birun

• osmanli sarayinda harem dairesinin ve enderunun disinda kalan bolum
• dış saray demektir. sancak ı şerifin bulunduğu akağalar kapısına kadar olan ve geniş bahçesi bulunan kısma verilen ad.
• tersi için (bkz: enderun)
• dış manasına gelen farsça bir kelimedir. sarayların ve konakların dış hizmetlere ait kısmına bu isim verilir ve burada çalılanlara "birun halkı" denirdi. sarayın birun halkı halkı altı kısımda toplanırdı:
  
  1-ulema sınıfı: padişah hocası, hekimbaşı, cerrahbaşı, müneccimbaşı.
  
  2-ümera sınıfı: şehremini, arpa emini, matbah emini, darphane emini.
  
  3-özengi ağalar: kapıcıbaşı, şahinci başı, topçu başı.
  
  4-müteferrikalar.
  
  5-baltacılar.
  
  6-müteferrik hizmetler: terzi, sanatkarlar.