fiat money ^*

• altin, gümüs vs. gibi degerli maden karsiligi olmayan, degerini sadece hükümetin, geçerli oldugunu ve her yerde kabul edilmesi gerektigini kanunla belirlemesinden alan kanunname parasi. günümüzde hemen hemen bütün paralar kanunname parasidir. bu paralarin halk tarafindan mecburiyet disinda kabul edilip edilmemesi, de o parayi çikaran hükümete duyulan güvene baglidir. (bir göz atin cüzdaniniza, bir yerlerde "this note is legal tender of all debts, public and private" diye yazdigini göreceksiniz. iste aslinda her paranin arkasinda öyle bir kanunname vardir).
• bu nedenle de en karizmatik fiat money in üzerine in god we trust yazildi. (satir aralari iyi okundugunda, "bu paranin basimi tanrinin tekelindedir" anlamina gelen bir söz).
• yanlış hatırlamıyorsam buradaki fiat'ın "by the declaration of the king" gibi bir manası vardı. yani kral (ya da devlet) mealen, "ey ahali bu paranın altın karşılığı falan yoktur, ama ben öyle söylediğim için sizde bunu para kabul edeceksiniz" demektedir bu fiat parayı bastırırken.
• fransız parasına, daha doğrusu maliyesine ve dahi kralına güven sıfıra indiği bir dönemde; fiat money olan fransız banknotlarının üzerine "bu paranın karşılığı, fransa topraklarıdır." benzeri bir ifade yazılmış. 1705'te john law tavsiyesi ile paralara eklenen bu milliyetçi ifade fransızların paralarına güvenmelerini sağlasa da, galiba daha sonra tutmamıştı. o kısmını iktisat tarihçilerimiz bilirler her halde.
• fiat, latincede fieri fiilinin emir kipidir; "let there be!" anlamındadır. ortada fol yok yumurta yokken bir devlet çıkar ve fiat money! (let there be money) der ve ortaya milyonlarca banknot fırlar. banka parasının alt kümesidir zira her banka parası devlet güvencesinde değilken (örnek: lokal bankaların bastığı ingiliz poundları), her fiat money devlet güvencesindedir.
• devletin bize attigi en buyuk kaziklardan biridir. servetinizin degeri, devletin o yil ne kadar para basmak istedigine gore degisir.
  
  liberal kizlar eqlesin.
• "dedim-oldu" parası.
  
  varlığının tek nedeni ve güvencesi, bu parayı ortaya koyan devletin buna "para" demesidir. karşılığında hiçbir değer unsuru bulunmaz.
• değerini yasalardan alan, altın ve gümüş karşılığı olmayan paraya denir.
• o kadar cahilim ki başlığı görünce fiat'ın yeni otomobil modeli sandım.
• (bkz: dixitque deus fiat lux,et facta est lux)^*
  tanrının ilk sözüdür fiat incile göre.
  fiat subjonctiftir,bir dilektir,olsundur ve eğer amerika değilseniz bu dileğinizin gerçekleşmesi zordur. bu devirde amerika değilseniz bastığınız fiat money in hiç bir değeri yoktur. tam ekonominiz iyiye gidiyor derken,petroleum satışına dayalı ekonominizi petroleum / dolar paritesini yarı yarıya indirerek sizi batırırlar, sonrası hyperinflation öyle ya da böyle tüm tarımı benzin ve mazot üzerinden yaparsınız, petroleum / dolar paritesi arttıkça tarımın maliyeti de artar,sizi kölesi yapar. yoksa neden türkiyedeki buğday fiyatı ile dolar paritesi doğru korelasyon göstersin. ^*