mani
-
çukur çeylen iş-çalışma manisi:
afyon ektim tepeye
kalkın kızlar çapaya!
anan bir beşik çaksın,
karnındaki sıpaya!
---
yörük hasan'ın olmayabilecek bir at derecelendirme, rütbelendirme manisi:
alma alı
satma kırı
yağızın binde biri
ah ille doru ille doru- (al atı beğenmiyor, kır at elden çıkarılmamalı diyor. yağızın iyisini bulmak zormuş. sanatçının aklı doruda kalmış. bu durumda en üst rütbeli at doru.)
---
bir manili bilmece:
vidi vidi milidi
dış kapının kilidi
kız allah için söyle
akşam gelen kim idi
cuvap* [ilk dize için yavaş yavaş gelmesini betimleyen "dimidi dimidi" diyen de var.]
---
isim manileri:
aşa* aş bişiri
damdan daş düşürü
aşı bişirmeden taşırı
aşa'nın bişirdiği yemekler karın şişiri
hatma hatıldama
çanak çömlek tıkıldama
arap kocan geliyor
sancı tutmuş ölüyor
---
kuşburnu* manileri (sivas olukman'da öğrendim):
kuşburnunun kurusu
geçti güzel sürüsü
güzelinden fayda yok
yaktı beni birisi
kuş burnunu kurutmadım
yar seni unutmadım
hatırını tuttum da
üstüne yar tutmadım
---
hatıp dedemizden bir mani:
evler gider narlığa
güvenme zenginliğe varlığa
bir gün olur düşersin
benim gibi darlığa
---
bir avrat manisi:
avradım avradım
taşı değneği kavradım
ben değneği aldığımda
neden kaçmadın ay avradım?
avrat manisinin çeşitlemesi esnek manisidir:
esnek esnek getirir
esnek değnek getirir
değneği elime aldığımda
niye kaçmadın, ay avradım?
---
bazı çocukların doğum günü şarkı/manisi şöyleymiş:
happy birthday to you
mandalina suyu
çişini yap ta uyu
yoksa yersin yumruğuuu.
ayıpçı bir mani:
armut alanı
armut alanı
ananı eşşek sikmiş
bulmuşun beleni
(çukur çeylen manisidir)
- bir maniniz yoksa annemler size depresyona gelecekler.
- eyvah, yatıya kalır onlar.
- yok yok, geçen seferki gibi, rüzgar gibi geçti dersiniz.
- ama. onun sonrası kalır.
"mani, tamamlayıcısı olduğu durumun başlangıcını, yani melankoliyi de yaşatır. kaçış dönüşümleri yararsız oldukları hissedildiği için bırakılınca melankoli başlar. melankolideki kişi kovalamacanın bittiğini ve çoktan ele geçirildiğini hisseder. kendini önce bir av olarak, sonra bir yemek ve son olarak da leş ya da dışkı olarak görür. kıymetten düşme süreci mecazi olarak suçluluk duygusu diye anlatılır. suçluluk özgün olarak borçla aynı şeydi. (almanca’da hala ikisi için tek sözcük vardır.) melankolik yemek istemez, hak etmediğini söyleyebilir, asıl nedeni kendini yen(il)miş hissetmesidir. kendi ağzı kendine döner. her zaman yemiş olmanın berbat cezası birdenbire ve kaçınılmaz biçimde önüne çıkar. yenen bir şeye dönüşüm, bütün kaçışı sona erdiren son dönüşümdür." elias canetti - masse und macht
"aretaus*, felsefe ve tıp yazınında ilk kez melankoli ve maninin kapsamlı bir tanımını yapmış ve bu iki ruhsal rahatsızlık durumunun, aynı hastalığın farklı görünümleri olduklarını söylemiştir." serol teber - melankoli normal bir anomali
"cankı, sıcak ve patlayıcı bir hastalık olan mani hastalarının beyni hafif, kuru ve ezilgendir; genel kanamalı kastalıklar sınıfında yer alan veremde hastaların beyni kurumuş, güçsüz, etkisiz ve solgundur." michel foucault - kliniğin doğuşu
(bkz: itisafi mani)
(bkz: manik atak), manik depresif, manik depresyon
(bkz: bir maniniz yoksa)
(bkz: klinomani)
(bkz: zoofili manisi)
(bkz: eğin manileri), ela gözlü
(bkz: tekerleme/@ibisile)
(bkz: yörük hasan)
(bkz: cazgır)
(bkz: bayatı)
(bkz: yağmur yaş)
(bkz: hatma/@ibisile)
(bkz: mani olmak), set çekmek, önleme, engelleme, mümanaat
(bkz: en klişe kafiyeler/@ibisile)
(bkz: davul zurna/@ibisile)
(bkz: tarna dırtar bulgur yırtar)
(bkz: doğum günü şarkısı/@ibisile)
(bkz: anan da öyle diyordu/@ibisile)
(bkz: masse und macht/@ibisile)
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap