klytaimestra

• dokuzuncu nesil biçare yazar.
• dokuzuncu nesil yazar olduğunu an itibariyle öğrendiğim dost insan. :)
• tyndareos ve leda'nın kızı. klytaimnestra diye de anılıyor.
• adı klytaimestra ya da klytaimnestra olarak geçer. tyndareos'la leda'nın kızıdır. leda kuğu kuşu haline girmiş tanrı zeus'la birleştikten sonra, iki yumurta doğurmuş derler, birinden helena ile polydeukes, öbüründen klytaimestra ile kastor çıkmış. helena ile polydeukes zeus'un dölleri, klyaimestra ile kastor ölümlü tyndareos'un çocuklarıymış. benliğinde zıt duyguların çarpıştığı öbür trajik kişiler gibi klytaimestra'nın da destanda pek adı geçmez, sözü edilse de işlediği suçların asıl etkeni olarak gösterilmez, klytaimestra aşığı aigisthos'un elinde bir araçtır. ancak tragedya iledir ki, klytaimestra özgür bir kişilik kazanır ve dramı daha derin, içindeki karşıt duyguların çarpışması daha karmaşık olduğundan aigisthos-klytaimestra ikiliğinde baş rolü alır. tragedya yazarlarından aiskhylos da, sophokles de, euripides de klytaimestra tipini kendi görüşlerine göre eserlerinde işlemişlerdir.
  
  klytaimestra'nın içinde başlıca yeri tutan duygu, çağdaş bir görüşle nitelenecek olursa, kıskançlık diye adlandırılmalıdır. klytaimestra ömrünün başından sonuna kadar kıskançlıkla kıvranmış durmuş, onu suça iten duygu da bu kıskançlık olmuştur. helena'nın ikizi olmakla başlar bu kompleks; gerçi agamemnon'la evlenmeden klytaimestra'yı bazı efsaneler tantalos'la evli gösterir, bu tantalos thyestes'in oğludur. agamemnon bu tantalos'u da, çocuklarını da öldürür, klytaimestra'nın kardeşleri dioskur'ların saldırısına uğrayınca klytaimestra ile evlenmek zorunda kalır. uğursuzlukla başlayan bu evlenme sonsuz bir kin ve suç zincirinin birinci halkasıdır. agamemnon'la klytaimestra mythos'ta geçinemeyen, birbirini sevmeyen çiftin ta kendisidir. ilyada'da bile krallar kralı tutsağı khryseis'i meşru karısı klytaimestra ile bir tutmak cüretini gösterir ve şöyle der:
  
  "doğrusunu isterseniz,
  asıl karım klytaimestra 'dan üstün o kız,
  ondan aşağı değil yapısı, boyu bosu,
  aklı, fikri yerinde, üstelik ev kadını."
  
  khryseis'ten daha güçlü bir kuma da çıkarır karşısına: troya'dan kassandra'yı sarayına getirince, klytaimestra'ya ona iyi davranmasını öğütler. kadınlığı böylece hor görülen klytaimestra ister istemez kendini kardeşi helena ile kıyaslar, kadın ve eş olarak bunca şımarıklığı olan helena'nın hiç ceza görmediğini, onun yüzünden kendi başına bunca belalar geldiğini yana yakıla dile getirir. ama klytaimestra'nın kocasına olan asıl hıncı kadın yüzünden değildir. onu koca, az daha evlat katili yapan kızı iphigeneia’nın kurban edilmesidir. bu yüzden agamemnon'u hiç affetmez. tragedyaların bazıları agamemnon'un öldürülmesinde klytaimestra'yı asıl fail olarak gösterir, kiminde de mykene'de yalnız kaldığı için aigisthos'un zorlamasına dayanamayıp kendini veren ve aşığının elinde bir araç gibi kullanılan bir zavallı kadın pozundadır.
  
  klytaimestra'nın ilginç ve karmaşık tipinin tam bir portresini çıkarmak için aiskhylos'un "agamemnon", sophokles'in "elektra", euripides'in "elektra" ve "orestes" tragedyalarını okumak gerekir.
  
  edit: düzeltme.