bayati mevlevi ayini

• beste: küçük derviş mustafa dede
  
  birinci selâm
  
  şâhâ zi kerem ber men-i dervîş niger
  ber hâl-i men-i hâste-i dil-rîş niger
  
  her çend neyem lâyık-ı bahşâyiş-i tu
  ber men beniger ber kerem-i hîş niger
  
  "hey güzeller şahı, kerem et de, ben bu fakir dervişe bir bak.
  bu gönlü yaralı hasta halime bir bak.
  
  ben her ne kadar senin lütfuna layık değilsem de,
  bana bakma da kendi keremine bîr bak."
  
  yâ râb zî du kevn biniyâzem gerdan
  ez efser-i fakr ser-efrâzem gerdan
  
  ender harem et mahrem-i râzem gerdan
  an reh ki ne sûy-i tüst bâzem gerdan
  
  biyâ biyâ ki tuyi cân-ı cân-ı cân-ı semâ
  biyâ ki çeşme-i hurşîd-i zîr-i sâye-i tust
  
  hezâr zühre tu dârî ber asmân-ı semâ
  
  "ey allahım: beni iki dünyada da muhtaç etme.
  yokluk tacı ile benim başımı yücelt.
  
  senin kendi hareminde beni sırlara mahrem eyle.
  sana gitmeyen yoldan beni geri çevir.
  
  gel, gel ey sevgili ki sen semâ'ın, canının canının, canısın.
  gel ey sevgili, sen semâ bahçesinde salına salına yürüyen bir serviye benzersin.
  
  gel ey sevgili ki, güneş çeşmesi senin gölgenin altındadır.
  sen semâ'ın göğünde binlerce zühreye sahipsin."
  
  ikinci selam
  
  "yâr" çu in sultân-ı mârâ bende bâşî
  "yâr" heme giryende tu der hande bâşî
  
  "yâr" eğer pür gam şeved etrâf-ı âlem
  "yâr" tu şâd u hurrem u ferhunde bâşî
  
  "yâr" be âşk-ı şems-i tebrizî bidih cam
  "yâr" ki der mülk-i hüdâ payende bâşî
  
  "ey sevgili, sen bizim sultanımıza kul olursan,
  herkes ağlamaklı olur ve sen gülersin, memnun olursun.
  
  eğer bütün alem gam içinde kalsa da,
  sen memnun şad ve kutlu olursun.
  
  ey sevgili: tebrizli şems'in aşkı için bize kadeh sun.
  ta ki böylelikle tanrı'nın mülkünde baki kalasın."
  
  üçüncü selam
  
  nâgehân anber-feşân âmed sabâ
  bûy-i meşk ü zağferân âmed sabâ
  
  gül şükûfte ender in sahn-ı çemen
  sad nevâ-yı bülbülân âmed sabâ
  
  şems-i tebrîzî sabâ-hâl âşk guft
  aşıkânrâ cân-ı can âmed sabâ
  
  ansızın sabâ rüzgârı anber saçarak geldi.
  sabâ rüzgarı misk ve anber kokuları ile geldi.
  
  bu çemenlikte güller açmış sabâ rüzgarı
  yüzlerce haykırış ile birlikte geldi.
  
  şems-i tebrîzî sabâ rüzgarı edasıyla aşk, dedi;
  âşıkların canının canı sabâ geldi.
  
  ey ki hezâr-ı aferin bu nice sultân olur
  kulu olan kişiler hüsrev-ü hakan olur
  
  her ki bugün veled'e inanuben yüz süre
  yoksul ise bay olur bay ise sultan olur
  
  "ey binlerce varı, yaratan, bu nasıl bir sultandır ki,
  onun kulu olan kişiler, padişahlar padişahı olmada, şahlara buyruk yürütmede.
  
  bugün veled'e inanarak ona, onun kapısına yüz süren kişi,
  yoksulsa zengin oluyor, zenginse sultan kesiliyor."
  (bu iki beyit eflâkî ahmet dede'nindir. her âyinde üçüncü selâmın içinde geçer.)
  
  an surh-kabâyı ki çu mehpar berâmed
  imsâl der in hırka-i jengâr berâmed
  
  şemsulhakk-ı tebriz resîdest bigûyîd
  k'ez çerh-u safa an meh-i envâr berâmed.
  
  "o kırmızı elbiseler giymiş olan sevgili, bir ay parçası gibi çıkageldi.
  bu sene o pas rengine bürünmüş bir hırka ile çıkageldi.
  
  tebriz'in tanrı güneşi geldi deyiniz.
  o nurlara gark olmuş kişi, ay gibi güzel, safa dünyasından çıkageldi."
  
  her ki zi uşşak girîzân şeved
  bâr-i diğer hâce peşîmân şeved
  
  her ki sebû-yi tu keşed akıbet
  der harem-i işret-i sultân şeved
  
  "aşıklardan kaçan sonra gör ki
  ey efendi, nasıl pişman olur.
  
  senin destini-elini taşıyan, sonunda
  senin işret haremine (meclisine) sultan olur."
  
  kad eşrekadid dünya min nuru hümeyyâna
  vel bedrü alâ sakivel ke'sü süreyyânâ
  
  es sabyetü imânî ve'l halvetü bostânî
  vel mescirü nedmânî ve'l verdü muhayyânâ
  
  "hümeyyamızın nurundan dünya nurlandı. yani: şarabımızın nuru ile dünya aydınlandı.
  ay sakimizin ve kadeh de ülker yıldızımızın üzerindedir.
  
  samimiyet imanımdır. yalnızlık da bahçemdîr.
  ağaçlık sulak yerler arkadaşım, güller, yüzümdür."
  
  câme siyeh kerd küfr nûr-ı muhammed resîd
  tabl-ı beka küftend milk-i muhalled resîd
  
  dil çu şuturlâb şud âyet-i heft âsmân
  şerh-i dil-i ahmedî heft mücelled resîd
  
  tabl-ı kıyamet zedend sûr-i haşr mîdemed
  vakt şud ey murdegân haşr-i mücedded resîd
  
  ez pey-i namahremân gufl zedem ber dehân
  hîz bigû mutribâ işret-i sermed resîd
  
  "küfre gark oldu da elbisesini siyaha boyadı. ama sonda muhammed'in nuru erişdi.
  beka davulunu çaldılar. ve daimi olan mülk erişdi.
  
  gönül üsturlab (pusula) gibi yedi göğün delili oldu.
  ahmed'in, yani hz. peygamber'in gönlünü şerhetmek ve ahvali, hali anlatmak için yedi ciltlik kitap yazmak lazım geldi.
  
  kıyamet davulunu çaldılar, mahşer surunu üflediter.
  ey ölü kişiler: vakit geldi ve yeni bir haşr "uyanma" erişdi.
  
  sırrımı anlamayanlar için ağzıma kilit vurdum.
  ey mutrib "müzik yapanlar kalkınız" de. çünkü ebedî sarhoşluk zamanı erişdi.
  
  dördüncü selâm
  
  sultân-ı menî sultân-ı menî
  ender dil ü can îmân-ı menî
  
  der men bidemi men zinde şevem
  yek can çi şeved sad cân-ı menî
  
  "sultanımsın, sultanımsın, gönlümde, canımda imanımsın.
  bana üflersen dirilirim, bir can da ne oluyor ki? yüzlerce canımsın."
  (dîvân-ı kebîr'deki bu iki beyit, her ayinde tekrarlanır.)
• bestesi derviş küçek mustafa dedeye ait olan en uzun ve en bilindik mevlevi ayinlerinden biridir. üçüncü selamdan sonra saz icrası ustalık ister. işte o da bende yok