çapraz cita ^*

• gok cisimlerinin yer duzlemine ya da birbirlerine olan yuksekliklerini yaklasik olarak olcmeye yarayan basit alet. haritacilar, gokbilimciler ve denizciler tarafindan yogun olarak 19.yy'a kadar kullanilmistir. gunduz olcumlerinde gunun vaktinin saptanabilmesi icin gokyuzundeki tek referans olan gunes, capraz cita kullanan olcumculerin gozlerini almakta bu nedenle de bir sure sonra hemen hepsinde ciddi goz rahatsizliklari gorulmekteydi.
  
  kullanimi basit bir ilkeye, perspektife dayanir. uzaklasan cisimlerin uzaklastikca kuculmeleri ve kacis noktalarinin daima goz merkezli olusundan hareketle basit bir hipotenus hesabiyla mesafeler hesaplanir. manzara ressaminin bas parmagini soyle kol boyu ileriye dogru uzatarak kerteriz alisi da bu aletin esin kardesidir.