benden sonra mutluluk

• özdemir asaf'ın ölümünden sonra arkasında bırakmış olduğu defter ve dosyalardan derlenmiş şiirlerin yer aldığı belki de ondan kalan son eser
• benden sonra mutluluk
  
  bunca yıl yaşadım
  elime ne geçtiyse yitirdim
  biraz daha yaşayacağım
  yalnız bir şey biriktirdim
  
  bir bakış, bir görüş, bir duyu, bir düşünce
  belki aç kalacağım
  
  suçlanacağım ölünce
  biraz yazdım, artık hep yazacağım
  
  hüzünden baş alamadım
  görünce
• özdemir usta yanına bir anlam alıp şiir denizine açılmış bu kitabında da.
  
  şair oldum baktım her şey yazılmış
  ressam oldum gördüm her yer çizilmiş
  seyyah oldum sordum dünya gezilmiş
  hiçbir yerde yeni bulamadım ben
  
  virgül
  
  önümden çekil
  ayı
  göremiyorum
  
  kelebek
  
  son isteğin nedir?
  sorusu
  çok, çok kolaydır,
  ilk isteğin nedir?
  sorusundan.
  
  çünkü,
  o soruyu
  kimse kimseye soramadı
  korkusundan.
  
  arayiş
  
  en kısa ceza
  ömür-boyu olandır..
  kimse bilmediğinden.
  
  kim bilir;
  belki bir yalan'dır..
  kendiliğinden.
  
  bir korku'dur belki,
  saklanandır..
  çirkinliğinden.
  
  bir soru olsa gerek;
  sorulmadığındandır..
  birden.
  
  küçük ev
  
  hangi eve
  başımızı soktuysak..
  yer yerinden oynadı
  aşkımızdan.
  
  büyük aşklar
  eve sığmaz diye
  bir şair sözü vardır da,
  ondan.
  
  daha
  
  ben kendime
  yalanlar söyledim
  
  sonra ben o kendimden
  onları dinledim
  
  dinledim
  dinledim
  
  sen-sin
  
  duygulu bir anda büyüttüğümm..
  -şaşırdığım-
  şiirlerden, eskimez güzelliklerden,
  suskun tükenmez gülümsemelerden
  -kaçırdığım-
  katmer-katmer ördüğüm
  bir sevi taşıdım sana.
  
  solmaz renkleriyle bir çiçek.
  -kurumuş-
  saçların rüzgarla dağıldığında
  göğsüne gölgesi düşecek
  -olmuş-
  gözlerin buğulanıp daldığında
  seni hep ikiye bölecek.
  
  biri uyurken biri uyanık,
  -sana-
  benim suskularıma dalacak..
  kendini arayacaksın bahçemde
  -bana-
  birbirine bakan iki heykelce,
  ikimiz karşı karşıya olacak.
  
  karşımdakinin karşısında sen,
  -iyi+kötü-
  ikisi de sen, ikisi de sensin..
  bir sevide ikiye bölünensin.
  -acı+ölü-
  sen hangisini istersen
  hep biri senin, öbürü onun olacak.
  
  biraz daha çaba, hiç yakin
  beyni gömeceğiz yarin
  
  güzel giysilerim var benim aylar rengidir, kanlar rengidir
  çekemeyenlerin gözünde bile, deseler demeseler güzeldir
  ben sakladıkça giyinirim, gösterir, süslenir giyinirim
  gözlerime gelince, ne zaman gözlerim dense aklına dudaklarım
  gelir
  
  dostlarım oldu mu olmadı mı, dosta kafa yormazdım
  o zamanlar ne kadar bilmezsem o kadar sormazdım
  saklamasını, saklanmasını o kadar da susmasını korkudan soran
  ben
  ben olsam bile bundan sonra bence artık bana dost olmazdım
  
  önceleri utanmazdım, bilisizdim, anlamazdım nedir utanmak
  hem parasızdım, bildiğim bir şey vardı kıskanmak
  sonra o kıskanmalarım beni hırçınlığa, hırsa sürüdü
  soframızda eşit bulunurdu ekmekle memeler, but, bacak
  
  benim şansım varmış kenarda doğmuşum, olacak
  öbür yanda bir yığın keseyi beslerken seksomanyak
  onlar bizden yana dönmüşler, biz onlardan yana
  buluşunca kafaya karşı, kim çıkar karşısında duracak
  
  kentin bir yerinde buluştuk, karşı karşıya geldik
  biz de az yenik yitik ölü vermedik
  acıdılar, acımalar geçer, savaş bizden yana döndü
  onlar bize yürü dedikçe biz onlara yürü dedik
  
  ağlasaydım gözüm bozulurdu ağlamadım
  söyleseydim büyürdüm, büyük olurdum, anlatmadım
  dudaklarıma bakan bunca alık varken karşımda
  ben kendimi ucuza satmadım, boşuna ağlatmadım
  
  şimdi kocaman mutsuzlukların üstünde yükselen
  bir yerde buluştuk, kasalar, paralar, boyalar ve ben
  kime nasıl anlatabilir artık kimden neler öğrenebilirim
  topu topu iki yön kaldı zaten, onlar ve ben.
  
  uyanmali
  
  bir gün gelecek
  ölmemiş hiç kimse yaşamayacak
  
  yaşanmamış hiç kimse
  ölmeyecek
  
  seçim
  
  çok bilen çok yanılır
  az bilen daha çok
  
  hiç bilmeyen
  yanıldığını bile bilmeyecek
  bu kadar mutlu kişiyi
  kim seçmeyecek?
  
  ağlamak
  
  ağlamak
  unutmak kadar kolaydır inan
  sevin ağlayabiliyorsan
  sevin ağlıyorsan
  gül ağlayabiliyorum diye
  gül ağlayorum ağlayorum diye
  sana bir şey yapamam
  ağlayamıyorsan
  
  kizdim da yazdim
  
  unutmayın
  ki
  yaşam
  öldüresiye güzel değildir.
  
  yalnizlik paylaşilmaz
  
  yalnızlık, yaşamda bir an,
  hep yeniden başlayan..
  dışından anlaşılmaz.
  
  ya da kocaman bir yalan
  kovdukça kovalayan..
  paylaşılmaz.
  
  bir düşün'de beni sana ayıran
  yalnızlık
  paylaşılsa yalnızlık olmaz.
  
  yalniz'in durumlari
  
  yalnız'ın gelmesi de yoktur, gitmesi de..
  onun kalması vardır hep.
  
  aşk şiirlerinin unutulmazları
  susmalardan taşan tür'üdür
  başkalarını da sarar
  olur kılar olmazları
  alır insanları sonsuzlara götürür
  
  şairler şiirlerinde yaşamaz
  ulu yalnızlıklarında düşünür.
  
  maupassant'dı mimarın adı
  
  yalniz'in durumlari
  
  yalnız,
  kendisini
  hiç yalnız bırakmaz..
  
  hep yanıbaşındadır
  kendisinin.
  
  yalnız,
  kendisine hep yalan söyler..
  doğru sansın diye;
  aldatmak için kendisini.
  
  ama inanmaz
  doğruluğuna,
  o gene
  yalan sanır hep.
  
  o hep yabanci olmak
  
  hep kendini çizdi o
  yanlış yapacak kadar usta olmadı
  gölgesi kendisinindi abartmasız
  canı sıkılıyordu arayan yerinden
  kendine öz bir açı'nın derecesizliğinde
  aralıksız boşluğa daldı arada
  o kalabalık gülümseyen boşluğa
  ve sustu boyuna içinden bağıra bağıra
  
  elinde bir tüfek vardı, paslanmış
  ve kalbinde hep kanayan bir gül
  çocuklara çocukluk oynadı, anladılar
  susmalarında yaşsız ölümler kovaladı
  
  çizgisini görmedi hiçbir dilde
  kitaplar taşınamaz kadar azaldığında
  kaçan uykularını sattı
  savaşım pazarlarında kalabalıklara
  
  çözülmüş problemleri yeniden düğümledi, uzasın
  sundu yorulmadan oyuncaklarcasına, büyüklere
  bütün aşkları kinleri anladı saçlarında
  kendininkileri bir türlü çözemedi, uzasın.
  
  sonra bir gün müzik dinlerken
  işin önemli olduğunu anlayıp
  kilitlerle menteşelerin yerlerini değiştirip
  pencereleri kapı yapıp kilitledi içine
  
  boşuna birikim düşledi zenginliğinde çoğalan acı'ydı
  en çok kendine gülmek geliyordu içinden
  unutulacak hüzünlerin tanıklığıydı gülünç çirkinliğinde daha da acı
  bankaların en büyük parkı olacaktı
  
  tüm bizleri sen, sizleri sen sandığından
  anımsamaları kentlere böldü, kumladı
  yorumlamadı gibi olup olayları
  tuttu bir gölgeye yorumladı
  
  o zaman mı yabancıydı şimdi mi yabancı
  o zamanlar kendine yabancıydı şimdi başkalarına yabancı
  
  do
  
  dün sabaha karşı kendimle konuştum
  ben hep kendime çıkan bri yokuştum
  yokuşun başında bir düşman vardı
  onu vurmaya gittim kendimle vuruştum
  
  değil
  
  ölçü benim anlattığım değil benim dediğim
  benim anlattığım senin dediğin değil,
  bundan çıkan inan ki sevdiğim
  bütün ona gösterdiklerin, bana verdiğin değil.
  
  mal üstüne çeşitleme
  
  al paranı sattığımı geri ver.
  ver paramı sattığını geri al
  
  aldı öldü, sattı öldü..
  kalktı öldü, yattı öldü.
  
  kimi enini sevdi, kimi boyunu,
  kimi ölünceyedek sıktı suyunu.
  
  biri son sahibiydi, biri ilk..
  bu oyunu hep birlikte seyrettik.
  
  sizin için üçün beşin ne değeri var..
  aldatmada aldanmanın da yeri var.
  
  ömrümün nurusun, canımın yongası..
  şu gördüğümüz yatak-yorgan kavgası.
  
  kimi der, ayağını yorganına göre uzat,
  kimi de, yorganını ayağına göre uzat.
  
  dağdan dağa atlamakta bir keçi,
  çayırlarda otlamakta birkaçı.
  
  şunu şunu ayırdım, ne tuttu..
  alıcıyı satıcıyı, satıcı alıcıyı uyuttu.
  
  öbür çeşitlerimiz depomuzdadır,
  cafcafımız vitrindeki popomuzdadır.
  
  bugün peşin, yarın veresiye,
  bahalı sattık, ucuzluk diye diye.
  
  tasalanma paşam, bir kolayı var;
  size tavşan, bize aslan payı var.
  
  doymazları mallarıyla aşınırken gördüm,
  taşınmaz malları taşınırken gördüm,
  
  ver paramı sattığını geri al.
  al paranı sattığımı geri ver.
  
  (adsız şiirlerinden)
  
  ***
  anılar
  sürekli bir yalan deposudur
  gerçekleri saklayan
  önce uyandırandır sonra
  birdenbire
  bir çalar-saat gibi çalan,
  hırsızı yakalatan
  ve ardından
  onu bıraktıran
  
  olmamış gibi olmuşları
  olmuşları olmamış gibi
  olmamışları olmuş gibi
  yokmuşları varmış gibi
  varmışları yokmuş gibi
  salıncağında sallayan
  uyutup uyandıran
  uyandırıp uyutan
  
  şu an
  yaşadığın (da)
  bir anı olacak
  bir anı
  olacak
  şu an(da) yaşadığın
  
  dur da dayan
  kal da dayan
  gel de dayan
  
  dayan
  yaşa da
  şaşa da
  böl de dayan
  
  yaşam denen bir kargaşada
  gör de dayan
  öl de dayan
  
  ***
  
  bana vermek istediniz
  anlamamazlığa vurdum
  bana sordunuz
  unutabilir misin dediniz
  bana baktınız
  ben sustum
  siz de sustunuz
  sonra çok güzel bir cevap vermiştim
  unuttunuz.
  
  ***
  gelmesen önemli değil,
  gelsen önemli olurdu
  gelmemen benim büyük yalnızlığımı doldururdu.
  
  ***
  
  ben de gittim düşünmeden
  senin susmaların gibi
  sonunda saksılardaki çiçeklerin tümü soldu
  
  ***
  
  yitirmek korkusunu göze almak
  sevmeye eşit bir davranıştır
  bir ev, küçülür, büyür öbür evlerle
  oysa içinde ilk akla gelen yaşamaktır
  yaşanılır diye düşünürken düşüncelerle
  ölünür, beraber sevgilerle.
• özdemir asafın, ölümsüz oluşundan iki yıl sonra; doğan hızlan tarafından derlenmiş; 1983 de basılmış;
  asaf eseri.
• doğan hızlanın şu girişi ile başlayan;
  epsilon tarafından yeniden basılan özdemir asaf kitabı.
  kapak deseni gürdal duyar a aittir.
  
  '' özdemir asaf için kisa giriş
  
  bu kitapta özdemir asafın dergilerde bile gözükmemiş şiirlerini bulacaksınız. özdemir asafın dosyalarındaki şiirleri tek tek tarayarak seçme onurumu bana verdikleri için sayın yıldız aruna, seda, gün, olgun, etkin arun’a teşekkür etmeliyim. has bir şairin şiirlerini seçme yolculuğunda beni de yanlarına aldıkları için.
  
  işimiz zordu. binlerce şiir arasından bir seçim yapmak gerekiyordu. özdemir asaf birçok şiirinin defterlerde ve dergi yapraklarında sararmasını istemiş. kitaplarına almamış. kitaplarına almadığı eski şiirlerini biz de dışarda bıraktık. oysa bunların bazıları onun şiir serüvenini izleme bakımından ilgi çekici örneklerdi.
  
  şiir ayıklama işi, seçme işinin büyük bölümünü aldı. birçok şiiri özdemir asaf tamamlamıştı. gönlümüz, rahat onları kitaba aldık. bazı şiirler ise birkaç kez yazılmışlardı, bunları da özenli bir eleştirel seçme işleminden sonra kitaba koyduk.
  
  işin zor yanını anlattık. kolay yanından da söz edelim. özdemir asaf gibi kişilikli ve has şairlerin rengi öylesine bellidir ki, onun olmayan, ona yaraşmayan bir şiiri şiirin bünyesi kabul etmez. gerçekten çok iyi yapılmış bir modeli uygulamaktan öteye gitmedi çalışmamız, çoğu zaman.
  
  özdemir asafın kendi kaleminden bir biyografisini de buraya aldık. şiirce bir yazıydı bu.
  
  seçim sırasında bir kez daha şiir tanıklığı yaptım. iyi şiirin bir yoğunluk sanatı gerçeğini her dizede hissettim. çok dizeyle söylemenin şiir denilen türün yoğunluk ilkesine ters düştüğünü kanıtlayan bir şiir çalışmasıydı özdemir asaf’ınki.
  
  işte kendi kaleminden yaşamı :
  
  “doğumum : 11 haziran 1339, ankara.
  danıştaş üyesi mehmet asafın (ölümü 1930) oğluyum.
  ikiz kız kardeşim özgönül (bkz: özgönül arun), benden 31 saat sonra, 12 haziran 1339, saat 15.30’da doğdu.
  
  babamın öldüğü yıl istanbul’a geldik. galatasaray lisesi ilk kısmına girdim. 1941 yılında 11’inci sınıfa geçince, kabataş erkek lisesine bir ek ara sınav ile girip 1942 yılında mezun oldum. hukuk fakültesi’ne, iktisad fakültesi’ne (3. sınıfa kadar) ve bir yıl gazetecilik enstitüsüne gittim.
  
  bu aralarda tanin ve zaman gazetesinde çalıştım. çeviriler yaptım. ilk yazım 1939 yılında servetifünun - uyanış dergisinde çıktı. sanat-edebiyat dergilerinde 1962 yılına kadar çoğunlukla şiir olmak üzere yazı ve çevirilerimi yayımladım. artık yalnız kitap çıkararak yayımlıyorum.
  (tertip ve baskı yanlışlarından nefret ederim.)”
  
  “1951 yılında sanat basımevi adıyla bir basımevi kurdum. kitaplarımı yuvarlak masa yayınları adı ile yayımlıyorum.”
  
  “1954 yılında bir atlantik ve amerika’nın doğu kıyı şehirleri turu yaptım. 1959’da laponya’dan başlayarak hemen tüm avrupa’yı gezdim.”
  
  “1966’da yugoslavya’ya gittim. makedonya yazarlar birliği’nin çağrılısıydım.”
  
  kitaba girecek şiirleri tararken onun el yazısıyla birçok defter bulduk. o, bunları ilerki şiirlerinin karalaması, alıştırması niteliğinde bulduğundan daktiloya çektirtmek gereğini bile duymamış. bu defterlerdeki şiirler onun şiir oluşumunun çizelgesini sundukları oranda bizim için yararlı oldu. ayrıca özdemir asafın esin ve etki kaynaklarına da biraz olsun aydınlık tuttu.
  
  şiirlerimizin ustaları onun 1941-1942 şiirlerinde en az oranda rüzgârlarını hissetirmiştir. etkilendiği değilse bile beğendiği kişilerin ince alayla portrelerini çizmiştir. ahmet haşimin, necip fazılın ve nurullah ataçın...
  
  1941-1942 arasında yazdığı şiirlerde bir necip fazıl sevgisi sezilir. şiir gücünü sınamak için sanki nazireler yazmıştır bu dönemde. yahya kemal ile necip fazıl onun ustalarıydı.
  
  özdemir özden imzasıyla 1941-1942 arasındaki şiirlerde şiirsel eksikliklere karşın belli bir düzeyi vardır. arayışın şiirleridir bunlar. aşk, duygusallık ve yaşama filozofça bakış.
  
  o şiirlerden bu yana değişmeyen bir eğilimi, şiirde “ikinci ben”i araması ve düşünceye ağırlık vermesidir.
  
  o yıllarda gidilecek yeri ve yönü arayan şairin dizeleri bizim kanımızı destekler :
  
  “şair oldum baktım her şey yazılmış / ressam oldum gördüm her yer çizilmiş / seyyah oldum sordum dünya gezilmiş / hiçbir yerde yeni bulamadam ben.”
  
  iki kez şiir tezgâhında dokuduğu bu ürünün birisinin altında özdemir özden, diğerinin altında özdemir yasaman yazılı. o dönemin özdemir asaf’ı, yaşamın getirdiği her olaydan etkilenen ve hemen bunu şiire dönüştüren bir sanatçıdır.
  
  servetifünun - uyanış dergisinde yalnız şiirlerine rastlanmaz. ayrıca şiir kuramı üzerine de düşünmekte, bu düşüncelerini de yayımlamaktadır.
  
  23 eylül 1943 tarihini taşılan ve manifesto niteliği taşıyan kuramsal bir yazısından bir bölümü buraya aktarıyoruz :
  
  “dün şahsı yazdılar. bugün şahıslar yazılıyor.
  “dün cemiyetleri yazanlar bugün kendi teneffüs ettikleri havayı yazanlar arasında nefessiz kalıyorlar.
  “sebep :
  “bugün keder yok... insanın kederi var.
  “bugün nehir, dağ, deniz vesaire yok, dünya var.
  “bugün her insanın arasında feryat eden şair yok. feryat eden insanların arasında susan, yazan, düşünen şair var.”
  
  özdemir asafın notlarını incelediğimizde başka bir gerçeğe daha rastladık. tek tek şiirler yerine şiirlerinden oluşan bir bütünlüğün ardına düşmüştü. 15 nisan 1943 tarihinde servetifünun – uyanış’a yazdığı “şiir kitapları ve şiir” başlıklı yazıda şiir kitabının taşıması gereken bu özelliğine değiniyor :
  
  “şiir kitabı sadece şiirleri havi kitap demek değildir. şiir kitabı başlıbaşına bir şiir bütünlüğünü de havi olabilir.”
  
  şiir üzerine tanım çeşitlemeleri yapmıştır deneme yazılarında. kaynak dergisinin 1 mart 1948 tarihli sayısında şiir üzerine söylediği bir saptama belki özdemir asaf’ın şiir yönetimini bir açıdan aydınlığa kavuşturabilir :
  “benim de haletiruhiyelerim sabit ve müstakar değildir.”
  
  şiirin açıklanmaması gerektiğini, şiirin açıklamasının şiirin kendi içinde olduğunu söyler.
  
  1939’dan beri şiir yazan bir özgün şairin yeni şiirlerini birkaç bölümde sunduk. bu bölümleme onun şiirini türüne göre yaptığı bölümlemeye uygun.
  
  özdemir asaf’ın yeni şiirleri onun taze, özgün, kişilikli şiir dünyasının bir kesitini daha sunacak.
  
  doğan hızlan''
• (bkz: biraz sonra)
• (bkz: birdenbire)
• (bkz: tamam)
• (bkz: mitik)
• sanırım özdemir asaf seven bir yazar, hoşgelmiş.