• 1826'da sultan ii. mahmut döneminde mızıka-i humayun adıyla istanbul'da kuruldu ve 1924'ten itibaren siyaset-i cumhur orkestrası adıyla çalışmalarını ankara'da sürdürdü.

    (bkz: cso)
  • bremen mızıka cemiyeti de bunları taklit etmiştir daha sonra.
  • muzıka-yı humayun 1826 yılında yeniçeri ocağı ile mehterhane-i hakani'nin kapatılması üzerine kurulmuştur. aynı zamanda askeri saray bandosu ve bu topluluğa müzisyen yetiştiren bir okul olan bu kuruluşun bir süre vaybelim ahmet ağa ile trampetçi ahmet usta tarafından yönetilmesi düşünülmüş, fakat bundan vazgeçilerek topluluğun başına manguel adında fransız bir müzisyen getirilmiştir. beklenen gelişme olmayınca, dönemin bando müziğinde en ileri avrupa ülkesi olan italya'dan giuseppe donizetti istanbul'a çağrılmış ve muzıka-yı humayun'un yöneticiliğine atanmıştır. donizetti, ilk iş olarak öğrencilerine batı notasını öğretmiş, italya'dan en gelişmiş bando çalgılarını ve bunların çalınışını öğretmek için de öğretmenler getirtmiştir.

    muzıka-yı humayun'un 19 nisan 1829'da rami kışlası'ndaki bayram töreninde verdiği ilk konser çok beğenilmiş, topluluk aynı yılın sonuna doğru rossini'nin operalarından bazı parçaları kusursuz çalabilecek düzeye ulaşmıştır.

    1856 yılında donizetti'nin ölümünden sonra topluluğun başına, bir süredir istanbul'da bulunan bir opera topluluğunun orkestra şefi olan callisto guatelli atanmıştır.

    sonraki yıllarda necip paşa, ispanyol asıllı d'arenda paşa, miralay saffet bey (atabinen), zati bey (arca), zeki bey (üngör), tarafından yönetilen muzıka-yı humayun, 1917 yılında ilk kez bazı doğu ve orta avrupa kentlerinde konserler vermiş, 1924 yılında ankara'ya taşınmış ve riyaseti cumhur musiki heyeti adını almıştır.

    devamı için... (bkz: cumhurbaşkanlığı senfoni orkestrası)
  • 2. mahmut zamanında kurulan ve batı müziği tarzını benimsemiş ilk türk bandosunu dur. başına italyan giuseppe donizetti getirilmiştir. giuseppe donizetti müzisyen bir aileden gelir, amcası carini donizetti'den flüt dersleri alır. donizetti, italya'dan gelirken batı tarzı müzik aletlerini de getirmiştir. ayrıca yanında müzik öğretmenliği yapacak kabiliyetli birkaç italyan da getirmiştir. istanbul'a vardıktan bir ay içerisinde bandoyu padişaha ilk konserlerini verecek hale taşımıştır. ilkin yirmi bir kişi olan muzıka çalışanları zamanla 750 kişiye kadar ulaşmıştır.
  • osmanlı devleti'nin son yüz senesinde bu kurum mehter takımı yerine batı tarzı müzik yapan bir bando olarak görev almıştır. bir başka deyişle 2. abdülhamid döneminde mehteran uygulaması olmamıştır. tarihi dizileri izleyip "ver mehteri" derken bir daha düşünmekte yarar var.
  • (bkz: saray orkestrası)

    refik ahmet sevengil mızıka-yı hümayun'un gelişimini mahmut ragıp gazimihal'in 'türkiye - avrupa musiki münasebetleri' kitabını kaynak göstererek, türk tiyatrosu tarihi ıı. cildinde şöyle özetlemektedir:

    "donizetti'nin ölümünden sonra pisani [bizani ?] ismindeki italyan sanatkar, bir müddet saray orkestrası şefliği yapmış, ondan sonra guatelli, senelerce bu vazifeyi ifâ etmiştir. guatelli, beyoğlu’nda temsiller vermek üzere gelen bir opera heyetinde orkestra şefi idi. saraya alındıktan sonra abdülaziz'in ve abdülhamid'in saltanatları sırasında orkestra şefi olarak çalışmış, paşalığa kadar yükselmiş, osmanlı sarayında ihtiyarlamıştır. ikinci abdülhamid'in çocukluğu sırasında sarayda bulunan ve ona piyano dersi vermiş olan dussep paşa, abdülhamid tarafından guatelli'nin yerine orkestra şefi yapılmıştır. ondan sonra da bu vazife aranda paşa [d'arenda] adında bir ispanyola geçmiştir. ikinci abdülhamid'in son senelerine doğru saray orkestrasını türk şeflerinin idare ettiklerini görüyoruz. bu durum 1908 meşrutiyetinden sonrada devam etmiştir. önce safvet [atabinen] sonra zâti [arca] ve zeki [üngör] beyler saray orkestrasının türk şefleri olarak musiki tarihimizde ehemmiyetli yer almışlardır."
  • kostüm, donanım ve örgütlenme biçimi itibarı ile avrupa standartlarında bir ordu olan asakir-i mansure-i muhammediye'nin yapısına uymadığı gerekçesi ile kaldırılan mehterhane-i hümayun'un yerine kurulan batı standartlarında askeri bando.

    (bkz: donizetti paşa)
  • osmanlı devleti'nde batı müziğinin bu topraklar üzerindeki eğitimi, üretimi ve icrası 19. yüzyılın ilk yarısındaki topyekun batılılaşma hareketiyle ortaya çıkar. müzikteki köklü değişim ve yapılanmanın ilk uygulandığı kurum ise mızıka-yı hümayun'dur. o dönemde, bu çalışmaları denetlemek adına avrupa'dan dönemsel olarak konuk sanatçılar getirilir. bu davetlerin ilk örneklerinden biri, dünya çapında şöhret sahibi olan belçikalı keman sanatçısı, besteci, pedagog henri vieuxtemps'ın eşi ile birlikte yaptığı osmanlı ziyaretidir. mızıka-yı hümayun'un kuruluşundan 20 yıl sonra, 1848 yılında saraya konser vermek için gelir ve sultan abdülmecit'in talebi üzerine bu kurumu teftiş eder. müzik okulunun ve öğrencilerin durumuyla ilgili değerlendirmelerini padişaha sözlü olarak rapor eder ve bu değerlendirmelerin içeriği ile ilgili görüşlerini ülkesine döndükten sonra 1891 yılında basılan anı kitabıyla okuyuculara paylaşır.
    diğer bir örnek ise hırvat ve italyan asıllı keman sanatçısı, besteci augost von adelburg'un ziyaretidir. istanbul'da doğan ancak daha sonraki yaşantısını avrupa'da sürdüren adelburg da yine hem konser vermek için hem de muzıka-yı hümayun'u teftiş etmek üzere osmanlı topraklarına gelir. daha sonra bu teftişi, geri döndüğünde 1861 yılında bir fransız müzik dergisinde iki cilt olarak yayımlatır. böylece tüm bu ve buna benzer ziyaretler, muzıka-yı hümayun'un dönemin modern sanatçıları ile olan ilişkileri, günümüzde de devam etmekte olan konuk sanatçı programı uygulamalarının ilk öncüsü ve bir sonraki kuşaklar için müzik tarihine ışık tutan önemli bir kaynak olur.
  • repertuarlarının hayli geniş olduğu söylenebilir. örneğin padişahın cuma namazını kılmak için sarayından çıkıp camiye gitmesi sırasında icra edilen tören olan cuma selamlığı sırasında mozart ve rossini'nin operalarından parçalar çaldığı gibi marseillaise bile çalmışlar.

    britanya krallığında bir erkek kralın (dördüncü william) oturduğu 1833'te elçi olarak istanbul'a gelen lord john ponsonby için dolmabahçe'deki sahilsarayın rıhtımında düzenlenen karşılama töreni sırasında ise donizetti paşa'nın başında bulunduğu mızıka-yi hümayun tarafından britanya milli marşı god save the king çalınmış.

    "lord ponsonby went with his nephew captain grey, and mr. waller, the attaché. they were received at the palace or new kiosk at dolma batché, on the european side; and as they landed, the sultan's band struck up god save the king".
    journal of a visit to constantinople and some of the greek ıslands in the spring and summer of 1833, by john auldjo https://www.gutenberg.org/…7484/27484-h/27484-h.htm
  • şimdiki cumhurbaşkanlığı senfoni orkestrası, türk silahlı kuvvetleri armoni mızıkası ve musiki muallim mektebinin yapı taşı olan askeri müzik okuludur.

    1826'da ıı. mahmut döneminde kurulmuştur.
    neredeyse tek sesli mehteran müziğinden polifonik batı müziğine geçişin temsilcisidir.
    okulu yönetmesi için italyan giuseppe donizetti getirilmiştir.
    donizetti batı müziği normlarında bir sistem kurarak türk askeri müziğinin şimdiki vizyonunun temellerini atmıştır.

    devamında okulu saffet atabinen, zati arca, zeki üngör gibi önemli isimler devralmıştır.

    okul son düzenlemeler ile msü bando astsubay meslek yüksekokulu adını almıştır. türk silahlı kuvvetleri'nin farklı tarzda birçok orkestrası için askeri müzisyen teminini sağlamaktadır.

    okulda şu anda neredeyse woodwinds, brasswinds ve vurmalı çalgılar ailelerine ait tüm enstrümanların dersleri verilmektedir. ayrıca müziğin diğer formal dersleri olan solfej, form bilgisi, müzik tarihi, kompozisyon, armoni, koro, gibi dersler de programının büyük bir bölümünü kapsamaktadır.
    klasik batı müziği eğitimi alan öğrenciler okul ve çalışma hayatları boyunca klasik batı müziği eserlerini, caz ve blues eserleri ve hafif müziği eserlerini icra edebilecek yetkinlikte mezun olurlar.

    donizetti paşa'nın kurduğu mızıka-i hümayun
    görsel
hesabın var mı? giriş yap