de bello gallico ^*

• (bkz: commentarii de bello gallico)
• galya savaşları çeşitli galyalı kavimlere karşı roma valisi jül sezar tarafından yürütülen bir seri askeri kampanyalar dizisidir.
  
  galyalı kavimlere karşı roma'nın savaş, mö 50 - mö 58 döneminde süren ve mö 52 yılında savaş sonucunu belirleyici alesia muharebesi adı verilen ve bu savaşlardaki askeri çarpışmaların doruğunu teşkil eden muharebeden sonra tüm bir roma zaferi ile sonuçlandı. galya (özellikle bugünkü fransa ve belçika )'nin tümü üzerinde roma cumhuriyeti hükümranlığı ve roma cumhuriyeti arazisi genişledi. galya savaşları jül sezar için roma cumhuriyeti'nin tek hakimi olmasına yol açtı.
  
  jül sezar'ın galya savaşları hakkında en önemli klasik tarihi kaynak "commentarii de bello gallico (türkçe tercümesi "gallia savaşı") olarak jül sezar'ın kendisi tarafından hazırlanan tarih kitabıdır.
• prokonsül sezar tarafından başlatılan ve sezar'ın en büyük askeri deha olduğunu kanıtlar nitelikteki savaşlar serisi. galyalılara kıyasla az sayıda kabul edilebilecek yüksek disiplinli askerin dahi bir komutanın emrine verildiğinde karşısında hiçbir gücün duramayacağını göstermiştir dünyaya. alesia savaşının sağlam bir filmini yapsalar da ağzımızın suyu akarak izlesek.
• galya savaşı esnasında sıkıştırdığı cermenlerin çaresizlikten daha şiddetli ve cesurca savaştıklarını gören julius caesar, askerlerine cermenlerin kaçmasına izin vermelerini emreder. çaresizlikten dolayı öngörülemez hareketlerde bulunan cermenler kaçmaya başlarlar. tam da bu esnada caesar askerlerine cermenlere kaçarken saldırma emrini verir. katastrof teorisi olarak bilinen olaya bir örnektir.