gresham kanunu

• nominal degerleri ayni (ne demek bu? 10 gr. altinin ve 10 gr. gümüsün üzerine 10.000.000 türk lirasi yazilip piyasaya sürüldügünü tahayyül edelim) reel degerleri farkli iki ayri paranin piyasaya sürülmesi sonucunda, insanlarin "madem gümüs olan 10.000.000 türk lirasiyla da ben 12 paket samsun alabiliyorum, o zaman altin olan 10.000.000 türk lirasini ben saklayayim, yastik altina koyayim" motiviyle -ki hakli bir motivdir- piyasadan "iyi" olan parayi cekmesi durumudur. böylece kötü para (gümüs), iyi parayi (altin) piyasadan kovmus olmaktadir.
• (bkz: kotu para iyi parayi kovar)
• daha basit bir anlatimla; soz konusu donemde,degerli madenler^*para olarak kullanildigindan,para basma yetkisini elinde bulunduran derebeyleri daha fazla senyoraj geliri elde etmek icin yeni bastiklari paranin icindeki degerli maden miktarlariyla oynarlardi.her yeni para basilirken daha fazla altin ya da gumus degerleri dusurulmus paralar piyasaya ciktigindan,insanlar eski ve madeni degeri yuksek paralari degisimde kullanmaz saklarlardi,yeni paralar dolsimda olurdu.yani kotu para piyasadan iyi parayi kovardi.tersi icin para ikamesi gecerlidir yani iyi paranin kotu parayi kovmasi.
  (bkz: para ikamesi)
• "kötü para iyi parayı kovar"
  
  gresham yasasının ana teması 'insanların değerleri aynı bile olsa daha iyi ya da daha güvenilir parayı saklaması'dır.
  - iki tane 1 ytl düşünün biri yırtık pırtık biriyle sinek kaydı traş bile olabilirsin? hangisini tutar, hangisini piyasada dolaştırırsın?
  - ya da aynı değerde nakit para ve altını düşün, yarın bir gün savaş çıkar diye hangisini saklarsın?
  - ya da iki kız düşün biri hanım hanımcık diğeri ise ağzında sakız, biraz şuh ve yollu, hafif meşrep şive ile "çalışıyorum namusumlan" diyor. hangisi ile evlenirsin?
  
  ya işte böyle. aynı nominal değerde olan altın ve gümüşü düşünün (yani her ikisi ile aynı değerde mallar satın alınabilse) her zaman altın saklanır, piyasa gümüşe kalır.
• eski esnafların para üstü verirken bi' tomar para çıkartıp, eş değerli bankanot kümesini eliyle sayar gibi yapıp, ortadan veya sonlardan bir tane vermesini bi' nebze de olsa açıklayabilen yasa. ^*
• bu teoremin iktisat teorisi bağlamında ekonomik hayatta her zaman geçerli olup olmadığı noktasında net bir fikir yürütemiyorum fakat teorem beşeri ilişkilere, içtimai hayata uygulanırsa kesinlikle doğru olduğunu düşünüyorum. evet "kötü insan iyi insanı kovar".
• iktisadi olayları tiyatroya konu yapan aristophane (iö. 448-388) "les grenouilles" "kurbağalar" adlı yapıtında, kötü paranın iyi paraya yeğlendiğini vurgulamıştır. böylece, aristophane, daha o zamanlar iktisadî bir yarayı ortaya koymuştur. 14. yüzyılda oresme bu yasayı incelemiş, 16. yüzyıldaysa bir ingiliz maliye uzmanı olan thomas gresham kendi adını taşıyan "gresham yasası"nı ortaya koymuştur. yasaya göre, "bir ülkede iki çeşit madeni para dolanımda (tedavülde) ise, kötü para iyi parayı piyasadan kovar. iyi para, kötü parayı kovamaz." görüyoruz ki aristophane bunu yirmi yüzyıl önce belirtmiştir.
  
  kaynak: ekodialog.com
• 16.yy'da ingiltere kraliçesi 1.elizabeth'in mali danışmanı olan thomas gresham tarafından çıkarılan kanun.
  
  piyasada iki tane madeni 1 lira olduğunu düşünelim. hammaddesi de gümüş olsun. birinci 1 liradaki gümüş oranı, ikinci 1 liradaki gümüş oranından daha fazla. fakat alım gücü aynı. bu durumda birinci 1 lira daha karlı olacağı için eritilerek maden olarak kullanılıyor. böylelikle piyasada iyi para dediğimiz maden değeri yüksek para piyasadan çekiliyor.
  
  (bkz: kötü para iyi parayı kovar)
• gunumuzde 1 kuruşlara yapilan muameledir.
• (bkz: bitcoin)