der hölle rache kocht in meinem herzen

• mozart'in sihirli flut^* operasinda, gece kralicesinin soyledigi iki aryadan ikinci perdede yer alani..aryada gece kralicesi kizi pamino'ya eger basrahip sarastro'yu elleriyle oldurmezse artik onu kizi saymayacagini ve aralarindaki tum baglarin kopacagini siddetle soyler ve intikam yemini eder..
  
  arya gece kralicesinin diger aryasinda oldugu gibi kolaratur soprano sesi icin yazilmistir, staccato soylenir, ve tiz fa'ya kadar varan bir ses registerine sahip olmayi gerektirir, bu yuzden her sopranonun harci degildir soylemek..staccota bolumler icin oldukca iyi bir nefes ve diyafram kullanimi ve tizler icin de berraklik ve ajilite lazimdir..genel konjonktur olarak bu rol dramatik sopranolar tarafindan soylense de (ki ses renkleri oldukca koyudur), ben sahsen daha parlak sesli mozart sopranolarinin bu role daha cok yakistigini dusunuyorum..gene klasik yorumlamalarda aryanin temposu oldukca yavas tutulur, bunda sopranonun yeteneginin mozart'in aslinda ongordugu oldukca hizli tempoya yetip yetmeyecegi kuskusu da rol oynamakta belki..
  
  soprano repertuarinin en zor parcalarindan biridir ve genellikle guc gosterisi yapmak isteyen sopranolarin vazgecilmez secimidir, dinlemek isteyenler icin parlak ses rengi, guclu ve hizli tempolu yorumuyla beverly hoch'un yorumu tavsiye edilir..
  
  aryanin orijinal sozlerine gelince:
  
  der hölle rache kocht in meinem herzen,
  tod und verzweiflung flammet um mich her!
  fuehlt nicht durch dich sarastro todesschmerzen,
  so bist du meine tochter nimmermehr.
  verstossen sei auf ewig, verlassen sei auf ewig.
  zertruemmert sei'n auf ewig alle bande der natur,
  wenn nicht durch dich sarastro wird erblassen!
  hört, rachegoetter, hört der mutter schwur!
• die konigin der nacht'in ikinci aryasi olan der holle rache kocht in meinem herzen'in en tanidik en bilindik yorumlayicisi edita gruberova'dir (emi sayesinde) ki sesi muthistir, tizlere mukemmel bir berraklikla cikar. bu yorumu ile prima donnaligin hakkini verir.
• barış erman ile bir gün kasıp söylemeye çalışırken, yanımızdan geçen bir hanımefendinin "galiba bunu söylemeye çalışıyordunuz" diye hasta ettiği arya. bir ara sertab'a mal etme eğilimi artmıştı memleketimde.
• almancada seni sikmeden ölmeyeceğim manasına gelir.
• daha dramatik bir etki yaratmak icin son dizedeki "hört" kelimelerini "höööööttt!" diye de okuyabilirsiniz.
  
  (bkz: sarastro)
• kücük bir erkek cocugundan duymak isteyenler icin:
  http://www.youtube.com/…o&search=queen of the night
• http://www.youtube.com/watch?v=02yf6rhiqjq adresindeki yorumu da pek guzeldir.
  tabi madame moserinkini de koymassak olmaz. http://www.youtube.com/watch?v=zneol4bcfkc
  
  hangi yorumun begenilecegi subjektif bir olgu degildir pek. cunku sadece opera seslendiricileri degil diger pek cok ses sanatcisi tarafindan seslendirilmis. her zaman gayet hakli olarak da opera sanatcilarina torpil gecilmistir.
  
  herneyse, bana gore bu bolum, dobgmde opera sanatcisimizin ses catlamasi sebebiyle icine sictigi bolum olarak hatirlanacaktir.
• dinleyenin tüylerini diken diken eden arya. aşmış bir yetenek gerektirir. söyleyemeyen bendeniz dahil hemen herkes, bu aryayı icra edenleri feci kıskanır.
• tipik bir mozart orkestra partisyonunun eşlik ettiği kazık bir arya.
• sumi jo versiyonu dinlenilesi olan "die zauberflote" operasının en güzel aryası olduğunu düşündüğüm şaheser.