asbestosis

• asbestin yol açtığı, ölümcül bir akciğer hastalığı.
• kanserojen bir kimyasal madde olan asbeste maruz kalma sonucu gelişen,akciğerlerde özellikle alt lobları tutan bir akciğer hastalığıdır.
• ilk olarak tersane işlerinde çalışanlarda tespit edilen asbestoz, asbest liflerini çözmeye çalışan vücut tarafından üretilen asidin akciğer zarında oluşturduğu yaralardır. bu hastalığın kendini göstermesi 10-20 yılı bulmaktadır. asbestosis mezotelyoma gelişimi için ara basamak görevi de üstlenebilir.
  
  (bkz: asbest/@ibisile), amyant/@ibisile
  (bkz: akciğer/@ibisile)
• toprakta erionit bulunur.serpentin tipi sanayide kullanılır. ama en kanseröz ve en kötü formu amfiboldür.ferriginosus body'ler görülür.
  
  plevral fibröz plaklar en sık karşılaşılan bulgudur.bunlar genelde parietal plevranın posterior ile anterolateral bölgelerinde ve diafragmanın üstünde gelişirler ve ilginç olarak bu yapılarda asbestoz cisimleri görülmez.
  
  alt lobları sık tutar.en çok akc adenoca görülmesine yol açar ama en çok mezotelyoma görülme olasılığını artırır.sigara ve asbest birlikte akc ca riskini 55 kat artırır.(mezotelyoma değil dikkat!!!)
• fren, balata, aku ve yalitim sanayisinde calisan iscilerde gorulme riski artar. nefes darligi, gecmeyen kuru oksuruk gibi sikayetler varliginda hemen doktora basvurmak gerekir.
  
  ayrica sigaranin birakilmasi akciger kanseri gelisme riskini azalttigi halde asbest kaynagindan uzaklasmak bu riski azaltmaz, sebebi asbestin vucuttan atilamamasidir.
• tersane işçileri, gemi yalıtım sanayisi işçileriyle, diyarbakır , malatya ve nevşehirde toprakda bulunur.
  
  toprakta erionit bulunur. serpentin tipi sanayide kullanılır. ama en kanseröz ve en kötü formu amfiboldür ve ferriginosus body'ler görülür.
  
  plevral fibröz plaklar en sık karşılaşılan bulgudur. bunlar genelde parietal plevranın posterior ile anterolateral bölgelerinde ve diafragmanın üstünde gelişirler ve ilginç olarak bu yapılarda asbestoz cisimleri görülmez.
  
  alt lobları sık tutar. en çok akc adenoca görülmesine yol açar ama en çok mezotelyoma görülme olasılığını artırır. sigara ve asbest birlikte akc ca riskini 55 kat artırır.(mezotelyoma değil dikkat!!!)
  
  edit: bilgi ekleme ve baştan yazma.
• en sık görülen bulgusu kalsifiye iyi sınırlı fibrotik plevral plaklar olan akciğer hastalığı.
• asbest (asbestos) ya da amyant, lifli yapıda kanserojen bir mineraldir. silisyumun sodyum, demir, magnezyum ve kalsiyumla oluşturduğu ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere çok dayanıklı, lifsel mineral yapısında hidrate silikatlardır. halk arasında ak toprak, çorak toprak, gök toprak, çelpek, höllük veya ceren toprağı gibi isimlerle de bilinir. asbestozis, asbestos solunmasıyla oluşan toz hastalığıdır.
  asbest son derece kanserojen bir maddedir. solunum yoluyla vücuda girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açar. uzmanlar cilde nüfuz etmesinin de mümkün olduğunu düşünmektedirler. asbestin neden olduğu hastalıkların bazıları, akciğer zarları arasında sıvı toplanması, kireçlenme, akciğer zarı kalınlaşması ve akciğer dokusunda bağ dokusu oluşumu gibi selim hastalıklardır. ayrıca ciltte yaralara neden olabilir.
• *asbeste maruz kalınan kümülatif düzey arttıkça asbestosis riski artar.
  
  !!! ağır ve tehlikeli iş statüsündedir. yıllık muayeneleri zorunludur.
  
  *sigara kullanımı mukosiliyer temizliği bozdukça asbestosis riski artar. 'sigara ve asbest akciğer kanseri için sinerjik etki gösterir. ikisinin beraber sahip olduğu risk ayrı ayrı toplamlarından fazladır. mutlaka sigara bırakılmalı.
  
  klinikte:
  
  -uzun latent periyot sonrası:
  efor dispnesi, kuru öksürük - prodüktif öksürük, çomak parmak görülebilir.
  oskültasyonda non-spesific bulgular görülür. bilateral, fine basal rales.
  
  tanı diğer mesleki maruziyetler gibi: (maruziyet öyküsü + klinik + tanı çalışmaları)
  
  -sft: restriktif tablo
  
  -biopsi: fibroz, asbestosis bodies
  
  -bal: microscopic asbestosis bodies+, ferruginous bodies+ : demir-protein bir kılıf tarafından çevrelenmiş, dumbıl ya da golden-brown fusiform rodlar.
  nadiren alveolar balgam örneğinde de görülebilir.
  ferruginous bodies olduğu için prussian blue boyası pozitiftir.
  
  -x-ray: alt loblarda diffuz bilateral tutulum. interstital fibroz. supradiaphragmatic ve plueral reticulonodular opasiteler/plaklar , rounded atelectasis, pleural effusion
  !! süre geçtikçe kalifiye (ivory white) ya da non-kalsifiye plaklar.
  *tomografi alternatiftir.
  
  oluşan asbest atılamasa da maruziyeti kesmek, sigarayı kesmek, mevsimsel aşılar tedavide kullanılır. küratif tedavimiz yok.
  
  en sık komplikasyonu akciğer kanseri( bronkogenic carcinoma); ek olarak
  mesotelyoma
  caplan sendromu
  akciğer tutulumuna bağlı : cor pulmonale, pulmoner hipertansiyon vb.
  
  asbest yukarda asbestosis aşağıda. ( asbest maruziyeti çatıcılık, yalıtım gibi iş kollarında çoktur, asbestosis ise alt lobları tutar)