bruckner te deum

• anlatılmaz yaşanır bu eser... o yüzden, bir zaman makinesi bulup, bu eserin meşhur jochum-berlin filarmoni icrasını canlı olarak dinlemek isterdim.
  muhtemelen türkiye'de öyle çok da fazla icra edilecek, edilebilecek bir eser değil.
• te deum duasi icin yapilmis muziklendirmelerin herhalde en unlusu. zannimca ancak jean-baptiste lully'ninki bu yapitla kiyaslanabilecek kadar konser ve kayit repertuarina girebilmis ve unlenebilmistir ^*. her sartta anton bruckner'in te deum'unun en unlu te deum oldugunu soylemekte bir mahsur gormuyorum.
  
  te deum ayni zamanda, senfoni besteciliginin yanisira bir koro muzigi bestecisi de olan anton bruckner'in en buyuk dini yapiti \ ses yapiti olarak niteleyebilecegimiz bir yapittir. wab numarasi 45'tir. do majör tonunda bestelenmistir [yapitin basliginda gecen bu tonalite yapitin tumune hakim degildir. bolumlerin tonaliteleri sirasiyla do major - fa minor - re minor - fa minor - do major seklindedir. tonalitelerin simetri olusturduguna dikkat edilmelidir]. 5 bolumludur. 25 dakika kadar surer. 2'ser flut obua klarnet fagot, 3'er trompet ve trombon, 4 korno, 1 tuba, yaylilar, org, satb solistler ve koro icin bestelenmistir.
  
  besteci 1881 yilinda basladigi yapiti 1884 yilinda tamamlamistir. bunun nedeni ayni anda 6. ve 7. senfonilerini bestelemekte olusudur. leopold nowak'in bestecinin tum yapitlari icin hazirladigi nota basiminda te deum cildine yazdigi giris yazisinda dedigine bakilirsa yapitin basimindan kazandigi 50 gulden bestecinin bestecilikten kazandigi tek paradir. (gecimini yasaminin degisik evrelerinde muzik dersleri vererek ve orgculuktan kazanmisti)
• yapitin 1. bolumu baslatan yayli salinimi kisa kesilisler disinda bolumun temelindeki ritmik hareketi olusturur. 5 dakika kadar suren bolumun sonlarina dogru karsimiza cikan dramatik bir yavaslama ve sessizlik muzigin basa donmesi ile son bulur ve bolum bu sekilde sonlanir.
  
  2. bolum tenor'un sundugu cumle ile baslar. bu tekrar edilir. daha sonra solo kemanin katilimi ile bir baska cumle sunulur ve bu da tekrar edilir. bolum trombon ve tubanin katilimi ile kisa bir kapanisla son bulur.
  
  3. bolum yapitin en kisa bolumudur, 2.'nin bittigi sessizligi yirtarcasina baslar, yaylilar gene bolumun bazini olusturur. koro unison olarak 'aeterna fac' ile baslayan kismi soyler. muzik bir an dinginlesse de bolum koronun acapella cigligi ile son bulur.
  
  4. bolum hem tonalite hem de muzik olarak 2. bolumun simetrigidir. her iki bolum de fa minor tonunda olup ayni muzigi icerirler. farkli olan tenorun cumlelerini sunusu esnasinda artik koronun da katilim gostermesidir. 2. bolumun korolu tekrari basin ve koronun dramatik cumleleri ile belirlenir. koronun girisini takip eden o kisacik flut cumlesine dikkatinizi cekmek isterim.
  
  bunu beklemedik bir basa (1. bolum) donus takip eder. 1. bolume verilen referanstan sonra koro bolumu sonlandirir.
• 5. ve son bolum solistlerin 'in te domine speravi non confundar in aeternum' cumlesini islemeleri ile baslar. koro cumleyi solistlerden alir ve fugal bir islemeye tabi tutar. bu fugal kisim ciktigi doruktan indiginden cumle adeta kullerinden yeniden dogar.
  
  bu an cok ilginctir; burada ve sonrasinda bruckner bu yapitla es zamanli olarak besteledigi 7. senfonisinin 2. bolumundeki meshur temanin bir turevini kullanir. o bolumun son kisminda vurmalilarin dahil oldugu meshur pasaja varan olaganustu tirmanis esnasinda bu turevleri aynen duyariz. 'inandigim \ guvendigim rabbim, yolumu sasirmama asla izin verme' gibi inanc yuklu bir cumleyi bu cok guzel temanin cesitlemesiyle dile getirmesi pek anlamlidir.
  
  bolum coskulu bir bicimde son bulur. [su kelimeden tiksindigim kadar da hicbirseyden tiksinmemisimdir. coskulu bicimde son bulmus. adam 200 kisiyi bagirtiyor, coskulu ! he, coskulu ! yeri gogu titretiyor desem bu sefer de drama queen'lik yapiyorsun diyecekler, ne haliniz varsa gorun ^*]