endüstri 4.0 ^*

• hedefinde yuzde yuz insansiz uretim olan sanayi devrimi.
  
  soyle ki, ahmetten aldigim delik makinesiyle mehmetten aldigim boya makinesini konusturur birinin isi bittiginde urunu ondan oburune otomatik aktarir sonra dienardan aldigim parrotla ucretsiz nakliyesini yaparim isciye para odemem uretim hatalarini minimize ederim verim artiririm mantigi gudulmektedir. ulkemiz bu duruma acilen uyanmali, yoksa is gucunun bollugu ile yatirim ceken ulkemizin sanayisini bitirebilecek bir durum.
  
  endustri 4.0 in, jeopolotik konum out.
• (bkz: industry 4.0)
• https://www.youtube.com/watch?v=xrnxw8z9y_0
• tam bir baş belası. insanlardan sonra, "şey" leri de fişlemeye başladık.
• almanlar tarafından başlatılması planlanan siber- fiziksel sistemler aracılığıyla gerçekleşecek 4. sanayi devrimine verilen addır. bir diğer adı ise intelligent production dur. bu tema bu seneki world economic forum`da da kendine geniş yer bulmuştur.
  
  aslında (bkz: internet of things) ile dijital dünyanın birbirine bağlanması söz konusu. makinelerin birbirleri ile internet üzerinden hatta sensörler aracılığıyla iletişim kurduğu bir imalat dönemine doğru gidiyoruz. örneğin bir sabun imal fabrikasını düşünelim. mallar üzerlerindeki rf-id etiketleriyle hangi bileşikten ne kadar miktar lazım olduğundan tüketicinin bireysel isteklerine kadar herşeyi biliyor mal ve buna göre üretim yapılıyor, eğer eksik malzemeler varsa sistem onu otomatik olarak sipariş veriyor. insanoğluna ise bir tek bu işlemin sonunda kontrol etmek kalıyor. böylelikle imal süresinin tamamen dakik olması ve kişilerin isteklerine göre üretimin kolaylaştırılması bekleniyor. ancak bu aynı zamanda çoğu insanın işlerinden çıkması demek ki bu da uzun vadede işsizlik rakamlarının artması demek. ona nasıl bir önlem alacaklar merak ediyorum
  
  nesnelerin interneti kavramı ile hayatımıza girecek kavramlardan bazıları şunlar: smart grid, smart factory, smart home. örneğin rüzgârlı havalarda üretilen rüzgar enerjisi veya güneşli havalarda üretilen güneş enejisi fazla geldiğinde bu fazla enerji fabrikalarda veya evlerde kullanılacak. böylece enerji fiyatlarında bir düşüş ve ekosistem dostu çalışmalar yapmak hedefleniyor.
  
  yani dezentral(merkezi olmayan) bir imal modeli bizi bekliyor. bu aslında varolan tüm datalarin ve hizmetlerin dünya çapında kullanılmasının sonucu. tabi bunun yanında endüstri 4.0 pekçok riski de beraberinde getiriyor. beni su an en çok endişelendiren ve merak ettiren cyber risk ve şirketlerin bunun önlemek için nasıl yazılımlar geliştirdiği. eğer inovasyon ve siber güvenlik arasında doğru bir denge kurulamazsa, big datanın şirketi mahvedecegi açık hatta nerede okuduğumu hatırlamıyorum ama şirketlerin siber risk açığından dolayı yapacağı zararın yıllık 400 milyon dolar dolaylarında olması bekleniyor.
• dünyada hayatı büyük bir değişikliğe uğratacak devrim. biz toplum olarak ilkinde meleklerin cinsiyetini tartışıyorduk. ikincisinde ise ceddimizin ne kadar büyük olduğunu tartışıyoruz. o halde başımıza gelecek her şey bize müstehak. çünkü 150 senedir bir yol alamamışız.
• bir süredir duyduğumuz, her geçen gün daha fazla duymaya başlayacağımız, belli bir süre sonra da hayatımızın ortasına yerleşecek yeni bir dönemin adı.
  
  şu sıralar ülkemizin gündemi, bu dönemi neresinden yakalayacağımız üzerine kurulu.
  
  yine geçmişte birçok konuda olduğu gibi bu akımı yıllar sonrasından takip ederek ve sadece kopyalayarak mı yer edineceğiz yoksa dünya ile aynı anda ve entegre bir şekilde sistemin içerisinde yerimizi alabilecek miyiz?
  
  her ne kadar bu sistemin içerisinde en başından itibaren bulunabilecek çok güçlü firmalarımız ve beyin gücümüz olsa da, şahsi inancım yine bu akımı yakalamayı başaramayacağımız yönündedir. geç kalmak üzereyiz ve büyük bir ihtimalle çok kısa bir süre sonra, gel kaldık diyeceğiz.
  
  aslında endüstri 4.0 hepimizin kafasında yıllardır yer alan görüntülerin gerçekleşmesi. nasıl interneti önümüze koydular ve kullanmaya başladık, bunun bize yansıyacak kısmı da bu kadar kolay olacak.
  
  öncelikle kullandığımız makineler daha elektronik, daha otomatik daha sanal bir gerçekliğe sahip olacak. makinelerden kastım; içeriğinde bir şekilde elektronik bulunan her türlü alet.
  
  bu elektronik yapı, içerisinde bulunan ağ sistemi ve internet ile düşündüğümüzden biraz daha fazla otomatikleşecek ve bu otomatik sistemler sanal olarak elimizin altında olacak. tabi en önemlisi gerçek zamanlı bir şekilde bağlantı sistemi oluşturulması.
  
  yani, şöyle düşünelim; bir seramik fabrikasında 30 tane farklı özelliklere sahip makine var. bu makineler her ne kadar birbiri ile entegre ve tam otomatik olsa da içerisinde akıllı bir sistemi barındırmıyor. ınternet ile birbirine bağlanmış makineler arasındaki iletişim ve süreç yönetimi girmek üzere olduğumuz sistem içerisinde hem fabrika içi hem de fabrika dışı tüm etmenlerle de entegre haline gelecek. burada önemli olan nokta şu - fabrika içi ve fabrika dışı- endüstri 4.0'da sınırlar kalkıyor.
  
  hani hep konuşulur ya, satın alma zinciri ve lojistik zinciri arasındaki fark gibi.
  
  şu anda sahip olduğumuz sistem satın alma zincirine bir örnek ama endüstri 4.0 ile lojistik zincirinin tüm ağları birbirine bağlanmış olacak. bu zincirde herhangi bir aksaklık olması durumunda, soruna vardiya müdürü müdahale etmeyecek, vardiya müdürü evinde uyurken, vardiya şefi olan robot sorunu görecek ve vardiya müdürünün cep telefonuna bilgi notu gönderecek. bilgi notuna aldığı cevabı da fabrikada uygulayacak. üretim sisteminin içerisinde çalışan insan sayısı düşecek, bu da ilk aşamada istihdamda azalamaya neden olacak gibi görünüyor ancak varılacak sonuç bu olmayacak, nitelikli istihdamda artışa gerek duyulacak. know how her zamankinden daha önemli hale egelecek.
  
  bir başka konu, big data dedikleri şu veri toplama ve analiz kısmı. şu anda bir veri analizi yapmak istediğimizde, öncelikle buna karar vermemiz gerekiyor. oysa ki sanayi 4.0’da veriler gerçek zamanlı olarak analiz edilebilecek. üretim sisteminde otomatik olarak akan veriler, otomatik olarak analiz edilecek ve otomatik sonuçlar ortaya koyacak. bu otomatik sonuçlar da yine otomatik olarak süreci iyileştirmede kullanılacak.
  
  diyelim ki fabrika yeni bir ürün geliştirmek istiyor çeşitli deneme üretimi, maliyet çalışması, hangi makinenin kullanılacağı vb ile ilgili fizibilite yapılacak. hiçbirine gerek yok. sanal bir fabrika oluşturulacak ve yeni ürün bu fabrikada denenecek.
  
  bütün bunların ne faydası olacak. verimlilik artacak ve maliyetler düşecek. dolayısıyla bu sistemin içinde ne kadar çabuk yer edinirsek rekabet gücümüz o kadar artacak ya da tam tersi edinemediğimiz ölçüde azalacak.
• bazı gelişmiş ülkeler bu "devrim" de çok iyi bir performans göstermektedir. bunun sebebi tabii ki eğitime ve bilime yapılan yatırımlardır. bu aslında avrupa ve abd için büyük bir şans, çünkü kendi ülkelerindeki eğitimli ve pahalı ücrete çalışan güruhlar eski, konvensiyonel iş modellerinde gelişmekte olan ülkelerin gerilerinde kalmışlardır. fakat 4. sanayi devrimi ile birlikte yeni iş modelleri avrupa ve abd etrafında şekillenebilir(ki öyle oluyor şuanda)
  
  ben işin daha çok otomotiv tarafını takip ediyorum, isteyene bu konuyla alakalı bilgi-destek de verebilirim. bu alanda başı çeken bölge california ve özellikle silikon vadisi. bakın abd demiyorum. abd'nin hala birçok eyaletinde eski kafalı 80'leri yaşayan yöneticiler hakim olduğundan genç ve dinamik california'nın arkasındalar.
  
  kuzey avrupa da bu konudaki yatırımların çok gelişmiş olduğu bir bölge. yoğun eğitimli avrupa topluluğu ve konservatif bakış açısından bir nebze uzaklaşmış gençlik önemli işler çıkarıyor. ancak güney avrupa için aynı şeyleri söylemek zor.
  
  çin; sınırsız para ve şuanda sahip olduğu nitelikli insan ordusuyla bu savaşta ben de varım diyor. işin çin kısmı hakkında yazabileceğim çok çok fazla şey var ama onu da başka bir güne saklayalım.
• (bkz: smart cities)
• (bkz: #60337415)