kolberg

• yönetmenliğini veit harlan'ın yaptığı 1945 yapımı alman filmi. napoleon savaşları sırasında kolberg şehrini işgal eden fransız ordusuna karşı direniş gösteren prusya ordusunun kahramanlıklarını anlatıyor. buraya kadar normal bir savaş filmi hikayesi gibi gözükse de ilginç olan kısmı şudur ki bu film almanya'nın tüm cephelerde geri çekildiği 1945 tarihinde çekilmiş bir üstünyapımdır. savaştaki yenilginin kaçınılmazlığını anlayan goebbels gelecek nesillere alman halkının kahramanlığını aktarmak istemiştir. elbette ki müttefik orduları tarafından kıskaca alınan almanya'da halkın direniş ruhunu güçlendirmeyi de amaçlamıştır bu filmle. ve bu uğurda cepheden çağrılan binlerce alman askerini figüran olarak filmde kullandırtmaktan kaçınmamıştır.
• 1943-44 yapimi, gosterime ancak 1945'te girebilmis bir alman savas filmi. 180.000 kadar asker cephelerden cekilip bu filmde figuran olarak gorevlendirilmistir. film gosterime girdiginde buyuk alman sehirlerinin cogu yerle bir oldugundan, herhalde filmi gorenlerin sayisi, icinde yer alanlardan azdir.
• mallık abidesi nazi filmi.
  
  10 ay boyunca yüz yirmi bine yakın asker cepheden çekildi ve filmde oynatıldı. tek amaç kolberg halkında algı oluşturup, ruslara karşı direnişi sağlamaktı. filmin senaryosunda, yeni atanan alman generali, halkı örgütleyip fransızların çan’ına ot tıkıyordu. bunu izleyen vatandaşların aynı duruşu sergilemesine kesin gözüyle bakılıyordu.. beklendiği gibi film vizyona girdikten kısa süre sonra ruslar kolberg önlerine geldi. filme uygun olacak şekilde, goebbels derhal bölgeye yeni general atadı ve halkı örgütlenmesini istedi. fakat yeni atanan general gidip ruslara teslim oluverdi.
  
  bu haberi alam goebbels’in suratını görmek isterdim.
• film için almanya'nın çöküşün eşiğinde olduğu ve tüm cephelerde her bir adama ihtiyaç duyulduğu bir zamanda 180 bin asker figüran olarak rol alması için gorevlendirildi. ayrıca yaz aylarinda çekilen filmin kar altında olması gereken sahnelerini çekmek için 100 tren vagonu tuz şehre taşındı. her bir makinistin, her bir lokomotif ve katarin hayati önemde olduğu bir dönemde.
  
  film sadece kolberg halkına direniş motivasyonu vermesi için değil tüm alman ulusuna bir örnek teşkil etmesi için çekildi.
• üçüncü reich'ta vizyona giren son filmlerden biri olan kolberg, kolberg halkının napolyon'un ordularına karşı direnişini beyazperdeye aktarıyor. sovyet ordularının adım adım berlin'e yaklaştığı ve batı'da müttefik ordularının alman sınırına geldiği tarihlerde vizyona giren film, kolberg halkının asla teslim olmayışı ve zafere olan inançlarını korumaları münasebetiyle o dönemin almanya'sına paralel bir görüntü çiziyor. propaganda bakanı joseph goebbels'inde yönetiminde yer aldığı filmin yapımı için dönemin şartlarına göre çok büyük bir bütçe ayrıldığı ve gerçek askerlerin de filmde figüran olarak yer aldığı bilinmektedir.
  
  her ne kadar dönemin atmosferini başarıyla yansıtması açısından başarılı olsa da, nihayetinde bir propaganda filmi olması kolberg'i bir çok yerde klişelere sokuyor. filmin ara ara farklı zaman dilimlerine gitmesi ise anlatımın akıcılığını bölmeyecek şekilde planlanmış.
  
  ufak bir bilgi verip yazıyı sonlandıralım: 1945'te almanya'nın kayısı şartsız teslim olmasıyla kolberg polonya topraklarına katılmıştır ve günümüzde halen polonya toprağıdır.