ayan meclisi

• uyelerinin padisah tarafından secildigi, 40 yasını gecmis ve guvenilir kisilerden olusan, mesrutiyet donemi'nde kurulmus ikinci yasama organıdır.millet meclisi'nde kabul edilen yasalar, bir kere de ayan meclisi'nde gorusulur ve gerekiyorsa degişiklik yapılırdı.bu sekilde padisah, millet meclisi'ni kurarak o dönemde özgürlük akımına fazla inanan insanların gözünü boyamış, ayan meclisi'ni kurarak ise onları yine kendi istedigi dogrultuda idare etmistir.
• ilk osmanlı anayasası uyarınca oluşturulan meclis-i umumi'nin iki kuruluşundan biri. yaşamları boyunca görevde kalma koşulu ile padişah tarafından seçilen üyelerden oluşturulmuştur. kırk yaşını geçmemiş devlet adamlarından seçilmekteydi. her yıl kasım ayı başında çağrısız toplanır, padişahın iradesiyle mart ayında kapanırdı. heyet; meclis'den geçen yasa tasarılarılarını onaylama ya da değiştirilmesi isteği ile geri çevirme yetkisi yanında yeni yasa tasarısı da verme hakkına sahipti.
• 1961 anayasası ile ortaya çıkıp, 1982 anayasası ile lav edilen cumhuriyet senatosu benzeri bir oluşum.
  
  (bkz: cumhuriyet senatosu)
• 2. abdülhamit zamanında oluşturulan yasama organı meclis-i umumi'nin bir bölümüdür. üyeleri padişah tarafından ömür boyu görevde kalmak üzere atanan meclis şeklidir.
• meclis-i umumi'yi oluşturan iki meclisten biri. bir diğeri daha çok bilinen meclis-i mebusan yani seçilmiş vekillerin (mebusların) bulunduğu parlementodur. meclis-i ayan ise padişah tarafından atanan ayanın, yani "ileri gelenlerin" oluşturduğu parlementodur.
  
  meclis-i umumi'nin^* alt meclisi meclis-i mebusan, üst meclisi ise meclis'i ayandır.
  
  ilki günümüzde genellikle adından söz edilen meclislere, ikincisi ise senatolara tekabül eder. örneğin meclis-i mebusan almanya'da bundestag amerika'da ise abd temsilciler meclisiile, meclis-i ayan ise almanya'da bundesrat ve amerika'daabd senatosu` ile kıyaslanabilir. (bu durumda meclis-i umumi de iki alt kongreden oluşan abd kongresi'ne tekabül eder)
  
  günümüz türkiye'sinde tbmm meclis-i mebusan'a karşılık gelirken meclis-i ayan'ın bir karşılığı yoktur. ancak cumhuriyet tarihi içerisinde 27 mayıs ihtilali sonrasında (1961) getirilen ve 1980 darbesiyle lağvedilen (1982) cumhuriyet senatosu ile kıyaslanabilir.