kutsal roma imparatorluğu ^*

• charlemagne'in avrupa'nin buyuk bir kismindaki kavimleri yenerek 800 yilinda ilan ettigi imparatorluk. kendisinin 814'te olumunden sonraki payla$im kavgalari sonucu bolunerek yokoldu.
  kutsal roma-germen imparatorlugu dendigi de olur.
  yıllar sonra gelen edit: yok olmamış tamam, nedir yani allala.
  hayır nereden okudum da yazdım o bilgiyi acaba?
  (bkz: hafıza ı beşer nisyan ile maluldür)
• reformasyon karsiti katoliklerin ortaya cikmasi ile (ispanya, avusturya ve papalik) son soluklanmalarini yasasa da, ozellikle brandenburg ve diger alman devletlerinin onlenemez yukelisi karsisinda dagilmak durumunda kalmistir.
• voltaire' ın deyişiyle: " ne kutsal, ne romalı, ne de imparatorluktu."
• böyle bir imparatorluğundan haberdar olmayan üniversiteli kimseler ey ahali.
  
  söylemleri:
  "kutsal roma imparatorluğu, alman olur mu hiç. roma ikiye ayrıldı vs. vs."
  "sen almanlarla kafayı bozdun, kutsal roma imparatorluğu alman olur mu hiç"
  "kutsal roma imparatorluğu ayrı, kutsal roma-germen imparatorluğu ayrı"
  "roma imparatorluğu, kutsal roma imparatorluğuydu, ikiye bölünme olayı felan."
  
  cevabım:
  "sileyaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa" (bkz: slayer)
  
  kutsal roma imparatorluğunun varlığının ispatı: aşikar.
  (2 x 2=4, prove that. proof = evident )
• --- ilber ortaylı mode on ---
  
  - efendim şimdi, her ne kadar server tanilli tutturmuşsa da: candide, candide diye, lakin filozoftansa günümüzde yaşasaydı daha çok köşe yazarı gibi payeyi kendisine yakıştırmaktan imtina etmeyeceğimiz voltaire söylemiş zamanında işte "ne kutsaldır ne romadır ne de imparatorluktur" diye.
  bizim ağzı açık ayran gönüllü frenk mukallidleri ve badembıyıklı 20. asır tarih vakanüvisleri pek tabii ki mümkün ve imkan dahilinde olabilecek; osmanlıyı, roma imparatorluğu'nun devamı saymaktan kendilerine halel geleceğini sandıklarından, şarlman'ın 800 yılında, sonraki binyıl boyunca kutsal roma germen imparatorluğu adıyla anılacak devlet kişiliğinde roma imparatorluğu'nu yeniden kurma iddiasına, hieronymus wolf'un ilk kez 1562 de kullandığı ve kendileri reddettikleri halde elan bizim tedrisatta bile bizanslılar diye bilinen gerçek romalıların: " barbar frenkler bu ünvana gayrimeşru bir şekilde zorbaca sahip çıkmak istiyorlar" dediklerini bilirlerdi.
  
  --- ilber ortaylı mode off ---
  
  rum, roma, helen, millet sistemi, osmalı imparatoluğu'nu ve onun özellikle balkanlı bir imparatorluk hatta bir türk-yunan imparatorluğu olduğunu yazarak; resmi tarihin ucubeliği konusunda bizimle aşık atabilecek yunanistan'da bugün öğretilen, osmanlı imparatorluğu döneminde gerçek helenlerin dağlarda 400 yıl boyunca özgürlük mücadelesi iddialarını boşa çıkarmış bir helenin yazdığı kitabın ismini verelim de bitirelim hem nalına hem mıhına entarimizi.
  dimitri kitsikis, türk-yunan imparatorluğu, iletişim yayınları.
• charlemagneli halini pek bilmiyorum, o siralar daha cocuktum aklim fikrim kizlardaydi ama ozellikle westphalia barisindan sonra cok fantastik bir hale burunmus, topraklari kuculmesine ragmen guc bolunmus ve 300 kadar irili ufakli otonom iktidar merkezinden olusur hale gelmis. 300 soyle birseye benziyor: http://en.wikipedia.org/…holy_roman_empire_1648.svg
  
  (bu arada goruldugu gibi romadan oldukca uzaktalar, istanbula ayni mesafedeler neredeyse)
  
  bir kere ortada bir hanedan yok, secimle yani konsensusle gelmis zararsiz bir yonetim kurulu baskani var. prenslikler, kent-devletler, kralliklar, ordulari dahi olmayan mahalleler ve apartman katlari dahi siyaseten bagimsizlar. imparatorluk adina bir savas acabilmek, baris yapabilmek, ittifak kurabilmek veya bozabilmek, savas vergisi toplayabilmek icin hepsinden izin alinmak zorunda, herkesin bir suru sacma sapan konuda veto hakki var. inanc ozgurlugu lutherden beri 30 yil savaslarina kadar olan donemde az cok oturmus zaten, imparator karisamiyor.
  
  aslinda imparator hicbirseye karisamiyor; westphalia'dan sonra siyaseten reichstag yani imparatorluk parlamentosunun kararlarina tabi. isin komik yani reichstag da aslinda parlamento degil cunku benzer bir federal yapida gorulen hicbir overarching (sate hazirliyorum sizi) kurum veya otorite bulundurmuyor. onun yerine bir nevi toplanti salonu gibi ama o kadar cok ayri olusum oldugundan toplanti da olmuyor asirlarca. yine ayni cizgide kutsal roma imparatorlugunun kendi baris zamani ordusu ^* yok.
  
  kendi ordusu, calisan bir hukumeti, kanunlari uygulayacagi otoritesi olmayan bir merkezi iktidara imparatorluk denmez, federasyon da denmez. teknik olarak bu bir konfederasyondur ama konfederasyonda da uyelerin ebedi bagliliklari vardir, benim bildigim kadariyla kutsal roma imparatorlugunda uyelerin birlikten cikma hakki var.
  
  boyle anarsist bir olusum resmen ve westphaliadan sonra taa napoleon denen acgozlu cuceye kadar ayakta durabiliyor; o olmasaydi daha da dururdu cunku ortada yikilacak pek bir sey yok. yokolmamanin tek garantisi varolmamak olsa gerek.
• osmanlı vakanüvisleri, yıkıldığı dönemdeki imparatoru francis'ten "nereden baksan 1-2 francis" şeklinde bahsederler.
• merkezi bir devlet değil; feodal presliklerin ve "imparatorun yüce gücü"nü tanıyan özgür kentlerin ve krallıkların gevşek bir birliği olarak sadece imparatorluk ünvanını taşıyan hanedanın ünvanı taşıyabilmesi ile varlığını sürdürmüştür.
• birinci reich ^*, bu arkadaştır.
• alman halkının kutsal roma imparatorluğu olarak da sıkça anılmış bir imparatorluktur.
  ansiklopedik olarak esas adı; mukaddes/kutsal roma cermen imparatorluğu'dur.
  
  ünlü frankofonlardan voltaire ^*; bu isim karmaşası hususunda: "ne kutsaldır ne roman, bir alay almandır!" demiştir.