encyclopedie

• fr. ansiklopedi. ayrıca denis diderot'un muhteşem eseri.
  bakınızlar ile dönemin tüm yöneticilerine ayar vermiştir, kendisini de kurtarmıştır. örneğin:
  
  devlet okulu:
  kralın yönetiminde bulunan, fakir çocukların okuduğu okullar.
  (bkz: fakir çocuklar) (bkz: kral)
  
  fakir çocuklar:
  kral himayesindeki devlet okullarında eğitim gören ya da eğitim görmeyen, eğitim görmeyenlerinin kültür seviyesi bir hayli düşük olan çocuklar.
  (bkz: kültürsüz) (bkz: kral)
  
  kültürsüz:
  eğitim almamış ya da alamamış, gelişememiş insan.
  (bkz: görgüsüz)
  
  görgüsüz:
  eğitim almış ya da almamış, toplum içinde nasıl davranılacağını öğrenememiş insan. örn: joel, kral himayesindeki bir devlet okulunda öğrenci olmasına rağmen bir hayli görgüsüzdü.
  (bkz: kral) (bkz: devlet okulu)
  
  bu şekilde ucundan krala, devlet okullarına dokundurarak, ancak işin ucu kendisine sıçradığında 'ben yalnızca kullanılan kelimelerin açıklamalarını yaptım' demesine izin verebilecek şekilde sağa sola giydirmiştir.
• bu isimde bir fransız belgesel kanalı var. logosu da üst üste konmuş 3 adet ansiklopedi...
• diderot, voltaire, rousseau, holbach, ve helvetius gibi, insanın özünde iyi olduğuna, uygun ko$ullar sağlandığında, açık uçlubir $ekilde geli$me gösterip hatta yetkinle$ebileceğine inanan iyimser filozofların, 1751-1776 yılları arasında, fransada 35 cilt halinde yayınladıkları, 18.yy ın bütün bilimsel bilgi ve dü$üncesini bir bütün olarak toplamayı amaçlayan çağın en kapsamlı eseri.
• yüzelliye yakın yazar,uzman ve bilginin diderot önderliğinde kendi istekleriyle seçtikleri maddelerini yazarak oluşturduğu amacının her alanda gelişen insanlığı düzenleyebilmek ve değiştirmek olan 18 yy.'nin insanlığa bıraktığı en büyük eserdir.bu eser yazılırken ilerlemeyi engelleyen herşeye karsı çıkılmış,yobazlıgı,gericiliği yok etmek amaç edinilmistir.bunu yaparken de bayle’nin,karşı çıkılan maddenin bile bile zayıf bırakılmasını,onun yerine desteklenen maddenin ise aksine güçlü kanıtlarla desteklenmesi mantığına dayanan yöntemi izlenmistir.bircok badire atlatılarak uzun yıllar suren bir uğraş sonucu yazılan encyclopedie 1789 devrimi’nin gerçekleşmesine de önayak olmuştur.gelenekler ve mutlak krallık sarsılmış,ilerlemeye dönük insancıl eğilimleri arttırmıştır.1750 yılında diderot yapıtın tanıtımı icin prospectus’u yazmıştır,1751’de ise ilk cilt yayımlanmıştır.büyük ilgi görmeye başlayan yapıtın düşmanları artmış ve bu yüzden 1752 yayımlanan ikinci cilt din karşıtı unsurlar öne sürülerek toplatılmış ve yakılmasına karar verilmiştir.bu durum karsısında ansiklopedicilerin saygın dostları araya girmiş,yasaklama kararını kaldıramamışlarsa da diderot’un calısmalarına devam etmesini sağlamışlardır.bu olaydan sonra ansiklopediciler bir başka olayın yasanmaması icin göz boyayıcı bir önlem olarak üç tanrıbilim uzmanını görevlendirmişlerdir.1753-1756 yılları arasında dört cilt daha basılmıs, cenevre maddesini yazan d’alembert’in jean jacques rousseau’yla atışmasının haricinde gözle görülür bir zorlukla karşılaşılmamıştır.1759 yılında yeni bir yasaklama kararı cıkmışsa da hükümetin göz yummasıyla bu durum atlatılmıştır.rahiplerin ve kilisenin baskısıyla geçen önbeş sene içersinde yirmi üç cilt daha yayımlanmıştır.yapıtın her anlamda önderliğini yapan diderot birbirinden çok farklı konular hakkında binin üzerinde madde yazmıştır.encyclopedie’nin önsözünü yazan d’alembert matemetik ve fizik konusundaki maddeleri ve sert tartışmalara yol açan cenevre maddesini yazmıştır.helvetius bu yapıta condillac ile birlikte felsefe maddeleri yazarak katkıda bulunmuştur.baron d’holback kimya,rahip morellet felsefe,condercet matematik ve iktisat,dumarsais ise dilbilgisi maddelerini kaleme almıştır.bu isimlerin yanı sıra daha onlarca bilgin bu eserin yapımı icin yardımcı olmuştur.encyclopedie yazılırken hemen hemen her türlü hata yapılmış ,gereksiz yinelemelerin ve maddeler arasındaki dengesizliğin önüne geçilememisse de yukarıda adı geçen isimler ve daha onlarcası gelecekteki yeni calışmalara yol göstermek,gelecek nesillerin daha bilgili olması icin eksiğiyle-fazlasıyla bu 60.200 maddelik kutsal bilgi kaynağını yazmış ve insanlığa armağan olarak bırakmıslardır.
  
  (bkz: copy paste degil alınteri)
• ekşi sözlük'ün fikir bazında atasıdır. yönetime ve kiliseye yaptığı göndermeler bi yana en büyük amacı da orta çağ baskısından yeni yeni kurtulmuş halkın paçalarından akan cahilliğini^* bir nebze olsun gidermektir.
  
  150 bizim günümüze ulaşan yazar sayısıdır, kim bilir kaç yazar encyclopedie'den uçurulmuştur.
• (bkz: denis diderot/@ibisile)
• fransız devrimi(1789) arifesinde; montesquieu öldükten sonra (1755) aydınlanma hareketi devam ediyordu. kilise çıldırmış biçimde yasaklar dayatırken, 1751'de (ilk cildi 1751- sonra 1765 yılına kadar cilt sayısı 17'ye varacak.) diderot ve matematikçi d'alembert, ingilizlerin cyclopaedia (chamber's cyclopaedia)'sının fransızca versiyonunu yazdılar. onun da ismi encyclopédie oldu (ansiklopedi yani).
  
  ilk yazılmaya başlandığında sade olması istenmemiş, özetleme amacı taşısa da önemli bilgileri vermek ve eleştiri de içermesi amaçlanmış. (d'alambert bir noktada "toplumun istediği şey, filozofik yansımalar." demiş zaten.) bu doğrultuda gittikleri için de royal council tarafından yayımlanması zaten bir defa yasaklanmış, ancak sonrasında yayımlanmaya devam edilmiş olan ansiklopedi, 1759'da 7.cildi yayımlandıktan sonra "şüpheciliği, ateizmi ve isyanı (vay anam vay) teşvik ettiği" gerekçesi ile gene yasaklanmış. ardından kitap yayımlarından sorumlu sulh hakimi olan bir liberal, malesherbes, çok gürültü çıkarmadan yayımlanma iznini tekrar vermiştir. (rahmetliye sevgiler, dünyayı ebediyen değiştirmiş olabilir. ) ardından 1965'te de 17. cilt yayımlanarak tamamlanmıştır. (ilerleyen yıllarda düzeltmeler ve eklemeler falan yapılmış tabii.) 1789'a gelindiğinde ise ilk ya da herhangi bir ciltten, muhtemelen yarısı fransa'da olmak üzere aşağı yukarı 25.000 kopyası satılmış.
• aydinlanma caginin en buyuk eserlerinden biri, belki de en onemlisi. bir devrim, bir milat.
  
  bilgi ve ogrenmeyi kilise ve devlet tekelinden cikarip halka acan, donemin en onemli fikir adamlarininin katki yaptigi muhtesem eser.
  
  édition numérique collaborative et critique de l’encyclopédie [ fr ]
  
  ipad app'i [ fr ]
  
  ingilizce tercumesi
• aydınlanma felsefesinin cisimleşmiş hali.
  
  insanlığı orta çağ karanlığından ve dünyevi kötülüklerden bilginin ışığıyla kurtarmayı niyet edinmiş düşünürlerce oluşturulan dev eser. ekşi sözlüğün en rafine biçimi.