işlem sırası

• matematikte belli sayılar ve işlem işaretlerinden meydana gelmiş bir öbekte işlemlerin hangi sırada yapılacağını belirtir kurallar silsilesi
• islem onceligi olarak da bilinir.
• coklu islemlerde carpma bolme toplama cıkarma olarak takip edilmesi gereken kural
• ilköğretimde akılda tutması zor oluğu için şu taktiğin kullanılmasını önerdiğim sıradır;
  
  elimize bir tebeşir alıyoruz ve varolan gücümüzle tahtaya fırlatıyoruz allah ne verdiyse.
  
  1.tebeşir tahtaya çarpıyor= çarpma
  2.kırılıyor bölünüyor=bölme
  3.sonra gidip yerden topluyoruz=toplama
  4.ve geriye kalan son işlem=çıkarma
• matematiği ingilizce öğrenen kimi anadolu liseliler gibi pity my days at school cümlesi ile bilinebilecek silsile.
  
  pity: power` : kuvvetler`
  my: multiply` : çarpma`
  days: divide` : bölme`
  at: add` : toplama`
  school: çıkarma işleminin ingilizcesi.. gelmedi işte aklıma...
  
  cümlenin türkçesi ise okulda geçen zavallı günlerim gibi birşey.
  
  neyse işte, o zamanlar gayet kolaylaştırıcı bir yöntem idi. bilmiyorum şimdiki öğrenciler nasıl ezberliyor. ve hala hasan iki salak osman dört mü?
• islemler yapilirken soyle bir sira takip edilebilir:
  
  1) parantez icindeki islemler yapilir. ic ice parantezler var ise de once icteki parantez yapilarak, disa dogru devam edilir.
  
  2) uslu islemler yapilir. (not: koklu sayilar, uslu sayilar seklinde yazilabilir. 16^1/2= karekok(16)=4)
  
  3) carpma veya bolme yapilir. ikisi de ayni anda var ise solda hangi islem var ise o islem once yapilir. ornek: 4*6/3 = 24/3 = 8
  
  4) toplama veya cikarma yapilir. ikisi de ayni anda var ise solda hangi islem var ise o islem once yapilabilir. ornek: 6-2+3 = 4+3 =7
  
  ayrica
  
  yabanci ulkelerde bu islem onceligi bodmas, pemdas, bedmas veya bidmas seklinde kisaltmalarla akillarda tutulmaktadir.
• akılda tutulması en kolay yöntemlerden biri de "bodmas" sözcüğüdür. sırasıyla "brackets of division - multiplication - addition - subtraction" işlemlerini ifade eder.
  
  yani; parantez içindeki işlemler, bölme, çarpma, toplama, çıkarma sıralamasıyla gider diye öğretmişlerdi nice zamanlar önce.
• zamanında okulda çarpböltopçık şeklinde tekerleme gibi öğretilmişti. öyle aklıma kazınmış kı asla unutmam.
• (bkz: operator precedence)
• programlama dilleri söz konusu olduğunda aritmetik işlemlerin yanı sıra boolean mantık işlemleri, kıyas^* ve değer atama^* işlemleri v.b. de birbirine göre belirli bir işlem sırasına sahiptir.
  
  aritmetik işlemlerin sıralaması standart olmakla beraber, diğer işlemler dahil edildiğinde sıralama dilden dile farklılık gösterebilir. dolayısıyla c++'ta yazılmış karmaşık bir ifade, misal, matlab'la aynı sonucu vermeyebilir. bu durumda yapılması gereken, dildeki işlem sırasına güvenmek yerine yazılan ifadeyi uygun şekilde parantezlerle gruplandırmak ve sıralamaya müdahale etmektir.