dolaylı tutum ^*

• ingilizcede "indirect approach" olarak ifade edilen askeri strateji kavramı. geçmiş yüzyıllarda pek çok örneğine rastlanmasına karşın, modern savaş terminolojisinde b.h. liddell hart tarafından formülize edilmiştir. yüksek risk alarak ve efor sarf ederek düşmanın savaş alanında kesin imhasını hedef alan clausewitz yaklaşımının aksine, düşmanın savaş kabiliyetini felç ederek amaca ulaşmayı esas alır. amaç, fiziki ve psikolojik ölçekte düşmanın savaşma kabiliyetini bozarak, dengesini sarsarak ve savaş kabiliyetini besleyen kaynakları kurutmaya çalışarak sonuca ulaşmaktır.
  
  dolaylı tutum, konsepti gereği sun tzu mantalitesine de uyumluluk göstererek maksimum enerji ve risk gerektiren manevralardan kaçınarak da sonuca ulaşmanın mümkün olduğunu pratikte formülize etmiştir. clausewitz, "kan, zaferin bedelidir" demiştir. zafere ulaşmak için yüksek bedeller ödemeye peşinen hazırlıklı olunması gerektiğini ifade eder. liddell hart ise stratejinin mükemmelliğini, ağır bir çarpışmaya girmeksizin sonuç sağlayabilme yeteneği olarak yorumlar.
  
  dolaylı tutum mantığını günümüz dünyasının açığa çıkardığı dinamiklere göre yorumlamaya çalışırsak, klasik clausewitz yaklaşımlarına kıyasla bu yaklaşımın günümüze daha uygun olduğunu görebiliriz. savaş ve çatışma eylemlerinde clausewitz doktrininin ortaya koyduğu bazı gerçeklikler günümüzde de geçerliliğini sürdürse de, dolaylı tutum mantığının günümüz dinamiklerinde geleneksel clausewitz yaklaşımlarına bir güncelleme çektiği bariz bir şekilde ortadadır.
• moğolların efsane mareşali subutayın avrupa'da uyguladığı stratejidir.