kıhya

• kız istemek/kız görmeye gitmek için gelenlerin bütünü, kız istemeye gelen aile. görücüler yani. cümle içinde kullanmaya çalışırsak: "istenen kız kıhyalarına demediğini bırakmadı, itin götüne soktu, kendi ailesini bile şaşırttı ve utandırdı." bunu yazılı olarak bulamayacağım dünyada inanmayacağım olasılıktı. düşük olasılıklı yazım türevi olarak 'kığya'ya da baktım, sonuç sıfır. benim bilgim fethiye yöresine ilişkin. mutlaka bir yayılımı, yandaş coğrafyası vardır, ama yazılıya geçmemiş belli. olası bağlantı elde sadece kahya var, bulanık ve düşük olasılıklı.
  
  anam birinde kıhyalığa (kız istemeye) gittikleri evdeki çapkın bakışlı bir erkekten işkillendi diye, gece yatma zamanı geldiğinde teyp istemiş. 'birbirimizi her zaman görüp eğlenemiyoruz, söyleşemiyoruz,' bahanesiyle teyp çaldırmış, dinlemiş. yani yatmamış, uyumamış; kimseyi de uyutmamış. o köyün, o evin adamlarının birinin onu gözüyle yediğini görünce. "bizim kızdan da gençmiş be!" onu kaynana adayı sanmışlar. anamın esas çektikleri kızken: günde dört kıhyası geldiği olurmuş. hepsine ayrı kulp bulurmuş. bir keresinde, evinde büyüdüğü nasuh amcası 'köpek hoşt demekten bir kurtulsam!' diye özetlemiş. ileride karısı sıddikaca da kendi kızlarını paylarken, 'bir halanız kadar olamadınız,' dermiş.
  
  bir isteyicisi anam için mıstava dedesine 32 sefer etmiş. anamın babası askerde zatürreden ölmüş, o yetimdir. dedesiyle babaannesi büyütüyor. birinde kaçırılma veya tecavüz tehlikesinden yanında ilgilendiği çocuğu, evlenmiş de onun çocuğu sanmalarıyla kurtuluyor. ilk nişanlandığı oğlanın o 32 sefer yapan abisi sonraları anam evliyken dedeme (anamın kaynatasına) satılık keçi bakmaya gelmiş. anamın yüzünü görmek için geceleyip ertesi gün kendisini tanıtmış. molla yusuf osmanı'nın teyze oğlu. "çirkinlik demir kaledir. güzellik başa bela." anam bu açıklamadan sonra adam ne zaman gidecek diye korkmuş, titremiş.
  
  dünür çocukları evlenecek olan ailelerin birbirine karşı toplumsal pozisyonudur ya, kıhya hem gelinlik kıza göre gelecekteki ailesinin şimdiki pozisyonudur, hem de kız istemeye giden aile kendini tarif ederken kıhyalığa gidiyoruz diyerek görece olmayan durum ve statü betimleyebilir. düğür de ilginç, hem düğünden gelmeymiş.
  
  (bkz: düğürcü), dünürcü, elçi
  (bkz: istetmek)