harlem renaissance

• 20. yüzyıl başında new york - harlem'in özünde, yalnızca afro-amerikan olan bir eşcinsel alt kültürü. harlem rönesansı, afrika kökenli eşcinsel amerikalıların tarihinde önemli bir dönem olarak kabul edilir ve edebi rönesans, blues ve 1920'lerde harlemi ünlü yapan klüpler üzerinde yoğun etkisi vardır. harlem'in eşcinsellerinin kendilerine ait olduğunu iddia ettikleri gizli meyhaneler, özel partiler ve kadın kılığındaki erkeklerle dolu balolar bu dönemde oldukça sık görülen şeylerdir. ayrıca ırksal ve cinsel baskıların kesişmesi apayrı bir "siyah eşcinsel alt kültürü"nün doğuşunu tetiklemiştir.
• langston hughes harlem renaissance şairlerinin başında gelir. "black is beautiful" diyerek olay yaratmıştır, bir süre sonra bu cümle akımın sloganı haline gelmiştir. bu dönemde genelde afrikalı-amerikalıların "aptal" olduğu düşüncesini yıkma amacı güden eserler verilmiştir. bu süreçte bilinçli olarak afrikalı-amerikalı yazar geleneği oluşturulmuştur (blues ritmlerinin şiirlerde kullanılması vs.) harlem renaissance'a en ters giden şair beyaz bir ailede evlatlık olarak büyüyen countee cullen olmuştur çünkü direk shakespearean sonnet formunu kullanır fakat kölelikten bahseder.
• harlem rönesansı veya ilk adıyla yeni siyahi hareket, afroamerikan sanatı ve edebiyatının 1920'lerle 1930'ların başlarında new york şehrinin harlem semtinde serpilip gelişmesidir.
  bu yeniden doğuş için gereken ortam, köleliğin ve 1800'lerdeki yeniden yapılanma dönemi'nin zorluklarına dayandıktan sonra özgürlüklerine yeni kavuşmuş milyonlarca güneyli siyahinin büyük göç olarakta bilinen toplu göçle new york ve diğer kuzey şehirlerine taşınmasıyla oluştu. 1. dünya savaşı'nın sonunda fakir ama kültürel açıdan canlı bir siyahi topluluk harlem'de kök salmıştır.
• 1920'i ve 1930'lu yıllarda new york'un harlem bölgesinde yaşayan çok sayıda afro-amerikalı arasında tekamül eden sanat ve edebiyat hareketi. afrika'daki köklerinden esinlenerek müzik, dans, film, resim, tiyatro ve kabare gibi birçok sanat dallarında faaliyetlerde gerçekleştirildi. harlem rönesansı, sanat tarihçisi alain locke'nin 1925 tarihli "the new negro" isimli kitabından sonra "yeni zenci hareketi" adıyla anılmaya başlandı.
  
  harlem rönesansını gerçekleştiren afrika kökenli amerikalı vatandaşlar, oldukça zengin ve eğitimli kişilerdi. dolayısıyla bu akım, kendine özgü tek bir karakter veya tarzdan meydana gelmiyordu. tam tersine sanatçıların taşıdığı ve içinde yetiştiği kültürel farklılıkları yansıtacak şekilde ortaya konulan yapıtlar çok çeşitli kültürel öğeler ve yaklaşımlar içeriyordu. siyahi sanatçılar, çalışmalarını yaratırken aynı zamanda beyaz insanlardan da destek görüyorlardı.
  
  harlem rönesansı'nda en baba sanatçı olarak addedilen isim şüphesiz ki, "crisis" ve "opportunity" gibi dergiler için yaptığı çizimler ve kapak tasarımı ile aaron douglas'tır.
• konuyla ilgili immortal technique şarkısının adı. ahanda sözleri:
  
  harlem once was red line district rated
  designated ghetto like the yellow star of david
  and you wonder why people don't own their homes
  'cause the racist bank wouldn't fuckin' mortgage a loan
  until after the invasion of gentrification
  eminent domain intimidation
  that's not negotiation
  and it's frustrating to look at every day
  like watching a porno on 56k
  biohazard labs instead of storerooms
  what's next motherfucker projects as dorm rooms
  you ain't fooling nobody in this community dude
  with your little fake manhattanville community group
  ıvy league real estate firms are corrupt
  they lay siege to your castle like the moors in europe
  they treat street vendors like criminal riff raff
  while politicians get the corporate kickbacks
  harlem renaissance a revolution betrayed
  modern day slaves thinking that the ghetto is saved
  'til they start deporting people off the property
  ethnically cleaning the hood, economically
  they want to kill the real harlem renaissance
  trying to put the virgin mary through an early menopause
  the savior is a metaphor for how we set it off
  guerilla war against the rezoning predators
  when ı speak about harlem, ı speak to the world
  the little afghan boy and the bosnian girl
  the african in sudan, the people of kurdistan
  the third world american indigenous man
  palestinians, washington heights, dominicans
  displaced new orleans citizens
  beachfront brazilian favelas that you livin' in
  the hood is prime real estate they want back in again
  ı didn't write this to talk shit, ı say it because
  some of y'all forgot what the harlem renaissance was
  we had revolution, music and artisans
  but the movement was still fucked up like parkinson's
  'cause while we were giving birth to the culture we love
  prejudice kept our own people out of the club
  only colored celebrities in the party
  and left us a legacy of false superiority
  w.e.b. du bois verses marcus garvey
  and we ended up selling out to everybody
  the dutch soldiers and the john gotti's
  bankers ? modern day gangsters, a mobile army
  they want to move us all out the nyc
  like they did to the jews with the alhambra decree
  so support your own businesses and do the knowledge
  'cause the real harlem renaissance is economic
• türkçe karşılığı olarak diğer bir adı; "yeni siyahi hareket (harlem rönesansı)' tir"
  
  afrika asıllı amerika' lıların (afroamerikan) 1920' lerden 1930' lara kadar ulaştıkları bir nevi aydınlanma ve gelişme haraketidir.
  
  bu dönemde amerikan topraklarında bir çok yeni sanatçı ortaya çıkmıştır.
  
  haraketin etkisini kaybetmeye başlaması ve bitmesi; amerika' da 1929 yılında sert bir şekilde yaşanan dünya ekonomik bunalımına dayanır.
• (bkz: harlem rönesansı)