hüseyin cavit

• azeri edebiyat adamı
  (1882-1944)
  ø bir din adamı olarak yetiştirilmek istenmiştir.
  ø istanbul’a ilgi duyar ve eğitim almak üzere istanbul’a gelir.
  ø rıza tevfik’ten dersler alıyor.
  ø servet-i fünûn, türkçülük ve islamcılıktan etkileniyor.
  ø daha sonraları azerbaycan edebiyatının en önemli yazarlarından olur.
  ø 1941’te sibirya’ya sürgüne gönderilir.
  ø romantizm etkisi altındadır.
  ø azerbaycan’a dönünce öğretmenlik yapar.
  ø benim tanrım adlı eserinde güzellik anlayışını anlatır.
  ø kız mektebi adlı eseri ise servet-i fünûn etkisi altındaki şiir kitabıdır.
• azeri edebiyat adamı hüseyin (huseyn) cavid
  gazeteci ve yazar hüseyin cahit (yalçın)'la karıştırılır. ilgisi yoktur.
• azerbeycan edebiyatının özellikle de tiyatrosunun temel taşlarından biridir. türkiye'de eğitim görmesine hatta türkiye türkçesiyle yazmasına rağmen yeterli derecede tanınmamıştır. şimdi biz biraz piyes, dram ve trajedilerinden bahsedeceğiz.
  
  cavid'in yazdığı ve azerbaycan'ın ilk manzum dramı olan ana, tek perdelik bir oyundur. 4 perdelik oyunu maral ise ikinci eseri olmuş, kitap halinde çıkmıştır. azerbaycan'ın ik manzum trajedisi olan şeyh sen'an, tebriz'de oynanan ilk oyunudur. sonradan adı şeyda olan "nakâm" ise beş perdelik mensur trajedidir. konusunu tükiye'deki yaşamdan alıp batılılaşmayı işleyen uçurum, dört perdelik bir oyundur. yine türkiye yaşamıyla olan diğer eseri afet, istanbul'da yazdığı bir oyundur.
  
  oyuncuların oynmakta zorlamasıyla sonradan hüseyin cavid'in sonradan düz yazıya çevirdiği iblis, azerbaycan, türkmenistan ve tebriz'de oynanmıştır. hz. muhammed'in mücadelesini anlattığını peygamber, timur ile yıldırım çatışmasını anlattığı topal temur dram türünde kaleme aldığı bir diğer oyunlardır.
  
  konusunu şehname'den alan siyavuş, sahnelenen oyunlarından biridir. sonradan ermeniceye de çevrilir. rusçada "prens" anlamında olan kınyaz isimli eseri ise 1917 rus devrimiyle ilgilidir. iran hayatından bahsettiği telli saz ise birkaç parçası ele geçirilebilen dram türünde bir oyundur. kayıp eserlerindendir.
  
  ömer hayyam'ı konu alan hayyam ise hem ödüllü hem de sahnelenen oyunlarındandır. kayıp olan eserlerinden bir diğeri de şehla'dır. hemen sonrasında senaryosunu yazdığı köroğlu da kayıptır. ve son piyesi olan iblisin intikamı, ispanya iç savaşından bahseder.
• hakkında, nergiz gahramanlı tarafından "azerbaycan türk edebiyatının büyük romantiği hüseyin cavid" adında bir inceleme eser yazılan yazar.
• türklüğü gururla yaşayan ve yaşatan fikir adamı.
  
  "oğlum,
  
  sen bir baba yiğitsin. sen bir türk oğlusun, mert oğul kendi kökünü unutmaz!
  
  er oğlu er ol. sözlerimi unutma. haysiyetli bir baba yiğit ne oynar ne güler ne de ağlar. çünkü oynamak çingenelerin işidir, gülmek çocukların payıdır, ağlamak da dul kadınlara yakışır.
  
  bir türk çadırda doğar, savaşta ölür."
  
  ("maral" adlı eserinden)