milano fermanı

• genel kanının aksine ferman sadece hristiyanlara yönelik değildir. bundan sonra herkes istediği tanrıya istediği şekilde ibadet etmekte özgürdür.
  
  ferman metni:
  
  “ben augustus constantinus ve ben augustus licinius, mediolanum yakınlarında mutlulukla bir araya gelerek halkın menfaatine ve güvenliğine ilişkin bütün meseleleri dikkatle ele aldığımızda, kutsal şeylere gösterilen saygıyı güvence altına almanın öncelikle düzenlenmesi gerektiğine karar verdik ve bunun diğer tüm şeyler arasında insanoğlunun çoğunluğu için yararlı olacağını gördük. böylece hem hristiyanlara hem de tüm insanlığa her birinin dilediği dinin peşinden gitmesi için özgürlük fırsatı verebiliriz ve bu sayede semavi makamda bizim için ve bizim gücümüz altında yaşayan herkes için huzurlu ve hayırlı bir kutsallık ortaya çıkabilir.
  
  bu yüzden yüreğini hristiyanlığın adetlerine veya kendisi için en uygun olduğunu hissettiği dine bağlamak isteyen herkes için, bu fırsatın geri çevrilmemesi gerektiğini düşündüğümüzden dolayı bu kararın sağlam ve en doğru yöntemle üstlenilmesi gerektiğine inandık. böylece özgür zihinlerle dinine itaat ettiğimiz yüce ilahi güç her şeydeki alışıldık desteğini ve iyi niyetini bize sunabilir.
  
  bu nedenle, hristiyanlara uygulanması istenen bütün şartlara ilişkin daha önce makamınıza gönderilen mektubun tamamen bir kenara bırakılması, merhametimize tamamen uygunsuz ve yabancı görünen o önlemlerin yürürlükten kaldırılması gerektiğine ve hristiyanların dinine uymayı arzulayan her bir bireyin serbestçe ve açıkça, herhangi bir endişeye ve engellemeye mahal olmaksızın istediğini yapabilmesi gerektiğine karar verdiğimizi bilmeniz bizi memnun edecektir.
  
  işte bu hristiyanlara dinlerini özgürce ve aleni olarak yaşamaları için, izin verdiğimizi bilesiniz diye bu vaziyetin tam olarak dikkatlerinize sunulması gerektiğine inandık…
  
  ayrıca bir kitle olarak hristiyanlara aşağıda buyurduğumuz şekilde hükmetmeye karar verdik: şayet şimdiye kadar, hristiyanların önceleri toplandığı yerler herhangi bir kimseden veya hazinemizden birileri tarafından satın alınmışsa bu aynı yerleri, hiç para almadan ya da ödeme rica etmeden ve engel sorunları olmaksızın iade etmelidirler.
  
  bu tür yerleri hediye olarak alanlar da onları aynı şekilde bu aynı hristiyanlara derhal ve daha hızlı bir biçimde geri vermelidirler… bütün bu yerler derhal, sizin aracılığınızla ve hiçbir gecikme olmadan hristiyan camiaya teslim edilmelidir.
  
  ve yine hristiyanların sadece toplana geldikleri yerleri ve sadece bireysel mülkiyetleri değil, aynı zamanda mensubu oldukları tüzel kurumlara ait olduğu bilinen yasal mülkiyetlerinin de yukarıda açıkladığımız hukuk çerçevesinde, hiçbir tartışma olmadan aynı hristiyanların tüzel kurumlarına geri verilmesini emredeceksiniz.
  
  böylece yukarıda açıkladığımız gibi birçok meselede bizim yanımızda olduğunu tecrübe ettiğimiz tanrısal lütuf, kamunun esenliği ile birlikte başarılarımızı zenginleştirmek için her zaman bizden yana tecelli edecektir.
  
  ayrıca bu sayede kanunun ve cömertliğimizin karakteri herkesin bilgisine sunulabilsin diye bu belgenin her yerde, ilanınızın üzerinde yayınlanması işinin sizin tarafınızdan yürütülmesi uygun görülecektir. bu belgenin herkesin dikkatine sunulmasıyla cömertliğimizi ifade eden ferman gizli kalmayacaktır.”
  
  kaynak
  (turhan kaçar, “1700. yılında milano fermanı, roma imparatorluğu ve hristiyanlar”)