• selex adi verilen bir yontemle uretilen ve genellikle 40'tan az baz sayisina sahip dna veya rna temelli tek hatli (single strand) baz dizileridir. antibody'lere (bkz: antikor) benzerler ve onlardan cok daha dayaniklidirlar. temel ozellikleri belirli bir hedefe (bkz: protein) (bkz: virus) spesifik veya yusek secicilikle baglanabilmeleridir. nanobiyoteknolojinin neferlerindendirler.
  • küçük moleküllerden tutun proteinlere, hücrelere kısacası birçok hedefe çok iyi bağlanabilen tek zincirli dna veya rna dizileridir. somalogic, aptagen, neoventures gibi küçük sayılmayacak firmalar tarafından glaxo gibi dev firmalara yürütülen 30'dan fazla ürün deneme aşamasındadır. binlerce yayın yapılmasına rağmen henüz piyasada macugen isimli yalnız bir ürünü vardır. yakın gelecekte kullanımı ya patlayacaktır ya da elde patlayacaktır.
  • özel ve uyarıma bağlı olarak değişen üç boyutlu bir yayılıma (konformasyona) sahip olan, kısa oligomerler. çoğunlukla rna ya da tek zincirli dna olurlar, ancak peptid yapıda olmaları da mümkündür. bu aptamerler bir kimyasal tetiklenmeye bağlı olarak yapılarını değiştirirler. bu şekilde aktif ve inaktif konformasyonlar arasında gidip gelirler. bu şekilde bir ekspresyon sistemine bağlanırlarsa gen ekspresyonu kimyasal uyarımlara bağlı olarak denetlenebilir.
    aptamerler de antikorlar gibi hedefe spesifiktir. bu nedenle çoğu antikor uygulamalarında onların yerine kullanılabilirler (western blotting, kromatografi, terapi, vs). avantaj olarak ise daha dayanıklıdırlar, üretimleri ucuzdur, stabildirler, kolay modifiye edilebilirler ve boyutları küçüktür.
    selex yöntemiyle elde edilirler.
  • belirli küçük moleküllere, proteinlere veya tüm hücrelere seçici olarak bağlanabilen, katlanmış üç boyutlu bir yapıya sahip kısa bir oligonükleotit dizisidir. aptamerler ligandlar olarak hareket edebilir ve fotosensitizerler veya nano taşıyıcılar üzerinde modifiye edilerek tümör hücrelerine veya bunların zar proteinlerine spesifik tanıma ve bağlanma sağlarlar. ortaya çıkan aptamer ile modifiye edilmiş fotosensitizerler veya fotosensitizer içeren nano taşıyıcılar, reaktif oksijen türleri* üretir ve tümörlerde üstün fotodinamik terapötik verim elde eder.
hesabın var mı? giriş yap