karadeniz türküleri ^*

• bu türküler, genelde (%90) 7 8lik olurlar. büyük bir kısmı hareketlidir. yine büyük bir kısmının da bir dizesinde 7 hece bulunur.örneğin:
  
  "maçka yolları taşlu,
  geliyor galem kaşlu.
  ne oldu sana yavrum?
  pöyle gözlerun yaşlu."
  
  "tapancamun sapinu,
  gülle donatacağum"
  
  "oy nurcanum nurcanum,
  kurbandur sana canum
  ne dedum da darildun?
  (gelsena gelsena) (bu iki "gelsena"; remix ekstrası)
  gelsena sevdicağum
  gelsena küçük hanum"
  
  "iki iki dördeder,
  bırak yakamı bırak,
  anan beni deleder."
  
  "vermem senu ellera,
  tonya ustüme galsa..."
  
  (yoktur demiyrum ama, bir tane bile istisna bulabilen beri gelsin, mesaj atsın.)
• (bkz: horon)
• cumleleri yeri geldiginde zart diye kesmeleri de ayri bir karakteristik ozelligidir, ornegin;
  
  sirtindaki sepetun, ben olayim hamali
  ben olayim hamali, ben olayim ha..
  
  yahut
  
  sen yagmur ol ben bulut, sen yagmur ol ben bulut
  macka'da bulusalim, macka'da bulu...
  
  (bunun sebebinin sırtta çayla sarp karadeniz coğrafyasının yokuşlarını çıkarken nefesin kesilmesiyle alakalı olduğunu duymuştum)
• sanıldığının aksine hepsi neşe dolu ve hareketli değillerdir aralarında oldukça farklı yapıya sahip istisnalara rastlanabilir.
• onemli bir kismi huseyni makamindandir bu turkulerimizin
• (bkz: 7)
• karadeniz turkulerinde cumlelerin yarida kesilmesinin nedeni, bu turkuler genellikle sirtta yukle yamac yukari cikarken soylendigi icin arada bir soluksuz kalinmasiymis. zira, kadeniz cok engebeli, daglik taslik ve karadeniz insani da cok caliskan ve tezcanlidir. odunu, cali cirpiyi yukleyip, kendini yamac yukari vurdugunda, bir de turku yakmissa iste, tam yamacin ortalarinda bir yerlerde soluk biter, usak ya da paci bu noktada derin bir soluk alip, turkuye kaldigi yerden devam eder.
• arabada iş güç koşturuyoruz. yanımda babam da var, hava yağışlı birini beklemekteyiz. canımız sıkıldı, açalım müzik dinleyelim dedik. kasetleri kurcaladık, hepsini 1500 defa dinlemişiz. aç oğlum radyoyu dedi, açtım. bi git bakalım şöyle ileri doğru, güzel bişeyler bul dedi. ileri gitmeye başladım, biraz gitmiştim ki bir horon duyuldu. hah, kalsın dedi babam. (aslen karadenizlilik var tabi) kalsın anasını satiim, akşamlara kadar dinlemediğim şey kalmıyor has memleketimin müziğini mi dinlemiyecem? ver gelsin dedim bende.
  türküde müziği sadece bir kemençe ile yapıyorlardı ve bir kişi söylüyordu. söyleyen aynı zamanda kemençeyi de çalıyormuydu çıkartamadım tam. ama şunu biliyorumki orada en aşağı bi 6-7 kişi horon tepiyordu. şimdi gözünüzün önüne televolelerde izlediğiniz, veya ucundan bulaşanlar olduysa gittiğiniz gördüğünüz kayıt stüdyolarını getirin. getirdiniz mi? hah şimdi içine bir horon ekibi koyun. sözler bittiğinde arkadan duyulan "ha uşağum, indur kolları, zipla zipla zipla, hahahahayttt" naraları eşliğinde bir çekim gerçekleştirmişler. veyahut o çekimler yaylalarda unplugged kaydedildi bilmiyorum.
  kesmeden bir 35 dakika kadar ne çıktıysa dinledik. çoğunda kıpır kıpır olduk, sözleri anlayabildiğimiz kadarıyla dinledik ve nihayet şuna karar verdik. adamlar tam bir trans halindeler. yani o türküleri söylerken dünyayla hiç bir bağlantıları yok, olamaz. gerek türküyü söyleyen gerek arkada horon tepen grup o türkülerin içindeler, yaşıyorlar. hiçbir yapmacıklık, samimiyetsizlik olmaksızın kendilerini kaptırmışlar. bunda türkülerin kendilerinin de payı çok büyük. sahip olduğu ritmden kaynaklanan bir doğal enerji söz konusu. o bildiğimiz -hele ki ismail hakkı demircioğlu'nun muhteşem yorumuyla- "ben seni sevduğumi da dünyalara bildurdum, endurdun kaşlarıni babani mi babani mi öldürdum" türküsünde ki hüzün yoktu bizim dinlediklerimizde belki ama öyle sözleri olanlar vardı ki hayretler içerisinde kalmamak elde değil. temposu maksimum olan türkülerin birtanesinin nakarat kısmında "ağlaram ağlaram, kaybettiğim dostlara nasıl dayanaram" diye girdiki biz babamla aynı anda birbirimize bakıp üzülmeyi başardık.
  tabi o radyo frekansının başına oturup sabahtan akşama kadar dinleyemem, ama karadeniz türküleri çok şahanedir bu da böyle bilinsin.
  (bkz: bu nasıl son amına koyayım)
• sirf hareketli parçalardan olustugu yanilgisina düsülen türküler. karadeniz türküleri deyince insanlar hep kemençe esliginde saatlerce horon tepenleri düsünür. ancak o insanin içini kipir kipir eden kemençe zamani geldiginde ve bir ustanin elinde öyle bir mahsunlastirir ki insani... bir de karadeniz müzigi yapiyorum diye ortaya çikan saklabanlar vardir piyasada. ve bunlar karadenizli sanatçi olarak takdim edilir hep. birakin sanatçiliklarini bunlarin karadenizliliklerinden bile süphe edilir. hemserilerinin nefretini kazanirlar ama digerleri karadeniz müzigini bunlarin seslendirdiklerinden ibaret sanir. anlamsiz popüler sözlerin yanina bir de kemençe koydugun zaman al sana karadeniz sarkisi. ama gerçek türküler anonimdir genelde herkes tarafindan bilinmez. siradan insanlarin acilarini sevinçlerini anlatir hep. karadeniz de de farksizdir durum. herkesin oldugu gibi karadeniz insaninin da acilari vardir. ve bunlari da öyle bir yansitirlar ki türkülerine...
  (bkz: kanser)
  (bkz: gurbet)
• trt türk halk müziği repertuarı kitabında belirli bir ile ait gösterilmeyip karadeniz yöresinden çıkan türkülere verilen ad.
  
  (bkz: doldurdum martinimi)
  (bkz: harman vakti kuralım biz çerkeği) (bkz: karadeniz ereğlisi)
  (bkz: iki gemi yanyana)
  (bkz: koyunlar meler gelir)
  (bkz: oy trabzan trabzan)
  (bkz: peştemal tezgahına)
  (bkz: salına salına suya gidersin)
  (bkz: sen de sevdalı ben da)
  (bkz: şu dağların karı var)
  (bkz: yavuz geliyor yavuz)
  (bkz: yeme kara kirezi)