irlanda edebiyatı

• köklü bir edebiyat ve tiyatro geleneğinden gelen irlandalıların dünya edebiyatında önemli bir yere sahip olan edebiyatları. en çok bilinen eserler genellikle ingilizce olarak verilmiş. ^*
  
  (bkz: oscar wilde) (bkz: james joyce) (bkz: samuel beckett) (bkz: william butler yeats) (bkz: george bernard shaw) (bkz: jonathan swift) (bkz: oliver goldsmith)
• genellile ingiliz edebiyati kapsaminda ele alinsalar da aslinda irlanda kokenli olan yazarlarin olusturdugu ve ingiliz edebiyatindan belli ozellikleriyle ayrilan edeblyat.
  hatta isimlere baktigimizda shakespeare ve charles dickens gibi birkaç dev haric ingiliz edebiyatinin en onemli isimleri irlanda kokenli olan yazarlardir.
  
  james joyce : sadece irlanda ve ingiliz edebiyatinin degil dunya romaninin da en onemli birkac isminden birdir.ullysess adlı romanı dünya romanının temel taşlarından biridir ve kendinden önceki yazılmış tüm romanların bir bireşimi sayılır.
  bernard shaw : genellikle shakespeare' den sonraki en onemli ingiliz oyun yazari kabul edilir.
  oscar wilde: iste komple bir edebiyat adami. hem oyunlari hem romani hem de masallari ile her kesime hitap eden bir deha. ayrıca sanat hakkındaki görüşleri ile önemli bir eleştirmen.
  william butler yeats : sadece siirleri ve oyunlari ile degil sanat hakkindaki dusunceleriyle de dunya edebiyatinin en onemli isimlerinden.
  samuel beckett : yine bir dunya devi. oyunlari ve romanlari ile tam anlamiyla devrimci. godot'yu beklerken adlı oyunu tiyatroyu dönüşüme ugratmıştır bilindiği gibi.
  jonathan swift : gulliver'in gezileri adlı mizahi romanı okumayan ya da duymayan var mı?
  iris murdoch : 20.yuzyilin en onemli romancilarindan biri.
  maeve binchy: italyanca ask baskadir desem yeterli mi?
  
  daha irili ufakli bircok unlu yazarlari vardir irlandalilarin.
  ama nedense ozgun bir edebiyat olarak lanse edlip incelenmezler. ingilizce yazdiklari icin ingiliz edebiyatina dahil edilirler.
• 19. yüzyıl sonu, 20. yüzyıl başını kapsayan dönemde irish literary revival olarak adlandırılan harekete konu olmuştur.
  
  william butler yeats, lady gregory, douglas hyde, george mooregibi birçok ismin katkılarıyla çeşitli şekillerde hayat bulan hareketin başlıca amacı, en başta eski irlanda folklorünü ve geleneklerini canlandırarak, bağımsız irlanda kimliğini ifade edebilmekti. sömürge öncesi kelt geçmişini yeniden gözler önüne sermek, edebi eserlerdeki irlanda kimliğini de sil baştan oluşturma şansı tanıyacaktı. bu bağlamda da eski kelt efsanelerinden başlayan araştırmalara girişmek ve galik kültürüne yeni bir hayat vermek elbette ki en mantıklı başlangıç noktası olacaktı. tüm bunları başarabilmek adına ortaya çıkan oluşumlardan bazılarına bakıldığında, girişimin ne kadar ciddiye alındığı görülebilir:
  
  - irish literary society
  - national literary society
  - the gaelic league (douglas hyde tarafından kurulmuş olup, dile verdiği hatırı sayılır derecede önemle muhtemelen en dikkate değer olanlarıdır. irlanda dilinin ulusal dil olarak muhafaza edilmesi ve kullanımının yaygınlaştırılması ile var olan galik edebiyatın incelenmesi ve yayımlanması en belirgin odak noktaları.)
  
  bunlara rağmen irlanda edebiyatı ortalama bir edebiyat bilgisi olan birçok insanın gözünde, ana akım irlandalı yazarlara belki de -mantığı tartışılır olsa bile- ingilizce yazılan birçok eseri içine çeken ingiliz edebiyatı kapsamına alınmaktan başka bir şans bırakılmaması nedeniyle hala başlı başına ayrı bir kimlik kazanamamış olsa da, bu hareket vesilesiyle irlanda dilindeki birçok kitabın da yayımlanması sayesinde farklı bir boyut kazanmıştır.
• (bkz: #72818738)
• ingilizce olmasının da avantajıyla, nobel edebiyat ödüllerinde sağlam bir payı vardır.
• sedat demir denince akla gelen.
• irlanda ve özellikle de dublin şehri pek çok yazar ve şairi yetiştirdi. özellikle 20. yüzyılda dünya edebiyatının seyrini değiştiren eserleri yazanlar bu ülkenin topraklarından çıktı. bir ada ülkesi olması, birleşik krallık'la yaşanan tarihi çekişmeler gibi nedenlerle tarih boyunca edebiyatın en farklı yazarlarının, şairlerinin yetiştiği bir yer oldu.
  
  irlanda edebiyatı denilince irlandalı yazarlar hakkında yaptığı araştırma kitaplarıyla bilinen abd'li edebiyat eleştirmeni richard ellmann olmak üzere jonathan swift, oscar wilde, william butler yeats, james joyce, george bernard shaw, flann o'brien, samuel beckett, seamus heaney, claire keegan ve billy o'callaghan'dan bahsedebiliriz.
  
  irlanda edebiyatını detaylıca anlattığım video için: https://youtu.be/whvfwddtrlo
• yazarlarının geneli eserlerini irlanda'da değil başka memleketlerde yazmıştır. hatta çoğu hayatlarının çoğunu irlanda dışında geçirmiştir.
• ingilizleri geçmişlerdir, geçmişler midir ya da, bir tarafta shakespeare, dickens, diğer tarafta swift, j. joyce, oscar wilde.
  dünyada birşeyler eksik kalırdı onlar olmasa.