• j s bach'ın bwv 903 numaralı muhteşem eseri. re minör.

    dr. hans bischoff'un berlin royal library'de yaptığı araştırmalarda, ilk el yazmasından basım tarihi 6 aralık 1730 gözükürken *, berlin library ve dresden library'deki kaynaklar eserin 1757'de yeni parmak numaraları ile basıldığını söylemektedirler ki bu edition peters'in satın aldığı versiyondur.
    hans bischoff edisyonu * şiddetle önerilir.

    isminden de anlaşılacağı gibi, fantasie * ve fügden * oluşur. fantasie'nin 32lik esle başlaması ve ardından gelen melodik gam bünyede heyecan uyandırır, hemen akabinde * 2 sesli envansiyon gelir, ve olaylar gelişir...

    fügü 3 *seslidir, tema 7 * ölçüdür, kendisi uzundur ama hiç bitmesin istersiniz, tabii ki re majör biter.
  • su ana kadar dinledigim kayitlardan wanda landowska'nin pleyel marka ozgun klavseni ile kaydettigi yorumu uzerine henuz baska yorum tanimadigim klavsen eseri.

    fantasie, recitative benzeri yazi stili, yoruma acik arpejleri ile bir klavsencinin/piyanistin barok muzik bilgisini gozler onune seren bir eserdir. bana klavsenci de olsaydim keske diye dusunduren nadir eserlerden biridir. (fantasie-orta kisimda gelen dominant arpejleri bir klavsenden dinlemeyi oneririm; dunyanin en guzel enstrumani, klavsenin o tinisinin yerini dolduramiyor iste.)
    ates gibi birsey.

    henle edisyon 1740-agricola versiyonunu urtext olarak basmistir, italik parmak numaralari tavsiyeleri de vardir. (hans-martin theopold) ayni zamanda arka kismina fantasie'nin bilienen en eski versiyonunu da (bwv903a) eklemistir.
  • "bach bu eseriyle bir anlamda richard wagner'den yüz yıl kadar önce tonalitenin sınırlarını zorlamayı denemiştir. eserin girişinde yer alan fantezi, belli bir kalıba bağlı olmadan, bir anlamda içten geldiği gibi ve doğaçlama çalınıyormuş izlenimi vererek başlar. mozart kv 475 piyano fantezisi ve beethoven piyano sonatı no. 31'e benzer yapıdadır. klavye üzerinde kromatik (yarım ses aralığı) dizi ile dolaşan parmaklar bir türlü karar verecek bir nota bulamaz. sürekli yinelenen kromatik gamlar sonunda, bir an için ton duygumuzu kaybeder gibi oluruz. büyük olasılıkla bestecinin doğaçlama olarak yarattığı bu bölüm, gerçekten müzik tarihinin doruklarından birini oluşturur."
    eserin asıl göze çarpan, sıra dışı kısmı 'fantezi'yle ilgili aydın büke, can yayınları'ndan çıkan "bach - yaşamı ve eserleri" biyografi kitabında yukarıdaki cümleleri kuruyor. (sayfa 339)
    aslında füg kısmı da çok iyidir ama fantezi o kadar olağanüstüdür ki, fanteziden füge geçildiğinde aklınız fantezide kalır.
    youtube'da kulağımıza aşina olan bilindik yorumcuların çaldığı org, piyano ve klavsen versiyonlarından tutun viyola, gitar gibi enstrümanlarla çalınanlara bir sürü farklı kayıt mevcut. benim favorim ise eserin özünü en iyi yansıttığını düşündüğüm trevor pinnock yorumu.
  • girişinin, cünyır tosun karşimizce perdesiz bas icrası: https://www.youtube.com/watch?v=t43puz29llq

    şahsen ilk kısmının glenn gould yorumunu severim: https://www.youtube.com/watch?v=c54xqg0wwf0
  • kilise orgu uyarlamasını da dinlemenizi öneririm.
    onsekizinci yüzyılın narin klavsenleri yerine günümüzün konser için tasarlanmış enstrümanlarında yorumlandığında ne kadar güçlü ce çağının ötesinde bir yapıt olduğu anlaşılır. özellikle fantesie bölümü disonant akorlarıyla barok müziğin sınırlarını fersah fersah aşan bir müzikal meydan okumadır; baba bach'ın neden benzersiz bir müzik devrimcisi olduğunun açıklamasıdır. fuge kısmını hiç anlatmayayım; ustanın ustalık alanı deyip kaçayım*.

    özetle yüzyıllar öncesinden gelen çağdaş bir yapıttır.
hesabın var mı? giriş yap