• anasayfa

    " kafkasya vadilerinde yaşayan dağlı halklara, insanlık tarihinde en büyük ilerleme yolunu açan öncüler gözüyle bakılabilir: çünkü onlar madenleri, özellikle demiri eritmenin ve arıtmanın sırrını biliyorlardı. (illüstrasyon)

    madenciler, kura dağının geniş vadisine açılan bir çöküntü havzasını yerleşme yeri olarak seçip, atelyelerini ve köylerini burada kurdular. daha ötede, gözden uzak bir yerde de fırınlarını hazırladılar. kolayca ufalanıp toz haline gelen ve kumlu bir yapısı olan, kırmızımtrak renkli kayaları, kurşun renginde, çok sert bir madene dönüştürmenin sırrını büyük bir kıskançlıkla herkesten gizliyorlar.

    burada maden filizi pek bol; çoğu zaman filiz topaklarını hemen toprağın üstünden toplamak ya da kısa galeriler kazmak yetiyor. çıkarılan filiz daha sonra atelyelere taşınıyor. bu taşıma işinde önceleri büyük sepetler, bir süre sonra da yerde sürünerek kolayca götürülen,ince dallardan yapılmış kafesler kullandılar. çevrelerindeki uçsuz bucaksız ormanlar bütün yakacak ihtiyacını karşılıyor. bu ormanlardan kestikleri çam, meşe ve gürgen ağaçlarından odun kömürü elde edebiliyorlar.

    alçak fırınların içi, ateşe dayanıklı kil tabakasıyla kaplanmış. bakırı eritmenin yolu öteden beri biliniyordu; ama şimdi bu fırınlar sayesinde kafkasyalılar, bakırdan çok daha sert bir madde olan ve filizleri her yerde bol bulunan demiri işleyebilecekler. önceleri atelyelerinde yalnız savunma* ve saldırı*silahları yaptılar. üstün niteliğini koruyan bu demir işçiliği, bir süre sonra çok değişik biçimlerde çeşitlenecekti. kafkasya dağlarının halkı her şeyden önce savaşçı bir kavimdi, fakat içlerinden tek tük de olsa, ticaretin güvenirliğini savaşın tehlikelerine tercih edenler çıktı. zaman zaman, bu halkın yurdundan çok uzak yerlerde kafkas eşyalarına rastlanır: öyle anlaşılıyor ki, bilinmeyen bazı kavimlerin başkanları, pırıltısına, biçimine ya da güzelliğine kapıldıkları bu eşyalarla birlikte gömülmek istemişler. "

    nasıl yaşarlardı?, madde 10, 20. yüzyıl ansiklopedisi, baskan yayınları, 1984

    (bkz: demir devri)
hesabın var mı? giriş yap