imkansız takas

• "günümüzde akla gelecebilecek bütün stratejiler şöyle özetlenebilir:
  başımızı kurtaramayacağımız borcu, krediyi, gerçek olmayan ve adlandıralamayan her şeyi dolaşımda tutmak.
  
  nietzsche de tanrı'nın başvurduğu hileyi şöyle çözümlüyordu:
  o, büyük alacaklı'yı borçtan kurtarmakla; oğul'un fedakârlığı sayesinde insan'ı borçtan kurtarmakla, borçluyu da bu borcu ödeyemez hale getiriyordu, çünkü alacaklı borcu çoktan ödemişti - böylelikle tanrı, bu borcu sonsuza dek dolaşıma sokma imkânı yaratıyordu ve insan bunu, ömür boyu üstleneceği bir hata olarak omuzlarında taşıyordu.
  
  işte tanrı'nın kurnazlığı. aynı zamanda sermayenin kurnazlığı; bir yandan dünyayı giderek artan bir borca sokarken diğer yandan da onu ödemeye çalışıyor; böylelikle, bu borç hiçbir zaman bitirilemeyecek ve hiçbir şeyle takas edilemeyecek hale geliyor." - impossible exchange, syf 13.
  
  "'ruhlarımızı kurtarın!' onları aslında hiç kaybetmedik ki."
  the man from earth
• okurken bitap düştüm. bazı yerleri tekrar tekrar okusam dahi anlayamadım fakat anlayabildiğim yerler beni etkilemeye yetti. zor kitaplardan, öyle okudukça falan da açıldığı yok ancak her tespit sağlam temelli. özellikle sanallıkla ilgili yerler. metaverse, uzaktan çalışma, vr teknolojisi gibi görece daha çok yeni hayatımıza giren şeyleri de hesaba kattıkça işin içinden çıkılmaz bir hal alıyor imkansız takas.
  
  gelecekte bu sanal dönüşümün yaratacağı bazı tehlikelerden de bahsedilmiş kitapta. benzer şekilde yuval noah harari de ilerde yaşanacak etik sorunlardan bahsetmişti homo sapiens'te. insanların klonlanabilmesi ihtimali üzerinde epeyce durulmuş ve burada yazar anladığım kadarıyla kendisine ait yeni bir tanım getirmiş. "vekaleten intihar". bunalıma sık sık giren insanlığın klonlanabildiği zaman intihar güdüsünü bastırması için klonunu öldürmesi yahut klonunun kendini öldürmesini sağlaması gibi bir mevzu. acayip.
  
  "gerçeklik giderek teknik ve verimli bir hale geliyor, her şey kayıtsız şartsız gerçeğe dönüşüyor, ama artık hiçbir anlam taşımadan."
  
  "her durumda, özgürleşmek için önce köle olmak gerekir.
  ....
  köleliğin her bir evresi, bir öncekinden hem daha incelikli hem de daha berbattır.
  gönüllü olmayan kölelik, yani kölenin köleliği açık şiddet ortamında yaşanır. gönüllü
  kölelik ise şiddete rıza gösterilmesini gerektirir. irade özgürlüğü var, ancak özgürlük
  iradesi yok."
  
  "seçilmiş yakınlık aşkın tutkusundan çok daha güçlüdür."
• okumakta çok zorlandığım fakat kendimi okumaktan da alamadığım eser. yazarı okumaya baslamak icin yanlış eser seçimi midir diye düşünmeye başladım. fakat uzun zamandir herhangi bir yazar bu denli etkilememişti, ısrarla ve hatta diger kitaplarını da edinerek okumaya devam edeceğim.
  
  --- spoiler ---
  
  ''rastlantı dünyanın en eski ilahi gücüdür, birine rastlamanız bazen bir ödüldür bazen de bir ceza''
  
  “ınsanlar zeki makineler yarattıklarına ve onların hayalini kurduklarına göre demek ki gizliden gizliye kendi zekalarından umudu kesmişler ya da yararsız ve canavarca bir zekânın ağırlığı altında eziliyorlar. bu yüzden de ne yapıp edip onu makinelere kilitliyor onunla oyun oynayıp gülüyorlar. makinelerin zekasına güvenmek aslında bilme sorumluluğundan kendini kurtarmaktır. tıpkı bizi yönetme sorumluluğunu siyasetçilere vermenin bizi iktidar sorumluluğundan kurtarması gibi.”
  
  --- spoiler ---
  
  jean baudrillard
  
  l'echange impossible' 1999