leonard bernstein

• west side storynin bestecisi.
• orkestra sefligi de yapmisligi vardir^*. 1991'de vefat etti.
• "west side story" müzikali ve sinema filmi ile geniş kitlelere seslenmeyi başarmış amerikan, yahudi besteci ve orkestra şefi leonard bernstein, 25 agustos 1918'de lawrence, massachusetts'da dünyaya gelmiştir.
  
  harvard'dan 1939'da mezun olduktan sonra philadelphia'daki curtis institute of music'de eğitimini sürdürmüştür. bu okulda isabella vengerova ile piyano, fritz reiner ile orkestra şefliği, randall thompson'la da orkestrasyon çalışmıştır. 1940 yılında, boston senfoni orkestrasının o zaman yeni kurulmuş olan tanglewood yaz enstitüsünde, orkestranın efsanevi şefi serge koussevitsky'in asistanı olarak da görev yapmistir.
  
  benstein, ilk kadrolu orkestra şefliği görevine new york filarmoni orkestrasında yardımcı orkestra şefi olarak 1943 yılında başlamıştır. 14 kasım 1943 günü, ünlü şef bruno walter (gustav mahler'in yakın dostu) hastalığı nedeniyle radyodan canlı yayınlanacak carnegie hall konserini yönetemeyecegi anlasilinca, birkaç saat icinde görevi devralan bernstein cok başarılı olmuş ve klasik müzik çevrelerinde ilk defa üne kavuşmuştur. 1951 yılında şilili aktris ve piyanist felicia montealegre ile evlenmiştir. bu evlilikten üç cocugu dünyaya gelmiştir.
  
  1958-1969 yılları arasında new york filarmoni orkestrasının müzik direktörlüğünü yapan bernstein, pek çok müzikseverin gözünde bu orkestrayla özdeşleşmiştir. yaptıgı 400'den fazla müzik kaydının yarısından fazlası bu orkestra ile yapılmıştır. 60'lı yıllarda yaptıgı mahler senfonileri kayıtlarıyla bu bestecinin hakettiği ilgiyi bulmasında büyük rol oynamıştır. aynı zamanda yakın bir arkadaşı olan amerikan besteci aaron copland'ın eserlerini de sıkça yönetmiş olan bernstein, 1953 yılında milano'daki teatro alla scala^*'da başrolde maria callas'ın oynadığı cherubini'nin "medea" operasını yöneterek bu tiyatroda opera yöneten ilk amerikan orkestra şefi olmustur.
  
  "west side story"'nin müziğini 1957'de besteleyen bernstein, daha önce de wonderful town (1953) ve candide (1956) adlı broadway müzikallerini bestelemiştir. klasik müzik repertuarına ise üc senfoni (jeremiah (1943), age of anxiety ve kaddish (1963)), chicester psalms (koro ve orkestra icin, 1965) ve mass (1971) gibi değerli eserler kazandırmıştır.
  
  23 ve 25 aralık 1989 tarihlerinde berlin duvarının her iki tarafında verdiği ve beethoven'in 9.senfonisinin calındıgı "berlin özgürlük konserleri" ile dikkatleri üzerinde toplayan bernstein, son konserini 19 agustos 1990'da, tanglewood'daki koussevitsky memorial concert'de boston senfoni orkestrasıyla vermis ve şu eserleri çaldırmıştır: benjamin britten: three sea interludes, lennie bernstein: arias & barcarolles ve beethoven'in 7.senfonisi.
• armoniydi, kompozisyondu gibi teorik bilgilere sahip olmakla akilda kalacak guzel melodiler yazabilmenin birbiriyle cok da iliskili olmadigini soylemis bi kitabinda^*. halbuki yillar once fame adli dizinin bir bolumunde ne oluyordu?
  
  kivircik sacli klasik muzik ogrencisi cocuk (neydi ki adi?), kendisine gel bizim grupta cal diyen arkadasina populer muzigin ne kadar kolay ve degersiz oldugunu gostermek icin orda, o dakkada bir beste yapiyordu:
  
  $o-$o-$o-$oroski!
  
  cocugun laf olsun diye yaptigi beste de plak sirketi sahibi biri tarafindan mi ne cok begeniliyordu. yani, "klasik muzik 'yapabilen', hepsini rahat rahat yapar" seklinde bir yargi cikiyordu ortaya.
  
  yok mudur klasik muzikciler arasinda 'catchy' melodi yazma becerisine sahip insan? elbet vardir. ama yillarca konservatuara gidip bin tane teorik ders almak da insana ornegin elenor rigby gibi bi sarki yazdiracak yetiyi kazandirmaz. (bunun bir de bilimsel versiyonu var, en teorik seyleri yapanlarin bir kismi herseyi yapabileceklerini zannederler.)
  
  (bkz. why don't you run upstairs and write a nice gershwin tune)
• mahler senfonilerinin hepsini yönetmiş olan besteci ve orkestra şefi.
  özellikle brassların tüm özelliklerini ortaya çıkaran yorumu ile mahleri ne kadar iyi anladığını kanıtlamıştır. takdire şayan yorumlardır.
• senfonileri:
  
  jeremiah
  age of anxiety
  kaddish
  
  operaları:
  
  a quiet place
  trouble in tahiti
  
  müzikalleri:
  
  wonderful town
  candide
  west side story
  on the town
  1600 pennsylvania avenue
• dindar ailesi ve biseksüel olması arasında kalıp özelikle hayatının son dönemlerinde çok zorluk çeken ^* bestecidir ayrıca kendisi.
• özel hayati da eserleri kadar renkliydi.. ona göre seks, yaraticiligini serbest birakmak için gerekliydi, o nedenle seçici olmaya lüzum yoktu.. thomas hampson, bernstein’in ölümünden sonra onun tüm eserlerinin kayitlarinda yer alarak minnetini devam ettirmi$tir..
• r.e.m.in it's the end of the world as we know it parçasında adı geçen beyfendi.
• soyle bir sozun de sahibi olan kisi kaynaklarimiz dogruysa;
  
  "to achieve great things, two things are needed; a plan, and not quite enough time."