battalia

• heinrich biber'in bir eseri. bizim sivri biber ya da onyedinci yüzyılın stereo beyninin kaleminden çıkmış battalia. otuzuna varmadan elalem neler etti şu dünyada diyip sigara yakalım. anne, korkma daha başlamadım...
  evet 1673 yılında yazılmış eser. biraz aceleye gelmiş. hayır klavsen bölümünün altında bestecinin el yazısı ile "das ist in eyl abcopirt worden" yazıyor da. o zamanlar yoğunmuş anlayacağınız. filvakî klavsen bölümü aceleye gelmiş diye dar yorumlamak da mümkün tabii.
  esere gelince, evet eserin uzun adı ki burada bizim sivri biberin pürneşe bir tip olduğunu çıkarıyoruz zira eserin adını yazmak bestlemekten daha uzun sürüyor. evet bu ad, neredeyse eserin bütün bölümlerini içeriyor. adeta bir özeti eserin. üşenmeyip yazayım: "das liederliche schwärmen der musquerirer, mars, die schlacht undt lamento der verwundten, mit arien imitirt und baccho dedicirt"
  bir sonata ile başlıyor bacchus'a ithaf edilmiş eser. dinamik kontrastlarla bismillah diyoruz. sonradan col legno olarak adlandırılacak tekniği burada duyuyoruz. sağolsun bizim stereo, yine önceden esmiş.
  ikinci bölümü "die liederliche gesellschaft von allerley humor" adını taşıyor. emin olun, adının aksine kısa sürüyor. lakin içi karışık. bir potpuri imiş bu kırkyedi saniye süren bölüm. sekiz zamanının meşhur şarkısı bizim sivri biber tarafından harmanlanmış, bu bölüme sıkıştırılmış. müzik tarihçileri boş durmamış arkadaşlar zira dördünü keşfetmişler. biber'in bir kankasının eserinden, popüler bir slovak şarkısına uzanan bir düzlemde gidip gelmiş. bir tanesinin kökenini polonya topraklarında aramışlar ve hatta bulmuşlar. biri de almanya'da pek meşhur olan bir şarkı imiş.bu kısa bölüme biber'in el yazısıyla yazdığı yorum da ilginç. latince sevenlere aslı; "hic dissonat ubique nam ebrii sic diversis cantilenis clamare solent", bilmeyenlere veyahut alerjisi olanlara, "burası dissonant zira sarhoşlar ayrı telden şakımaya alışıktır" diyelim.
  prestosu daha doğrusu ilk prestosu kısacık. keman sevmeyenleri bile kendine çekiyor. marsı ise bilindikmiş. en azından besteci böyle demiş, onunn yalancısıyım. efendim tevatür o ki, bir başka eserden esinlenmiş besteci bu bölümde. üzerine cila olarak fife and drum. bazılarına göre bu bölümde mars kostümlerine kuşanmış bir dansçı raks edermiş. ikinci presto ile ariasını es geçiyor ve die schlachtdiyorum. pizzicato sevenler sesim geliyor mu...
  eserin son bölümü "adagio, lamento der verwundten musquetirer" adını taşımakta. onyedinci yüzyılda çarpışıp hayatta kalmayı başaran yaralı silahşörlerin acısını hisseder gibiyiz. biber, ilginç bir adam vesselam. sözün özü, tadın zira şeker gibi maşallah...