ivme

• (bkz: hiz)in artma/azalma kuvvetini ifade eden terim.
• eğer sıfırsa hız sabittir, eğer sabitse hız değişkendir, en büyük kazık konuyla alakalı...
• 'a' işaretiyle gösterilir...
• ingilizcesi acceleration
  hızın zaman biriminde değişmesi. birimi: metre/(saniye^2)
  yerçekimi ivmesi (bir g) = 9.8 metre/sn^2
  
  otomobillerin hızlanma ölçüsü
  örn: 0-100 km/saat hıza 7.9 saniyede çıkan otonun ivmesi 5.0 saniyede çıkan otodan zayıftır
  otolarda yaygın olarak ivmelenme diye de kullanılır
• ivmeniz negatifse (-) hızınız azalıyor, ivmeniz pozitifse (+) hızınız artıyor, ivmeniz sıfırsa (0) hızınızda değişim yok demektir. ivme olgusu ve cisimlerin bundan etkilenmesi konusu star wars filminde kesinlikle kaale alınmamıştır. örneğin yodanın 0.5 sn'de 200 km hıza çıkan ya da 200 km ile giderken birden yavaşlayan uzay şeysinin içinde bastonuna tutunarak ayakta durması gibi. normalde araçtan kazınmayı gerektirir böyle bir ivme.
• ivme bir cismin momentumunda meydana gelen değişiminin kütlesine oranıdır.
• hızın hızı.
• otobüste minibüste şöföre içten içe "değiştir ulan artık şu vitesi" dedirten hede.
  
  tipik bir 99 entry'si gibi oldu bu da.
• evrenin sırlarından biridir.
  
  ekşi sözlükteki fizikçiler, neredesiniz! bir fizikçi olmayan ben, "bu sayfada ki yazılanların hepsini okudum, sizi kınıyorum ve size laflar hazırladım!"^*
  
  1. klasik fizikte ivme, teorinin merkezindedir.
  i.) konum, konumun değişimi=hız, hızın değişimi=ivme
  ii.) kütle×ivme=kuvvet (veya daha genel olarak momentum-kütle ilişkisi)
  hareketin kinetik ve kinematik alanlarda incelenmesi, cisimlerin mekanik etkileşimlerinin incelenebilmesi için ilk sağlıklı adım olmuştur.
  
  2. dairesel - eliptik (merkezcil) hareketler
  merkezcil ivme kavramı sayesinde gök cisimlerinin hareketi açıklanabilir hale gelmiştir. klasik fizik alt başlığından ayrı ele almamın sebebi, merkezcil hareket kanunlarının "güneş bir tanrıdır", "jüpiter bize küstü ağzımıza sıçılacak" gibi hurafelerden insanlığı kurtarmasıdır. bu bakımdan kendi başına büyük bir öneme haizdir.
  
  3. elektromanyetizma
  elektrik yükü olan bir parçacık ivmelendirilirse ışıma yapar. elektromanyetik ışımanın anlaşılması sayesinde ışık dediğimiz şeyin, görmek dediğimiz şeyin gerçekte ne olduğu hakkında fikir sahibi olunabilmiştir.
  
  4. kuantum fiziği
  elektronun çekirdek çevresinde dönen gezegenler gibi modellendiği atom modelinde (bkz: bohr atom modeli), elektronun merkezcil ivme sebebiyle sürekli ışıma yaparak enerjisini kaybedip çekirdeğe düşmemesi çelişkisi, farklı modellerin kurulmasına ön ayak olmuştur.^*
  
  fizik, evrenin temel yasalarını inceleyen bilim dalı ise, fiziğin temel yasası da ivmedir.^** öyle ki, ivme gibi temel bir kavramın 2. derecede değil de 186653. dereceden türevde etkili olduğu bir evrende yaşasaydık, büyük ihtimal hiç bir fenomeni açıklayamayacaktık... ya...yaa...
  
  ^*
• birim zamanda hızda meydana gelen değişimdir. sabit hızla giden bir araçta iseniz çevrenize bakmazsanız hareket ettiğinizi anlamazsınız. dünyanın dönüşünü anlayamamamız bu nedenledir