgisini alan stalin 1000’den fazla komünist parti üyesini sürgüne gönderir, aynı tarihlerde hitler de aynı şeyleri yapmaktadır (bkz: die nacht der langen messer). hitler’in bu hareketinin hızından ve vahşetinden etkilenen stalin bir kaç yıl içerisinde iktidara gelmesine yardımcı olan, hayatını kurtaran yol arkadaşlarının tümünü infaz ettirecektir.
  
  mayıs 1945'te almanya teslim olur, stalin ağustos’ta kızıl meydandaki zafer dolu devasa geçit törenini müttefiklerin komutanı, geleceğin abd başkanı eisenhower ile birlikte izler.
  
  stalin ve karakteriyle ilgili en iyi tanımlamalardan birini “güç açlığıyla ele geçirilmiş, sürekli komplolarla geçen bir hayatla karakterini ve iç dünyasını saklamaktan yozlaşmış, herkesi potansiyel bir engel ve tehdit olarak gören, stratejiler ve kuşkulara saplantılı bu adam için devrim, parti, devlet ve savaş mutlak hakimiyet için ihtiyacı olan her şeyi sağlamıştı.” diyerek charles de gaulle yapacaktır.
  
  (bkz: apocalypse the second world war)
  (bkz: apocalypse hitler)
  (bkz: apocalypse la 1ere guerre mondiale)