*

  • dynamic stochastic general equilibrium modelinin kisaltilmisidir. dinamik stokastik genel denge olarak turkceye cevrilir. bu modelleme, zaman serileri kullanildigi icin dinamiktir. beklentilerle calisildigi icin stokastiktir. genel denge durumunda, degiskenler beraber cozumlenir ve sisteme gelen bir sokun tum sistemi nasil etkiledigine bakilir. ornegin verimlilik soklarinin yatirimi, tuketimi ve toplam ciktiyi nasil etkiledigine bakilir. soklarin kalici veya gecici olmasi, beklentileri etkiledigi icin sistemin denge durumunu da belirler.
    cozumu, statik modellerden cok daha zordur. ozellikle ikiden fazla degiskenle calisildigi durumlarda, cozum matrisleri cok buyudugu icin elle cozum yerine cesitli bilgisayar programlarindan yararlanilir. matlab, mathematica, maple, dynare bu programlardan bir kacidir. bilgisayar programi kullanilsa bile, cok ciddi ekonometrik modelleme yapmak gereklidir. konuyla ilgili genis bir makroekonomi literaturu vardir.
    bazi durumlarda degiskenler icin acik denklemler elde etmek mumkun olmayabilir. boyle zamanlarda numerik olarak veya grafikle duragan durum cozumu yapilir.
  • merkez bankaları arasıındaki son trend.

    avantajları lucas critique'ten etkilenmez, veri seti yeterli olmasa da makul bir sonuca ulaşabilir ve mikro temelli olduğundan modeli açıklamak için kırk takla atmazsınız. tabii ki bu avantajlarının yanında sorunları da yok değil, misal nonlinear uygulamalar gerçekten zorlayıcı olur. modele koyduğunuz mikro temelleri veriler desteklemiyor olabilir.

    arz, talep ve para politikası otoritesi temel elemanlardır. talep tarafındaki temel ilişki reel faizlerle harcama isteği arasındaki negatif ilişkidir. arz kısmında ise talep fazla olduğu zaman firmalar çalışanlarının daha fazla çalışması için daha fazla maaş verir bu da fiyatları artırır yani enflasyon ile reel sektör arasında pozitif bir ilişki vardır. para politikası otoritesi ise faiz oranlarını ayarlayarak arz ve talebi dolayısıyla enflasyonu ayarlar. talebi baskılarsa faizi arttırıp arz azalacak. bu da enflasyon üzerindeki artış baskısını hafifletecektir.

    burada hem haneler hem üretici sektör hem finansal sektör hem yurtdışı hem de emtia fiyatları modellenmelidir. bunlara döviz kurunu da ekleyebiliriz. dolayısıyla arkasında tam bir ilişki yumağı vardır. keynesyen sistemlerde olduğu gibi eksik değildir. error correctionlarda olduğu gibi sadece veriye dayalı da değildir. lakin çok değişken olduğu için bol bol calibration yapılmalıdır. bu da sağlam bir araştırma gücü gerektirir.

    ilerde çok büyük ihtimalle bu yazdıklarımı editleyeceğim, bugün çalışmaya başladım çünkü. ama kalsın bu şimdilik böyle.
  • (bkz: dynamic stochastic general equilibrium)
  • 2008 krizinden sonra fazlasıyla eleştiriye maruz kalan model. şimdi bu model 80 lerin sonu falan gibi prescott, hodrik, king, rebelo, woodford ve gali gibi ekonomistlerin öncülüğünde kurulurken, amerikan datası baz alınarak kurulmuş olan modellerden. 1929 sonrası amerikan datası da çok oynaklık göstermeyen bir data.

    şimdi bu modelin içindeki denklemler lineer olmayan denklemler ve modeli çözmek için log-linearisation kullanarak, denklemleri approximation ile lineer hala getiriyorsunuz.
    matematikte bildiğimiz üzere, approximation olarak kullanılan logaritma datada büyük değişiklikler olduğunda düzgün bir approximation sağlamıyor. bu sebeple bu model temelinde kriz gibi etkenleri pek ölçebilecek bir model değil.

    en iyisi büyüme çalışmak.
  • refet gürkaynak hocamızın da ana ilgi alanlarından biridir bu.

    https://www.federalreserve.gov/…01111/201111pap.pdf

    http://84.89.132.1/~brossi/gkr2013_april20.pdf

    http://voxeu.org/…odels-conduct-policy-use-intended

    https://twitter.com/…ynak/status/862336082289065985
  • her ne kadar genellikle iktisadi para modelleri için kullanılsa da aslında zamanlararası optimizasyon problemlerini ve dışsal belirsizlikleri içeren genel denge modellerinin tamamını tanımlayan kısaltmadır.
  • ekonomik modellemeden ziyade benim için hayata bakış açısıdır: dynamic, stochastic, general equilibrium. ekonomik anlamlarından ziyade bize dünya görüşü (weltanschauung) olarak ne kattığını anlatmaya çalışacağım, çünkü evrendeki bu 3 fenomenin farkında olmayan insanda her zaman bir şeyler eksik kalıyor.

    dynamic: evrende hiç bir şey statik değil, her şey bir devinim halinde. şu an yaptığımız bir hareket, verdiğimiz bir karar gelecekteki her şeyi az veya çok etkiliyor. evrenin bu dinamik yapısının farkında olmak insanı karar verirken gelecekteki olası etkileri de düşünmeye sevk ediyor. satrançta bir hamleyi yaparken sonrasındaki olası 5-6 hamleyi de hesaplamak buna en güzel örnektir. akıllı insan aynı bir satranç ustası gibi gelecekteki ihtimalleri göz önüne alarak kararlarını verir.

    sadece statik düşünen ve anlık yaşayan insanların hayatta başarılı olabilmeleri pek mümkün değil. herkes çevresinde bu tip insanları bolca görmüştür sanıyorum.

    stochastic: rastgelelik (rastlantısallık) bu dünyayı monotonluktan ve sıkıcı determinizmden kurtaran olgu. dünyaya siyah-beyaz bakmaktan kurtaran can simidi. her şeyin ihtimaller üzerinden gerçekleştiğinin farkına varmayı ve bu sebeple gri bölgeleri de rahatlıkla düşünebilmeyi sağlıyor. insan bu rastgeleliği içselleştirince hayatta başına kötü şeyler gelince bile umutsuzluğa kapılmıyor, çünkü yalnız olmadığının ve bu kötü anların içinde bulunduğumuz mekanizma gereği hayatın bir parçası olduğunun farkında oluyor. geleceğe dair de umutla bakabiliyor, çünkü iyi şeylerle karşılaşması da aynı şekilde gayet olası. yani hayatta hem iniş hem çıkışların olacağına dair bir farkındalık oluşturuyor. bu açıdan bakınca rastlantısallık kader-kısmet anlayışı ile çok yakından ilintili. akıllı insan bu rastlantısallığın farkında olur ve her şeyin ihtimaller dahilinde olduğunun bilincinde yaşar.

    general equilibrium: tüm insanlık olarak verdiğimiz tüm kararların sonucunda bir denge haline ulaşıyoruz. sıradan, atomik bireyler olarak verdiğimiz günlük kararlar dengeyi pek etkilemezken gücü yüksek insanlar ve kurumlar bu dengeyi çok derinden etkileyebilme kapasitesine sahip. siyaset, hukuk ve ekonominin bu kadar konuşulmasının sebebi bu alanların genel dengedeki neredeyse tüm dinamikleri etkileyebilecek bir etki alanının olması. yani bu alanlardaki karar verici rolündeki insanlar genel dengeyi ne şekilde etkilediklerinin ve ellerindeki potansiyelin farkında olmalılar. karar vericiler verdikleri bir kararın sadece doğrudan etkisini değil, dolaylı yüzlerce etkisini düşünmeliler. dolaylı etkiler düşünülmediğinde olanlara en güzel örnek yanlış faiz kararları sonucu enflasyonun 2 yıl içerisinde %70'i aşması, yanlış mülteci politikası ile istihdam ve ev piyasasının son 5-6 yıl içerisinde darmadağın olması ve halkın neredeyse tamamının bu süre içerisinde fakirleşmesi.

    kısacası genel denge insana yaptığı hareketin, verdiği kararın sadece doğrudan etkilerinin değil, dolaylı yüzlerce etkisinin olduğunu öğretir. bu dolaylı etkilerin farkında olmak ise insanın dünyayı çok daha iyi anlamasını sağlar; sıradan insanlar gibi akla ilk geleni içgüdüsel olarak yapma hatasından kurtarır. bu farkındalık insana kendini geliştirme motivasyonu sağlar çünkü dolaylı etkileri ancak belirli bir birikim ile algılayabilir seviyeye çıkabiliyoruz.

    bu 3 olgunun farkında olmanın insanın hayata bakışını değiştirdiği kanaatindeyim. dinamik bir evrendeyiz, her şey zaman içerisinde değişiyor ve olası gelecekleri hesaba katmak insanı olgunlaştırıyor. hayat kararlarını daha sağlıklı vermesini sağlıyor. rastlantısallık üzerine kurulu bir dünyadayız ve hayatta her zaman iniş-çıkış yaşamamız çok olası. genel dengenin içerisindeyiz, tüm her şey birbiri ile çok kompleks bir şekilde bağlantılı. bu sistemde karar alıcılar doğrudan ve dolaylı (ki bu dolaylı etkilerin çoğu zaman farkında değiller) olarak tüm dünyanın kaderini belirliyor.
hesabın var mı? giriş yap