kandaules

• lydia kralı.gyges tarafından tahtan indirilmiştir
• bilebildiğim kadarıyla tarihteki ilk pezevenk.
  
  herodotos'a göre bu kral olmuş ama adam olamamış arkadaş karısını deliler gibi seviyomuş, çok güzel buluyomuş filan ve bunu gyges'i kendine yakın bulduğu için sürekli onun yanında anlatıyomuş efendime söyliyim sonra bi gün "inanmazsan gel kendi gözlerinle gör panpa" diye gyges'i yatak odasına davet etmiş gyges'de "lan bi götlük var kesin amk ben yokum" diye cevap vermiş başta ama kral'ın ısrarına dayanamayınca davete icabet ederek yatak odasında kral'ın karısını anadan üryan görmüş. karısı da "artık malı gördün ya kandaules'i öldürürsün benim olursun ya da karatoprağı boylarsın" diye tehdit edince gyges kandaules'i piçaklayarak kendisinin ve takımının ikinci golünü atmıştır.
• herodotos historiai'nin genel giriş ve bilgilerden sonra merak çekici illk öyküsü, klio ve historiai bu öyküyle başlıyor diyebiliriz.
  
  kandaules^* herakles ile iardanus'un bir kölesinden üreyen 22 kuşak heraklesoğlunun myrsos oğlu sonuncusuymuş. 500 yıl kadar babadan oğula hüküm sürmüşler. yunanlılar kandaules'e myrsilos dermiş, başkenti sardes.
  
  kandaules karısına çıldırasıya sevdalıymış, güzellerin en güzeli olduğuna inanıyormuş. güvenilir askeri daskylos oğlu gyges'e hep karısını anlatmakta. ona göre gyges pek inanır gibi görünmediğinden, kulaklar gözler kadar insana doğruyu öğretmeyeceğinden, kadını çırılçıplak görmesinde diretiyor. karısı gyges'i görmesin diye yatak odasının kapı arkasına yerleştirecekler, kadın soyunurken görecek. yalnız gizlendiği yerden usulca kaçarken kadın gyges'i görmüş ve sonraları huzuruna çağırtmış. çıplak görülmek barbarlarda (yunanlılar dışında berkes) erkekler için bile büyük ayıp sayılırmış.
  
  kadın (başka kaynağa göre adı tudo) onu çıplak gördüğüne göre ya kadını hak etmesi için kandaules'i öldürmeye, ya görmemesi gereken şeylere gözlerini kaldırmaması için ölmeye hazır olmasını söylemiş. dikiz yerinde tutulan gyges/giges eline tutuşturulan hançerle gece kandaules'i uykuda haklamış. kadın ve krallık gyges'in olmuş. bu anlatımı herodotos ozan arkhilokhos'dan aynen almış. heraklesoğulları ileride kroisos/krezüs^* eliyle bu olayın öcünü alacaklardır. gyges heraklesoğlu değil mermnadlardan.
  
  konuyu özetleyen giges başlıklı bir sayfa.
• bu kral karısına o kadar aşık ki her fırsatında, her mecliste herkese karısının dünyanın en güzel yaratığı olduğunu anlatıyor. bu inancı o kadar saplantılı ki bir gün plana göre akşam, gyges'i kapı arkasına saklayacak ve uyumadan önce soyunurken karısını izletecek bu godoş koca kandaules. ve plan gerçekleşiyor fakat kraliçe bunların hepsinden haberdardır. ertesi günlerde gyges'i yanına çağırır ve bir kadının iffetine göz diktiğini bunun cezasının ölüm olacağını söyler. ve teklifte bulunur. ya kendisi ölecektir. ya da efendisini (yani godoş koca)'yı öldürecek ve kendisi ile evlenip bu hareketinin karşılığını ödeyecek ve kraliçeye iffetini geri verecektir. gyges düşünür ve ilk teklifi kabul eder. kraliçenin verdiği hançer ile kral kandaules'i öldürür. gyges de basit bir asker iken lydia kralı olur.
  eski kral godoşluğunun bedelini canı ile öder.
• tarihteki ilk fazla açık görüşlü erkek olabilir. karısına oldukca aşıktır bu lidyalılar kral. karısının ne kadar güzel olduğundan bahseder ve gyges'e karısını bir de çıplakken görmesini söyler. gyges ise kanı bozuk olmadığı^* için başta itiraz eder ama devamında kral kendisine ısrar eder. bunun üzerine tamam der.
  kraliçeyi izler ama kraliçe gyges'i ve kocasının bunu planladığını farkeder. ben bu planın intikamını çok kötü alırım ama görürsün sen candaules der içinden çünkü barbar kavimlerde de çıplak görülmek hoş karşılanmamaktadır ve bir şey yokmuş gibi davranır.
  kraliçe bunlar olduktan sonra gyges'i köşeye sıkıştırır ve ya dostun ölecek ve tahta geçeceksin ya da sen öleceksin der. gyges'e canı tatlı gelir ve arkadaşına ihanet eder. plan kraliçe ve gyges tarafından mükemmel bir şekilde gerçekleştirilir. yazık gerçekten.
• cuckold fantezisine sahip olan bir kraldır. öte yandan bir kadını gereğinden fazla yüceltmenin neye sebebiyet verdiğini görmek amacıyla hayatı bilinmelidir.